Umandi

Umandi
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Andoni Karmelo Urrestarazu Landazabal
Jaiotza	Araia, 1902ko uztailaren 16a
Herrialdea	Araba, Euskal Herria
Heriotza	Gasteiz, 1993ko azaroaren 21a (91 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	euskara
Jarduerak
Jarduerak	idazlea eta irakaslea
Kidetza	Euskaltzaindia
Izengoitia(k)	Umandi
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Eusko Gudarostea
Parte hartutako gatazkak	Espainiako Gerra Zibila

Andoni Karmelo Urrestarazu Landazabal, izengoitiz Umandi (Araia, Araba, 1902ko uztailaren 16a – Gasteiz, Araba, 1993ko azaroaren 21a) euskal idazlea izan zen. Euskaltzain urgazlea izan zen, eta Euzko-gogoa, Euzko Deya, Egi Billa, Alderdi, Herria, Euzko Gaztedi eta Azkatasuna agerkarietan eman zituen argitara lan aipagarrienak. Bere lan nagusia euskara irakastea izan zen, eta hartarako metodoak argitaratu zituen.

Bizitza

1919an hasi zen euskara ikasten. Espainiako Gerra Zibilean gudari talde batekin ibili zen, harik eta Santoñan atxilotu zuten arte. Hiru urte pasatu zituen kartzelan. 1953an Parisa joan zen erbesteratuta; han, Eusko Jaurlaritzan aritu zen lanean.

Parisko Euskal Kulturaren Alde erakundeko idazkaria izan zen 1962. urteaz geroztik.

Irazkintza ikastoletarako aldizkaria sortu zuen Baionan, 1966an; urtebete iraun zuen. Hil aurretik Euskal Gogo Iztegia izeneko hiztegi ideologiko batean ari zen lanean.

Lanak

Gramatika

• Bizkaierazko aditz-erak (1955)
• Gramática Vasca (1955), gerra ostean argitaratu zen lehen euskal gramatika
• Aurreruntz. Porvenir, Euskel-betekizunak (1977)

Eleberria

• Gentza bearrean (1985, Kardaberaz)

Saiakera

• Euskal betekizunak (1977, Kardaberaz)
• Euzkadi'ren ebazkizuna burubidezko oñarriak (1985, Eset)

Erreferentziak

Kanpo loturak

• «Andoni Urrestarazu», Literaturaren Zubitegia.
• Umandiri buruzko artikulua, Euskonews & Media aldizkariaren 105. zenbakian.

• Datuak: Q12268554