Banco de Portugal

Banco de Portugal

Siedziba główna w Lizbonie
Data założenia	1846
Państwo	Portugalia
Siedziba	Lizbona
Adres	R. do Comércio, 148 1100-150 Lisboa
Prezes	Mário Centeno
Rodzaj banku	bank centralny
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Banco de Portugal – bank centralny Portugalii z siedzibą w Lizbonie założony 19 listopada 1846 roku. Członek Europejskiego Systemu Banków Centralnych.

Od 1932 roku przy Banku Portugalii działa biblioteka, której zbiory liczą 65 000 monografii, 2000 tytułów czasopism, starodruki wydane zarówno w Portugalii, jak i zagranicą z okresu pomiędzy XV a XVIII wiekiem, sprawozdania finansowe i księgi rachunkowe różnych firm krajowych i zagranicznych począwszy od XIX wieku do współczesności^[1] .

23 listopada 1946 roku Bank Portugalii został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Wojskowego Chrystusa^[2] 

Historia

Bank Portugalii powstał jako spółka akcyjna będąca bankiem emisyjnym i komercyjnym w wyniku połączenia Banco de Lisboa z firmą inwestycyjną Companhia Confiança Nacional specjalizującą się w finansowaniu długu publicznego, przeprowadzonego na mocy dekretu królewskiego wydanego 19 listopada 1846 roku przez Marię II^[3] [4] .

Do 1887 roku do emitowania portugalskich banknotów miały prawo również inne instytucje. W tym roku wprowadzono nowe prawo rozpoczynające reformę obsługi długu publicznego^[5] . Zgodnie z nim na czele banku emisyjnego miał stać gubernator powoływany przez rząd, jednak bank nadal pozostawał prywatną spółką akcyjną. Ostatecznie na mocy dekretu z 1891 roku Bank Portugalii otrzymał wyłączne prawo do emitowania banknotów na terenie kontynentalnej Portugalii oraz Madery i Azorów^[4] [6] 

Po obaleniu monarchii kilkakrotnie zmieniano zakresy uprawnień Banku Portugalii, jednak dopiero przeprowadzenie nacjonalizacji banku we wrześniu 1974 roku umożliwiło pełne zredefiniowanie jego roli. Ustawa organiczna z 15 listopada 1975 roku nadała mu status banku centralnego i po raz pierwszy nadała uprawnienia nadzoru systemu bankowego^[7] [4] . Przepisy te zostały potwierdzone w Konstytucji z 1976 roku.

Kolejne zmiany reorganizujące Bank Portugalii nastąpiły w latach 90. XX wieku w związku z udziałem Portugalii w tworzeniu unii gospodarczej i walutowej oraz wprowadzeniem euro^[4] .

Gubernatorzy

Od 1887 roku na czele banku stoi gubernator (Governador) powoływany przez rząd. Dotychczas funkcję tę pełnili^[8] :

1. António Augusto Pereira de Miranda (1887–1891)
2. Pedro Augusto de Carvalho (1891–1894)
3. Júlio Marques de Vilhena (1895–1907)
4. José Adolfo de Melo e Sousa (1907–1910)
5. Inocêncio Joaquim Camacho Rodrigues (1911–1936)
6. Rafael da Silva Neves Duque (1957–1963)
7. Manuel Jacinto Nunes (interino) (1963–1966)
8. António Manuel Pinto Barbosa (1966–1974)
9. Manuel Jacinto Nunes (1974–1975)
10. José da Silva Lopes (1975–1980)
11. Manuel Jacinto Nunes (1980–1985)
12. Vítor Manuel Ribeiro Constâncio (1985–1986)
13. José Alberto de Vasconcelos Tavares Moreira (1986–1992)
14. Luís Miguel Couceiro Pizarro Beleza (1992–1994)
15. António José Fernandes de Sousa (1994–2000)
16. Vítor Manuel Ribeiro Constâncio (2000–2010)
17. Carlos da Silva Costa (2010–2020)
18. Mário Centeno (od 2020)

Przypisy

Bibliografia

• Decreto, de 19 de Novembro, unindo o Banco de Lisboa com a Companhia Confiança. „Diário do Governo”. Anno 1846 N.º 275, de 21 de Novembro, s. 1210, 1846-11-21. Lisboa. [dostęp 2021-10-24]. (port.). 
• Carta de lei, de 29 de julho, auctorisando o governo a celebrar com o banco de Portugal, ou com outro no caso de recusa d’aquelle, um contrato para a constituição de um banco emissor, segundo certas bases. „Diário do Governo”. Anno 1887 N.º 173, de 6 de agosto, s. 1715–1717, 1887-08-06. Lisboa. [dostęp 2021-10-24]. (port.). 
• Decreto determinando diversas providencias relativas á crise monetária, de 9 de julho de 1891. „Diário do Governo”. Anno 1891 N.º 150, de 10 de agosto, s. 1595, 1891-08-10. Lisboa. [dostęp 2021-10-24]. (port.). 
• Lei Orgânica do Banco de Portugal: Decreto-Lei n.º 644/75 de 15 de Novembro. „Diário do Governo”. N.º 265/1975, Série I de 15 de Novembro de 1975, s. 1814–1821, 1975-11-15. Lisboa. [dostęp 2021-10-24]. (port.). 
• Banco de Portugal. [w:] Entidades Nacionais agraciadas com Ordens Portuguesas [on-line]. Ordens Honoríficas Portuguesas. [dostęp 2021-10-24]. (port.).
• Biblioteca. Banco de Portugal. [dostęp 2021-10-24]. (port. • ang.).
• História do Banco de Portugal. Banco de Portugal. [dostęp 2021-10-24]. (port. • ang.).
• Antigos Governadores. Banco de Portugal. [dostęp 2021-10-24]. (port. • ang.).