John McCarthy

John McCarthy
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Boston, 1927ko irailaren 4a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Heriotza	Stanford, 2011ko urriaren 24a (84 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: miokardio infartu akutua
Familia
Ama	Ida Glatt McCarthy
Hezkuntza
Heziketa	Kaliforniako Teknologia Institutua 1948) Zientziatan graduatua : matematika Princetongo Unibertsitatea 1951) Doktoretza : matematika Belmont High School (en)
Tesi zuzendaria	Donald C. Spencer
Doktorego ikaslea(k)	Raj Reddy (en) Ramanathan V. Guha (en) Barbara Liskov Ruzena Bajcsy (en) Erik Sandewall (en) Randall Davis (en) Cordell Green (en) James Allan Painter (en) Monti Don Callero (en) Donald Maurice Kaplan (en) Donald Arthur Waterman (en) Pierre Jules Louis Edmond Vicens (en) Gilbert Falk (en) Lynn Herman Quam (en) Rodney Albert Schmidt, Jr. (en) Francis Lockwood Morris (en) Gunnar Rutger Grape (en) Bruce Guenther Baumgart (en) Norihisa Suzuki (en) Jerrold Martin Ginsparg (en) Brian Perry McCune (en) Tom Costello (en) Sasa Buvac (en) Marsha Jo Hannah (Quam) (en) Robert Elliot Filman (en) Eyal Amir (en) Robert Carter Moore (en) Aarati Parmar Martino (en) Martin Fraser Brooks (en) Hans Moravec (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Irakaslea(k)	Solomon Lefschetz
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria, informatikaria, ingeniaria, unibertsitateko irakaslea eta artificial intelligence researcher (en)
Parte-hartzailea Dartmoutheko tailer zientifikoa
Enplegatzailea(k)	Princetongo Unibertsitatea Massachusetts Institute of Technology  1962) Stanford Unibertsitatea  (1962 -  2000)
Lan nabarmenak	ikusi adimen artifizial
Jasotako sariak	ikusi Turing Award  (1971) Benjamin Franklin domina  (2003) Zientzia Domina Nazionala  (1990) Computer History Museum fellow IJCAI Award for Research Excellence  (1985) Kyoto Prize in Advanced Technology  (1988) Computer Pioneer Award  (1985) Programming Languages Achievement Award  (2002) AAAI Fellow  (1990) CSS Fellow ACM Fellow  (1994)
Kidetza	Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Association for the Advancement of Artificial Intelligence (en) Association for Computing Machinery Zientziak Aurrera Egiteko Elkarte Amerikarra
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Ameriketako Estatu Batuetako Armada
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	ateismoa
www-formal.stanford.edu…

John McCarthy (1927ko irailaren 4a, Boston, Massachusetts – 2011ko urriaren 24a, Stanford, Kalifornia) estatubatuar informatikari bat izan zen. 1971. urtean adimen artifizialaren inguruan burututako lan eta ekarpen handiengatik Turing Saria irabazi zuen. Berez, adimen artifiziala kontzeptuaren hedatzailea izan zen, termino hori lehenbiziko aldiz 1956ko Dartmoutheko Biltzarran erabili zuelarik.

Jatorria, prestakuntza eta bizitza akademikoa

John Patrick McCarthy, bi anaietako handiena, irlandar militar baten semea izan zen, ama lituaniar judua zuena. Bere osasunarengatik familiak 1944ean Kaliforniara emigratu zuten. Pentsamendu logikoan hezia eta oso liburuzale zen, zurgin, arrantzale, eta asmatzaile moduan aritu zen. 1948an John McCarthy gazteak matematikan lizentziatu zen Kaliforniako Teknologiako Institutuan eta 1951an diziplina berberean Princetoneko Unibertsitatean. Denborarekin bertako irakaslea izatera iritsi zen gero. Princeton, Stanford, Dartmouth eta MITen egonaldi laburrak egin ondoren, lanaldi osoko irakasle izatera igaro zen 1962an, eta irakasle eta ikertzaile gisa aritu zen 2000. urtearen amaieran erretiratu zen arte. Erretiroa hartu ondoren, unibertsitate horretako irakasle emeritu izendatu zuten.

McCarthyk Lisp programazio-lengoaia asmatu egin zuen eta bere diseinua argitaratu zuen ACMren Komunikazioetan 1960an.

1957an Marvin Minsky-rekin adimen artifizialeko laborategi bat sortu zuen eta MAC proiektua bultzatu zuten. 1962an laborategia utzi eta beste laborategi bat sortu zuen, MAC proiektuari konpetentzia egingo ziona. 1961ean aitzindaria izan zen aurreikusten ordenagailuen denbora konpartituko teknologia etorkizunean konputaziorako eta aplikazio espezifikoetarako zerbitzu normal gisa saldu ahalko zela.

1961ean lehena izan zen publikoki iradokitzen (MITen mendeurrena ospatzeko hitzaldi batean) konputagailuen denbora-teknologia partekatuak etorkizunean zerbitzu gisa (adibidez, ura edo elektrizitatea) sal zitezkeela zenbaketaren boterea eta aplikazio espezifikoak.

Konputagailu edo sistema informatiko bat zerbitzu gisa erabiltzea oso ezaguna zen 1960ko hamarkadaren amaieran, baina 70eko hamarkadaren erdialdean desagertu egin zen, argi geratu zenean hardwarea, softwarea eta telekomunikazio-teknologiak ez zeudela prestatuta. 2000. urteaz geroztik, ordea, ideia hainbat modutan agertu zen.

Turing sariaz gain, McCarthyk beste sari batzuk jaso zituen, eta hainbat akademiatako kide izan zen. 2010ean, "IEEE Intelligent Systems Hall of Fame" delakoan sartu zen.

Kanpo estekak

• «https://twitter.com/stanfordeng/status/128615022044790784» Twitter (Noiz kontsultatua: 2023-05-09).
• «https://twitter.com/stanfordeng/status/128615022044790784» Twitter (Noiz kontsultatua: 2023-05-09).
• (Ingelesez) Biggs, John. (2011-10-24). «Creator Of Lisp, John McCarthy, Dead At 84» TechCrunch (Noiz kontsultatua: 2023-05-09).
• «Muere John McCarthy, pionero de la inteligencia artificial - Público.es» web.archive.org 2011-10-26 (Noiz kontsultatua: 2023-05-09).
• (Gaztelaniaz) «El origen de: El Cómputo en la Nube» FayerWayer (Noiz kontsultatua: 2023-05-09).
• (Ingelesez) John McCarthy Summary. (Noiz kontsultatua: 2023-05-09).
• (Ingelesez) Video from the public lectures of the Philosophy of Information Workshop in Amsterdam 2005. (Noiz kontsultatua: 2023-05-23).
• (Ingelesez) Interviewed by Nils J. Nilsson on 2007-09-12 in Mountain View CA. (Noiz kontsultatua: 2023-05-23).

• Datuak: Q92739
• Multimedia: John McCarthy (computer scientist) / Q92739