M13 (天体)

M13
M13
球状星団 M13
球状星団 M13
星座 ヘルクレス座
見かけの等級 (mv) +5.8[1]
視直径 20'[2][3]
分類 球状星団
位置
元期:J2000.0
赤経 (RA, α)  16h 41m 41.634s[1]
赤緯 (Dec, δ) +36° 27′ 40.75″[1]
赤方偏移 -0.000822
視線速度 (Rv) -246.6 km/s[1]
固有運動 (μ) 赤経: -1.79 ミリ秒/年[1]
赤緯: -7.07 ミリ秒/年[1]
距離 25,100 光年[3](約7.70kpc)
物理的性質
直径 110 光年
他のカタログでの名称
NGC 6205[1]
ヘルクレス座球状星団[4]
Hercules Globular Cluster[1][3]Mel 150
■Template (■ノート ■解説) ■Project

M13 (NGC 6205) は、ヘルクレス座にある球状星団。「ヘルクレス座球状星団[4]」 (Hercules Globular Cluster[1][3]Great globular cluster in Hercules[3] )とも呼ばれる。

概要

ヘルクレス座のη星とζ星の中間のややη星寄りに位置する。距離は約25,100光年。数十万個の恒星からなると考えられている。

1714年エドモンド・ハレーが発見した[5]。ハレーは「小光斑にすぎないが、晴れた月のない夜肉眼で見える」と記している[5]。メシエは「星を含まない星雲。円形で明るい。中心部は周辺部より明るく、1フィートの屈折望遠鏡で見える」と記した[5]。星に分離したのはウィリアム・ハーシェルで「最も美しい星団。とくに中心部が著しい。」としている[5]ジョン・ハーシェルも「何千もの星がある。」「毛の生えたような、曲線の枝が出ている」とした[5]。ウィリアム・パーソンズは「ふさ飾りのような腕…まわりの空間に向けて枝分かれしている」とした。

透明度の良い暗い観測地では、肉眼でも何とかその姿をとらえることができる[2]。双眼鏡では丸くにじんだ星雲状に見える。中心部まで星に分離するには口径20cm程度の望遠鏡が必要とされる。ジョーンズは口径10cmの望遠鏡で中心部まで分離したとしている。中心部の最も明るい星のメンバーは赤色巨星であり、そのため中心部を注意深く観察すると赤くみえるとする人もいる。高倍率で見ると、ハーシェルやパーソンズが書いたような多数の星が流れていて枝のような構造が見える。枝の多くは南西側にたなびいているとも言われる。

アクティブSETI

太陽系外の天体をターゲットとしたものとしてはアクティブSETIのはしりとして、1974年プエルトリコアレシボ天文台にある電波望遠鏡を使って、M13に向けて電波のメッセージが送信された。このメッセージはアレシボ・メッセージと呼ばれている。

脚注

  1. ^ a b c d e f g h i “SIMBAD Astronomical Database”. Results for NAME M13. 2015年11月30日閲覧。
  2. ^ a b 中西昭雄『メシエ天体ビジュアルガイド』誠文堂新光社、2014年8月28日、34頁。ISBN 978-4-416-11462-9。 
  3. ^ a b c d e Hartmut Frommert, Christine Kronberg (2013年12月19日). “Messier Object 13”. SEDS. 2015年11月30日閲覧。
  4. ^ a b “M13(ヘルクレス座球状星団)”. 仙台市天文台. 2015年11月30日閲覧。
  5. ^ a b c d e Hartmut Frommert, Christine Kronberg (2005年2月20日). “Messier 13 - Observations and Descriptions”. SEDS. 2015年11月30日閲覧。

