Alba Party

Alba Party
Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Personen
Partijleider Alex Salmond
Zetels
Schotse zetels Lagerhuis
2 / 59
Schots Parlement
1 / 129
Schotse zetels Europees Parlement
0 / 6
Geschiedenis
Opgericht 2021
Algemene gegevens
Actief in Vlag van Schotland Schotland
Hoofdkantoor Edinburgh
Ideologie Linksnationalisme
Website www.albaparty.org
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Verenigd Koninkrijk

De Alba Party is een Schotse nationalistische politieke partij. De partij werd in 2021 opgericht en wordt geleid door Alex Salmond, voormalig leider van de Scottish National Party (SNP) en voormalig Eerste Minister van Schotland. De Alba Party deed in mei 2021 mee aan de verkiezingen voor het Schotse parlement, maar behaalde daar geen zetels. Ook bij de lokale verkiezingen in mei 2022 wist de partij geen zetels te veroveren. Omdat twee SNP Lagerhuisleden zich bij de oprichting in 2021 bij de Alba Party hadden aangesloten, heeft de partij wel twee zetels in het Britse Lagerhuis. In oktober 2023 kreeg de Alba Party ook een zetel in het Schotse parlement omdat een SNP parlementariër van partij veranderde.

Oprichting

De Alba Party werd op 8 februari 2021 opgericht door Laurie Flynn. Alba is de Schots-Gaelische naam voor Schotland. De partij pleit voor Schotse onafhankelijkheid en omschrijft haar doel als het opbouwen van een sociaal rechtvaardig en ecologisch verantwoord Schotland.

Op 26 maart 2021 werd bekendgemaakt dat Alex Salmond, de voormalige Eerste Minister van Schotland en vroegere leider van de Scottish National Party, de partij zou gaan leiden. Direct na deze mededeling sloten SNP-politici zich bij de Alba Party aan, waaronder twee leden van het Britse Lagerhuis en enkele plaatselijke politici.

Er kwam vooral vanuit de SNP kritiek op de betrokkenheid van Salmond. Zijn kandidatuur werd gezien als onderdeel van een persoonlijke vete met de zijn opvolger als leider van de SNP, de eerste minister Nicola Sturgeon.[1]

Verkiezingsresultaten

Schotse parlementsverkiezingen 2021

De Alba Party deed mee aan de verkiezingen voor het Schotse parlement van 6 mei 2021.

Bij de Schotse Parlementsverkiezingen brengt elke kiezer twee stemmen uit: één op een individuele kandidaat die het kiesdistrict zal vertegenwoordigen, en één op een regionale kandidatenlijst van een partij. In totaal worden er 73 parlementsleden individueel gekozen, en 56 leden via acht regionale kandidatenlijsten.

Bij de kiesdistrictverkiezingen wint de kandidaat die de meeste stemmen krijgt (het 'first past the post' systeem). De stemmen op de regionale kandidatenlijsten worden verdeeld volgens een formule die diversiteit in het parlement moet bevorderen. Een partij die het in de kiesdistrictverkiezingen heel goed heeft gedaan wordt bij de verdeling van de regionale zetels opzettelijk enigszins benadeeld (Methode-D'Hondt).

De Alba Party pleitte ervoor dat kiezers die voor Schotse onafhankelijkheid zijn bij de kiesdistrictstemming op de SNP zouden stemmen, en bij de lijststemming op de Alba Party. Zo wilde men, naar eigen zeggen, voorkomen dat er pro-onafhankelijkheidsstemmen die waren uitgebracht op een regionale lijst van SNP 'verloren zouden gaan' als die partij in veel kiesdistricten zou winnen.[2][3] De Alba Party had in elk van de acht regio's een kandidatenlijst. Salmond was kandidaat in de regio Noordoost-Schotland. Geen van de Alba Party kandidaten werd in het Schotse Parlement gekozen. De partij kreeg 8.269 stemmen, 2,3% van het totaal.[4]

In oktober 2023 kreeg de Alba Party een eerste zetel in het Schotse parlement, toen SNP parlementariër Ash Regan van partij veranderde.[5]

Gemeentelijke verkiezingen 2022

Bij de gemeentelijke verkiezingen op 5 mei 2022 wist de Alba Party geen zetels te winnen. Ook zittende gemeenteraadsleden die van de SNP waren overgegaan naar de Alba Party werden niet herkozen.[6]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Patrick van IJzendoorn, Schotland heeft een nieuwe onafhankelijkheidspartij, met oude bekende Alex Salmond als leider. de Volkskrant (27 maart 2021). Geraadpleegd op 28 maart 2021.
  2. (en) Why we should take Alex Salmond’s ‘Alba’ party seriously. Policy Exchange (26 maart 2021). Gearchiveerd op 26 maart 2021. Geraadpleegd op 28 maart 2021.
  3. (en) Election 2021 general information. betaproxy2.parliament.scot. Geraadpleegd op 28 maart 2021.
  4. (en) Scottish election results 2021: Alex Salmond fails to be elected as MSP. BBC News (8 mei 2021). Gearchiveerd op 19 december 2021. Geraadpleegd op 8 mei 2012.
  5. (en) Former SNP leadership candidate Ash Regan defects to Alba party. BBC News (28 oktober 2023). Geraadpleegd op 29 april 2024.
  6. (en) Local elections 2022: Alex Salmond says Alba results 'very disappointing' as his 'best hope' polls 274 votes. www.scotsman.com. Geraadpleegd op 8 mei 2022.