Kunstenaarskolonie van Nagybánya

De kunstenaarskolonie omstreeks 1900
De kunstenaarskolonie ca, 1905[1]
De kunstenaarskolonie in 1930

De (Hongaarse) kunstenaarskolonie van Nagybánya (Nagybányai művésztelep) is de in Hongarije invloedrijkste kunstenaarskolonie uit Nagybánya (tegenwoordig: Baia Mare in Roemenië) van schilders, die bestond vanaf ongeveer 1896 en ophield te bestaan na de Tweede Wereldoorlog.

De oprichters van de kunstenaarskolonie waren Simon Hollósy, István Réti, Károly Ferenczy, János Thorma en Béla Iványi-Grünwald.[2] De school werd gekenmerkt door naturalisme en het schilderen in het vrije veld (en plein air). De opvallendste persoonlijke stijl had Károly Ferenczy.

Schilderkunst

De kunstenaarsschool had in de eerste helft van de 20e eeuw een grote invloed op de Hongaarse schilders, zoals op de MIÉNK (Magyar Impresszionisták és Naturalisták Köre), de Nyolcak, het gezelschap rond Pál Szinyei Merse, het Nieuw schilderscollectief (Képzőművészek Új Társasága, KÚT) en de Alföld schildersschool (Alföldi iskola). De invloed werkte nog door bij de schilders van de kunstenaarskolonie van Szentendre (Szentendrei művésztelep) en de kunstenaarskolonie van Miskolc (Miskolci művésztelep).

De kunstenaarskolonie van Nagybánya was de eerste kunstenaarsschool die door het Hongaarse publiek erg werd gewaardeerd. Er zijn enkele generaties van schilders te onderscheiden.

Oprichting

De oprichters van de kunstenaarskolonie in Nagybánya waren Károly Ferenczy, Simon Hollósy, Béla Iványi-Grünwald, István Réti en János Thorma.

Károly Ferenczy

  • Károly Ferenczy
  • Kruisheuvels bij Nagybánya (1900)
    Kruisheuvels bij Nagybánya
    (1900)
  • Op de heuveltop (1901)
    Op de heuveltop
    (1901)
  • Nagybánya (z.j.)
    Nagybánya
    (z.j.)
  • Avond in maart staartdetails in Nagybánya (1902)
    Avond in maart
    staartdetails in Nagybánya
    (1902)
  • Meisje met pop (z.j.)
    Meisje met pop
    (z.j.)
  • Oktober 1903
    Oktober
    1903
  • Izvora in de herfst (1909)
    Izvora in de herfst
    (1909)
  • Jongens aan de waterkant 1912
    Jongens aan de waterkant
    1912

Simon Hollósy

  • Simon Hollósy
  • Goede wijn 1884
    Goede wijn
    1884
  • Voorjaarsstemming (Oever van de Tisza) (1912)
    Voorjaarsstemming
    (Oever van de Tisza) (1912)
  • Na de oogst (1908)
    Na de oogst
    (1908)
  • Hooioppers (1912)
    Hooioppers
    (1912)

Béla Iványi-Grünwald

  • Béla Iványi-Grünwald
  • Nagybánya met de Gutin (1900)
    Nagybánya met de Gutin
    (1900)
  • Kleren drogen (1903)
    Kleren drogen
    (1903)
  • Landschap bij Nagybánya met Kruisheuvels (1910)
    Landschap bij Nagybánya
    met Kruisheuvels (1910)
  • Vrouw bij het water (z.j.)
    Vrouw bij het water
    (z.j.)
  • Oorlog (z.j.)
    Oorlog (z.j.)
  • Leden van de Fészek Club.
    Leden van de Fészek Club.

István Réti

  • István Réti
  • begrafenis van de wacht (1899)
    begrafenis van de wacht
    (1899)
  • oude vrouw (1900)
    oude vrouw
    (1900)

János Thorma

  • János Thorma
  • Vrouw in roze kleed bij de rivier (z.j.)
    Vrouw in roze kleed bij de rivier
    (z.j.)
  • Herfst (jaren 1920)
    Herfst
    (jaren 1920)
  • Voorjaar in Nagybánya (jaren 1930)
    Voorjaar in Nagybánya
    (jaren 1930)
  • Appels plukken (z.j.)
    Appels plukken
    (z.j.)
  • Schilderes (1934)
    Schilderes
    (1934)
  • Liggende vrouw (z.j.)
    Liggende vrouw
    (z.j.)
  • Martelaren van Arad (6 oktober)
    Martelaren van Arad
    (6 oktober)
  • Herfst in Nagybánya (z.j.)
    Herfst in Nagybánya
    (z.j.)

Eerste generatie

Tot de eerste generatie zelfstandigexposerende schilders behoorden István Csók, József Faragó, Béla Horthy, Oszkár Glatz en Sándor Nyilasy.