関連項目

外部リンク

  • 球状星団M13、アマチュア天文家撮影


カテゴリ カテゴリ
一覧
  • Mel 1
  • Mel 2
  • Mel 3
  • Mel 4
  • Mel 5
  • Mel 6
  • Mel 7
  • Mel 8
  • Mel 9
  • Mel 10
  • Mel 11
  • Mel 12
  • Mel 13
  • Mel 14
  • Mel 15
  • Mel 16
  • Mel 17
  • Mel 18
  • Mel 19
  • Mel 20
  • Mel 21
  • Mel 22
  • Mel 23
  • Mel 24
  • Mel 25
  • Mel 26
  • Mel 27
  • Mel 28
  • Mel 29
  • Mel 30
  • Mel 31
  • Mel 32
  • Mel 33
  • Mel 34
  • Mel 35
  • Mel 36
  • Mel 37
  • Mel 38
  • Mel 39
  • Mel 40
  • Mel 41
  • Mel 42
  • Mel 43
  • Mel 44
  • Mel 45
  • Mel 46
  • Mel 47
  • Mel 48
  • Mel 49
  • Mel 50
  • Mel 51
  • Mel 52
  • Mel 53
  • Mel 54
  • Mel 55
  • Mel 56
  • Mel 57
  • Mel 58
  • Mel 59
  • Mel 60
  • Mel 61
  • Mel 62
  • Mel 63
  • Mel 64
  • Mel 65
  • Mel 66
  • Mel 67
  • Mel 68
  • Mel 69
  • Mel 70
  • Mel 71
  • Mel 72
  • Mel 73
  • Mel 74
  • Mel 75
  • Mel 76
  • Mel 77
  • Mel 78
  • Mel 79
  • Mel 80
  • Mel 81
  • Mel 82
  • Mel 83
  • Mel 84
  • Mel 85
  • Mel 86
  • Mel 87
  • Mel 88
  • Mel 89
  • Mel 90
  • Mel 91
  • Mel 92
  • Mel 93
  • Mel 94
  • Mel 95
  • Mel 96
  • Mel 97
  • Mel 98
  • Mel 99
  • Mel 100
  • Mel 101
  • Mel 102
  • Mel 103
  • Mel 104
  • Mel 105
  • Mel 106
  • Mel 107
  • Mel 108
  • Mel 109
  • Mel 110
  • Mel 111
  • Mel 112
  • Mel 113
  • Mel 114
  • Mel 115
  • Mel 116
  • Mel 117
  • Mel 118
  • Mel 119
  • Mel 120
  • Mel 121
  • Mel 122
  • Mel 123
  • Mel 124
  • Mel 125
  • Mel 126
  • Mel 127
  • Mel 128
  • Mel 129
  • Mel 130
  • Mel 131
  • Mel 132
  • Mel 133
  • Mel 134
  • Mel 135
  • Mel 136
  • Mel 137
  • Mel 138
  • Mel 139
  • Mel 140
  • Mel 141
  • Mel 142
  • Mel 143
  • Mel 144
  • Mel 145
  • Mel 146
  • Mel 147
  • Mel 148
  • Mel 149
  • Mel 150
  • Mel 151
  • Mel 152
  • Mel 153
  • Mel 154
  • Mel 155
  • Mel 156
  • Mel 157
  • Mel 158
  • Mel 159
  • Mel 160
  • Mel 161
  • Mel 162
  • Mel 163
  • Mel 164
  • Mel 165
  • Mel 166
  • Mel 167
  • Mel 168
  • Mel 169
  • Mel 170
  • Mel 171
  • Mel 172
  • Mel 173
  • Mel 174
  • Mel 175
  • Mel 176
  • Mel 177
  • Mel 178
  • Mel 179
  • Mel 180
  • Mel 181
  • Mel 182
  • Mel 183
  • Mel 184
  • Mel 185
  • Mel 186
  • Mel 187
  • Mel 188
  • Mel 189
  • Mel 190
  • Mel 191
  • Mel 192
  • Mel 193
  • Mel 194
  • Mel 195
  • Mel 196
  • Mel 197
  • Mel 198
  • Mel 199
  • Mel 200
  • Mel 201
  • Mel 202
  • Mel 203
  • Mel 204
  • Mel 205
  • Mel 206
  • Mel 207
  • Mel 208
  • Mel 209
  • Mel 210
  • Mel 211
  • Mel 212
  • Mel 213
  • Mel 214
  • Mel 215
  • Mel 216
  • Mel 217
  • Mel 218
  • Mel 219
  • Mel 220
  • Mel 221
  • Mel 222
  • Mel 223
  • Mel 224
  • Mel 225
  • Mel 226
  • Mel 227
  • Mel 228
  • Mel 229
  • Mel 230
  • Mel 231
  • Mel 232
  • Mel 233
  • Mel 234
  • Mel 235
  • Mel 236
  • Mel 237
  • Mel 238
  • Mel 239
  • Mel 240
  • Mel 241
  • Mel 242
  • Mel 243
  • Mel 244
  • Mel 245
関連項目
  • カテゴリ
  • ポータル:天文学
  • コモンズ