Ahmad Szauki

Ahmad Szauki

‏أحمد شوقي‎

Data i miejsce urodzenia	25 grudnia 1868 Kair
Data i miejsce śmierci	13 grudnia 1932 Kair
Narodowość	egipska
Język	arabski
Dziedzina sztuki	poezja, dramat
Ważne dzieła
Asz-Szaukijjat (1898) Masra’ Klijubatra (1927) As-sitt Hoda (1932)
Multimedia w Wikimedia Commons

Ahmad Szauki (ur. 1868 w Kairze, zm. 23 października 1932; arabski: أحمد شوقي) – egipski poeta i dramaturg, uznawany za jednego z najwybitniejszych pisarzy arabskojęzycznych przełomu XIX i XX wieku^[1][2].

Życiorys

Miał pochodzenie czerkieskie, tureckie, kurdyjskie i greckie^[3][4].

Po odbyciu studiów wyższych we Francji pełnił, do 1914 roku, funkcję nadwornego poety kedywa. Protureckie poglądy były przyczyną jego przymusowej emigracji, podczas której przebywał do 1919 roku w Barcelonie. Do swojej ojczyzny powrócił po zakończeniu I wojny światowej, gdzie rozkwitł jego wielki talent poetycki. Nazywany jest Księciem poetów (ar. Amir al- Shu’araa)^[5].

Zajmował się pisaniem wierszy patriotycznych, a także między innymi poematów historycznych. Swoją twórczość wzorował na styl wielkich arabskich neoklasyków, takich jak np. Al-Mutanabbi. Jest autorem wielu wspaniałych pod względem formy i nowoczesnej treści kasyd. Dodatkowo zasłynął także jako dramaturg, pisząc utwory, których tematyka dotyczyła starożytnego Egiptu, a także dawnej historii Arabów. Ahmad Szauki w swoich dziełach poetyckich posługiwał się pięknym językiem klasycznym. Z drugiej strony chcąc zachować realizm swoich komedii, a także przybliżyć je szerszej publiczności, pisał je dialektem egipskim.

Ahmad Szauki jest autorem przekładów z języka francuskiego na arabski poezji Lamartine’a, a także bajek pióra La Fontaine’a.

Na język polski przełożone zostały drobne fragmenty utworów poetyckich Szaukiego, zamieszczone w opracowaniu Nowa i współczesna literatura arabska 19 i 20 w., Warszawa 1978, s. 237–241.

Ważniejsze dzieła

Dramaty

• 1893 – علي بك الكبير ('Ali Bek al-Kabir, Wielki Ali Bej)
• 1927 – مصرع كليوبترا (Masra’ Klijubatra, Śmierć Kleopatry)
• 1931 – مجنون ليلى (Madżnun Lajla)
• 1931 – قمبيز (Qambiz)
• 1932 – أميرة الأندلس (Amirat al-Andalus, Księżniczka Andaluzji)
• 1933 – عنترة ('Antara)
• 1932 – الست هدى (As-sitt Hoda, Pani Hoda – komedia)

Poezja

• 1898 – الشوقيات (Asz-Szaukijjat, Poematy Szaukiego)
• 1898 – نهج البردة (Nahdż al-burda; słynny poemat o proroku Mahomecie)
• 1939 – دول العرب وعظماء الاسلام (Duwal al-'arab wa ‘uzma’ al-islam)

Przypisy

Bibliografia

• J. Bielawski, Historia literatury arabskiej. Zarys, Warszawa 1968, s. 375–376.
• J. Bielawski, K. Skarżyńska-Bocheńska, J. Jasińska, Nowa i współczesna literatura arabska 19 i 20 w. Literatura arabskiego Wschodu, Warszawa 1978, s. 235–241.
• IrfanI. Shahid IrfanI., Ahmad Shawqi (1868-1932), 2000, ISBN 978-3447061414 .
• ArthurA. Goldschmidt ArthurA., Historical Dictionary of Egypt, 2013, ISBN 978-0810880252 .
• Esat Ayyıldız, “Ahmet Şevki’nin Mısır İstiklalinin Müdafaası İçin Sömürge Yöneticisine Hitaben Nazmettiği Lâmiyye’sinin Tahlili”, Arap Edebiyatında Vatan ve Bağımsızlık Mücadelesi, ed. Ahmet Hamdi Can – İhsan Doğru (Ankara: Nobel Bilimsel Eserler, 2021), 1-26.