Zingiberàcies

Infotaula d'ésser viuZingiberàcies
Zingiberaceae Modifica el valor a Wikidata

Etlingera elatior Modifica el valor a Wikidata
Dades
Font dezerumbone (en) Tradueix Modifica el valor a Wikidata
Taxonomia
Super-regneEukaryota
RegnePlantae
OrdreZingiberales
FamíliaZingiberaceae Modifica el valor a Wikidata
Martinov, 1820
Tipus taxonòmicZingiber
Nomenclatura
EstatusNomen conservandum Modifica el valor a Wikidata
Aframomum angustifolium
Malagueta (Aframomum melegueta)

Les zingiberàcies (Zingiberaceae) són una família de plantes angiospermes de l'ordre de les zingiberals (Zingiberales) ,[1] dins del clade de les commelínides, un subclade de les monocotiledònies.[2]

Comprèn unes 1.300 espècies agrupades en 57 gèneres.[3] Són plantes natives de les zones tropicals i subtropicals del món, destaca l'àrea que va del sud-est d'Àsia fin a Malèsia.[4] Inclou espècies molt conegudes com el gingebre (Zingiber officinale), el cardamom (Elettaria cardamomum) o la cúrcuma (Curcuma longa).[3]

Descripció

La majoria són plantes tropicals, i la màxima diversitat se'n troba al sud-est asiàtic. Solen ser plantes perennes i rizomatoses.

Taxonomia

Aquesta família va ser publicada per primer cop l'any 1820, sota el nom de Zinziberaceae[5] a l'obra Техно-ботанический словарь на латинском и российском языках (Diccionari tecno-botànic en llatí i rus) pel botànic rus Ivan Martinov (1771-1833).[6][7]

Gèneres

Dins d'aquesta família es reconeixen els 57 gèneres següents:[5]

  • Adelmeria Ridl.
  • Aframomum K.Schum.
  • Alpinia Roxb.
  • Amomum Roxb.
  • Aulotandra Gagnep.
  • Boesenbergia Kuntze
  • Burbidgea Hook.f.
  • Camptandra Ridl.
  • Caulokaempferia K.Larsen
  • Cautleya (Royle ex Benth.) Hook.f.
  • Conamomum Ridl.
  • Cornukaempferia Mood & K.Larsen
  • Curcuma L.
  • Cyphostigma Benth.
  • Distichochlamys M.F.Newman
  • Elettaria Maton
  • Epiamomum A.D.Poulsen & Škorničk.
  • Etlingera Giseke
  • Gagnepainia K.Schum.
  • Geocharis (K.Schum.) Ridl.
  • Geostachys (Baker) Ridl.
  • Globba L.
  • Haniffia Holttum
  • Hedychium J.Koenig
  • Hemiorchis Kurz
  • Hornstedtia Retz.
  • Johoralia C.K.Lim
  • Kaempferia L.
  • Kedhalia C.K.Lim
  • Lanxangia M.F.Newman & Škorničk.
  • Larsenianthus W.J.Kress & Mood
  • Leptosolena C.Presl
  • Meistera Giseke
  • Myxochlamys A.Takano & Nagam.
  • Nanochilus K.Schum.
  • Newmania N.S.Lý & Škorničk.
  • Parakaempferia A.S.Rao & D.M.Verma
  • Perakalia C.K.Lim
  • Plagiostachys Ridl.
  • Pleuranthodium (K.Schum.) R.M.Sm.
  • Pommereschea Wittm.
  • Pyrgophyllum (Gagnep.) T.L.Wu & Z.Y.Chen
  • Renealmia L.f.
  • Rhynchanthus Hook.f.
  • Riedelia Oliv.
  • Roscoea Sm.
  • Scaphochlamys Baker
  • Siamanthus K.Larsen & J.Mood
  • Siliquamomum Baill.
  • Siphonochilus J.M.Wood & Franks
  • Stadiochilus R.M.Sm.
  • Sulettaria A.D.Poulsen & Mathisen
  • Sundamomum A.D.Poulsen & M.F.Newman
  • Tamijia S.Sakai & Nagam.
  • Vanoverberghia Merr.
  • Wurfbainia Giseke
  • Zingiber Mill.

Usos

Moltes han estat emprades tradicionalment com a espècies o condiments, com el gingebre, la cúrcuma, el cardamom, la galanga, la malagueta i la zedoària.

Referències

  1. Byng et alii., 2016, p. 15.
  2. Byng et alii., 2016, p. 3.
  3. 3,0 3,1 «Zingiberaceae» (en anglès). Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc.. [Consulta: 18 febrer 2024].
  4. «ZINGIBERACEAE Martinov» (en anglès). Angiosperm Phylogeny Website, version 14, juliol 2017. [Consulta: 18 febrer 2024].
  5. 5,0 5,1 «Zingiberaceae» (en anglès). Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens. Kew. [Consulta: 18 febrer 2024].
  6. «Zingiberaceae Martinov» (en anglès). International Plant Names Index, The Royal Botanic Gardens, Kew, Harvard University Herbaria & Libraries and Australian National Botanic Gardens. [Consulta: 18 febrer 2024].
  7. Martinov, 1820, p. 682.

Bibliografia

  • Byng, J. W.; Chase, Mark W.; Christenhusz, M. J. M.; Fay, Michael F.; Judd, W. S.; Mabberley, D. J.; Sennikov, A. N.; Soltis, Douglas E.; Soltis, Pamela S.; Stevens, Peter F. «An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV». Botanical Journal of the Linnean Society, vol. 181, n. 1, maig 2016. DOI: 10.1111/boj.12385.
  • Martinov, Ivan. Техно-ботанический словарь на латинском и российском языках (en rus i llatí), 1820. 
Bases de dades taxonòmiques
BOLD COL Dyntaxa EOL FOC FW GBIF GRIN IN IPNI ITIS NCBI OTL PWO Tropicos WFO