Asura

Ten artykuł od 2011-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Ten artykuł dotyczy terminu używanego w hinduizmie i buddyzmie na określenie złych bóstw. Zobacz też: inne znaczenia.

Asura (także: assura, asaura, aszura; san. asu – „oddech Pradźapati” lub as – „być”) – potężne i złe istoty występujące w hinduizmie i buddyzmie, przeciwnicy dewów.

Pochodzenie terminu

Termin asura odnosi się do osoby „poszukującej mocy” lub „spragnionej mocy”. Praindoeuropejski trzon „As” oznaczał istotę obdarzoną mocą (w mitologii nordyckiej asami byli bogowie tacy jak Odyn, Thor i Tyr). Powiązany jest także z awestyjskim terminem ahura – dobry bóg – "boska mądrość" (patrz – Ormuzd = Ahura Mazda), jest to ślad istnienia niegdyś wspólnoty indoirańskiej.

Analogie

Asurowie przypominają greckich tytanów, błędnie opisywani jako zwykłe demony lub niearyjskie ludy Indii (anarya).

Porównywani są czasem do chrześcijańskich upadłych aniołów, ponieważ są także bytami duchowymi, o mocy mniejszej niż boska, ale większej niż moc ludzi. Według tej hipotezy część z nich wcielona jest w ludzi, a część pozostała w formie czysto duchowej, jako demoniczne istoty.

Zaratusztrianizm

W języku awestyjskim słowo ahura (odpowiednik indyjskiego asura) oznacza boga (np. irański Mitra czy Ahura Mazda), a demona określano terminem daeva. W zaratusztrianizmie to dewy byli źli, natomiast asurowie byli dobrymi bóstwami.

Hinduizm

W mitologii indyjskiej asurowie ewoluowali z pozycji dobrych duchów/bogów (Waruna jest asurem, a także Bhaga, Mitra i Wrytra), do pozycji złych, lecz wciąż obdarzonych boskim potencjałem istot.

W najstarszych częściach Rygwedy wciąż opisywani są jako potężne duchy, przedstawiani obok dobrych bogów – dewów (np. Waju, boga wiatru, lub Indry).

Asurowie i dewowie prawdopodobnie byli kiedyś równorzędną klasą bóstw, a podział ról na złych i dobrych pojawił się dopiero w epoce wedyjskiej. Pochodzili oryginalnie od Pradźapatiego i Kaśjapy, jednak asurowie świadomie wybrali zło.

Buddyzm

Asurowie pojawiają się także w buddyzmie, wciąż jako istoty nadprzyrodzone. Termin ten w buddyzmie ma też drugie znaczenie i obejmuje wówczas dowolnego mieszkańca sfer samsary, w tym ludzi.

W buddyzmie wyróżnia się „trzydzieści jeden światów istnienia” – czwartym z nich licząc od najniższego (w pali niraya – Piekła) jest asuraloka – Świat Asurów. Świat ten należy do „nieszczęśliwych miejsc przeznaczenia” (pali – apaya). Asurami rodzą się ci, którzy popełnili „dziesięć niechwalebnych czynów”. Jednym z bardziej znanych w buddyzmie asurów jest Alavaka, którego pokonał Budda Śakjamuni (było to jedno z jego ośmiu zwycięstw).