  • Diverse portretten
  • István Csók in de zomer van 1936 (1937)
    István Csók in de zomer van 1936
    (1937)
  • József Faragó zelfportet (1905)
    József Faragó zelfportet
    (1905)
  • Portret van Oszkár Glatz door Székely Aladár (1933)
    Portret van Oszkár Glatz
    door Székely Aladár (1933)
  • Béla Horthy, schilder en politicus
    Béla Horthy, schilder en politicus

Sándor Nyilasy

  • Sándor Nyilasy
  • Meisjes in de zon
    Meisjes in de zon
  • Meisjes van Tápé
    Meisjes van Tápé
  • Pestkoppen
    Pestkoppen
  • Lente
    Lente

Tweede generatie

Tot de tweede generatie kunstenaars behoorden Jenő Maticska, Samu Börtsök, Sándor Galimberti, András Mikola, Valér Ferenczy, Béni Ferenczy, Noémi Ferenczy, Péter Rátz, János Krizsán, Sándor Ziffer, Vilmos Perlrott-Csaba en Géza Bornemisza.

Tibor Boromisza

  • Tibor Boromisza
  • Appels en rozen (1907)
    Appels en rozen
    (1907)
  • Stadstuin in Baia Mare (1906)
    Stadstuin in Baia Mare
    (1906)
  • Winterzon op de markt in Baia Mare (1913)
    Winterzon op de markt in Baia Mare
    (1913)
  • Zonneschijn bij het invallen van de dooi (1913)
    Zonneschijn bij het invallen van de dooi
    (1913)
  • Markt in Baia Mare (1914)
    Markt in Baia Mare
    (1914)
  • Park in Satu Mare (1917)
    Park in Satu Mare
    (1917)
  • Portret van Dr. Henrik Szőllős (1920)
    Portret van Dr. Henrik Szőllős
    (1920)
  • Vroeg voorjaar bij Szentendre (1925)
    Vroeg voorjaar bij Szentendre
    (1925)
  • Stadspark in Debrecen (1927)
    Stadspark in Debrecen
    (1927)

Samu Börtsök

  • Samu Börtsök
  • Huisje
    Huisje
  • Hooi-oppers
    Hooi-oppers
  • Tanya
    Tanya
  • Park in Nagybánya
    Park in Nagybánya
  • Twee hooi-oppers
    Twee hooi-oppers
  • In de winterse zonneschijn
    In de winterse zonneschijn

Sándor Galimberti

  • Sándor Galimberti
  • Tuin van mijnwerker (1907)
    Tuin van mijnwerker (1907)
  • Nagybánya (ca. 1910)
    Nagybánya
    (ca. 1910)
  • St. Rafael (1912)
    St. Rafael (1912)
  • Amsterdam (1914-5)
    Amsterdam
    (1914-5)

Jenő Maticska

  • Jenő Maticska
  • Landschap van Nagybánya
    Landschap van Nagybánya
  • Aan de oever van de Zazar
    Aan de oever van de Zazar
  • Meisje op het grasland
    Meisje op het grasland
  • Heuvel bij Nagybánya
    Heuvel bij Nagybánya

Károly Réthy

  • Károly Réthy
  • Straatdetail uit Nagybánya
    Straatdetail uit Nagybánya
  • Landschap van Nagybánya
    Landschap van Nagybánya

Derde generatie

Tot de derde generatie schilders in de kunstenaarskolonie in Nagybánya behoorden István Boldizsár, graaf Ralph Teleki, János Pirk en Margit Kiss Thormáné.

Post-Nagybánya-school

Na de Eerste Wereldoorlog (na 'Trianon', 1920) vormde de 'Post-Nagybánya-school' de voortzetting van de kunstenaarskolonie van Nagybánya, maar dan binnen de nieuwe Hongaarse grenzen. Enkele kunstenaars van deze groep zijn: Aurel Bernáth, Robert Berény, József Egry, István Farkas, Beni Ferenczy, Ödön Márffy, Pal Pátzay, István Szőnyi, Tibor Vilt.

  • Károly Patkó
  • De zondeval (jaren 1920)
    De zondeval
    (jaren 1920)
  • Voor de spiegel (1924)
    Voor de spiegel
    (1924)
  • Gezicht op Nagybánya (1924)
    Gezicht op Nagybánya
    (1924)
  • Gezicht op Nagybánya (1926)
    Gezicht op Nagybánya
    (1926)
  • Ganzen (1926)
    Ganzen
    (1926)
  • Baadsters (1926)
    Baadsters
    (1926)
  • Bad in de ochtend (jaren 1930)
    Bad in de ochtend
    (jaren 1930)
  • Karmeliten kerk in Keszthely (1932)
    Karmeliten kerk in Keszthely
    (1932)
  • Lajos Tihanyi
  • Gezicht op Nagybánya (1908)
    Gezicht op Nagybánya
    (1908)
  • Gezicht op Nagybánya (1909)
    Gezicht op Nagybánya
    (1909)
  • Drie bomen (1922)
    Drie bomen
    (1922)
  • Compositie (1925)
    Compositie
    (1925)
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Vlnr.: Tibor Boromisza, Zoltán Jakab, (onbekend), Vilmos Perlrott-Csaba, Samu Börtsök, Károly Réthy
  2. Story of the Artists' Colony at Nagybánya. Gearchiveerd op 26 juni 2023.
  • Emil Krén & Dániel Marx: Fine Arts in Hungary