Boeing 314 Clipper
 Boeing 314 Clipper | |||
| Dane podstawowe | |||
| Państwo |
| ||
|---|---|---|---|
| Producent | Boeing | ||
| Typ | łódź latająca pasażerska | ||
| Konstrukcja | metalowa | ||
| Załoga | 6-10 | ||
| Historia | |||
| Data oblotu | 7.06.1938 | ||
| Lata produkcji | 1938-1941 | ||
| Liczba egz. | 12 | ||
| Liczba wypadków • w tym katastrof | 1 | ||
| Dane techniczne | |||
| Napęd | 4 silniki gwiazdowe Wright GR-2600-A2 Double Cyclone | ||
| Moc | każdy | ||
| Wymiary | |||
| Rozpiętość | 46,3 m | ||
| Długość | 32,31 m | ||
| Wysokość | 8,41 m | ||
| Powierzchnia nośna | 358,25 m² | ||
| Masa | |||
| Własna | 22.801 kg | ||
| Startowa | 37.422 kg | ||
| Osiągi | |||
| Prędkość maks. | 320 km/h | ||
| Prędkość przelotowa | 296 km/h | ||
| Prędkość wznoszenia | 3,2 m/s | ||
| Pułap | 6030 m | ||
| Pułap praktyczny | 4085 m | ||
| Zasięg | 5600 km | ||
| Dane operacyjne | |||
| Liczba miejsc | |||
| 74 miejsc siedzących, które mogły być przekomponowane na 40 miejsc leżących podczas lotów nocnych | |||
| Użytkownicy | |||
| Pan American World Airways | |||
| Rzuty | |||
 | |||
| |||
Boeing 314 Clipper – łódź latająca budowana przez firmę Boeing Company w latach 1938-1941 na zamówienie firmy lotniczej Pan American. W tamtym okresie był jednym z największych samolotów. Z dwunastu zbudowanych egzemplarzy trzy zostały w ramach Lend-Lease Act przekazane BOAC, które używały ich do przelotów nad Atlantykiem i Pacyfikiem[1].
Była pierwszym transatlantyckim samolotem pasażerskim i przez 30 lat największym samolotem cywilnym.
Historia
W lipcu 1936 Pan American podpisał z Boeingiem kontrakt na wykonanie sześciu samolotów z opcją na sześć następnych. W sumie zbudowano 12 egzemplarzy – sześć Boeinga 314 oraz sześć modelu B-314A. 7 czerwca 1938 pierwszy z nich wzbił się w powietrze[2]. Z początku w lotach transatlantyckich przewoziły jedynie pocztę. Z czasem, gdy okazało się, że samoloty są bezpieczne, uruchomiono również loty pasażerskie. Pan American z Boeingiem 314 28 czerwca 1939 otworzył pierwszą linię przelotów przez Atlantyk. Lot między Southampton i Nowym Jorkiem trwał ok. 24 godzin. Posiłki były przygotowywane przez kucharzy czterogwiazdkowych hoteli. Kobiety i mężczyźni posiadali oddzielne przebieralnie. Loty transatlantyckie z Anglii po trzech miesiącach z powodu wybuchu wojny wstrzymano[1].
Po wybuchu II wojny światowej dziewięć maszyn przekazano siłom zbrojnym USA. Jedna z nich, Dixie Clipper, w styczniu 1943 wiozła prezydenta Roosevelta na konferencję w Casablance. 22 lutego 1943 Yankee Clipper rozbił się w Lizbonie. Wypadek pociągnął za sobą dwadzieścia cztery ofiary śmiertelne i był jedynym w historii tego modelu samolotu[3].
Trzy maszyny, których linie Pan American nie przekazały lotnictwu wojskowemu, trafiły do rąk Brytyjczyków i również były wykorzystywane do przewożenia przez Atlantyk ważnych osobistości. Dwiema z nich – Berwickiem i Bristolem latał Winston Churchill.
Zaletą łodzi latających było wówczas to, że nie potrzebowały bardzo kosztownych, długich, betonowych pasów startowych. Jednak podczas wojny w wielu częściach świata zbudowano właśnie takie pasy, dostosowane do wymagań ciężkich bombowców, tym samym ta cecha hydroplanów przestała mieć znaczenie[1][4].
Po wojnie eksploatacja B-314 okazała się nieopłacalna i samoloty jeden po drugim były kierowane do kasacji. Nie ocalał ani jeden egzemplarz. Ostatni wycofano ze służby w 1951 kończąc ważną erę w rozwoju lotnictwa i komunikacji lotniczej[4]. Ken Follett wykorzystał samolot w swojej powieści Noc nad oceanem.
Boeing 314 Clipper w eksploatacji
Samoloty Pan American Airways - Model B-314
- NC-18601 - Honolulu Clipper
- NC-18602 - Clipper Kalifornia (przemianowany na Clipper Pacyfik w 1941 r.)
- NC-18603 - Yankee Clipper (rozbił się w Lizbonie w 1943 r.)
- NC-18604 - Atlantic Clipper
- NC-18605 - Dixie Clipper
- NC-18606 - American Clipper
Samoloty Pan American Airways - Model B-314A
- NC-18609 - Clipper Pacyfik (przemianowany na Clipper Kalifornia w 1941 r.)
- NC-18611 - Clipper Anzac
- NC-18612 - Clipper Cape Town
Samoloty British Overseas Airways Corporation BOAC) Model B-314A
- NC-18607/G-AGBZ - Bristol
- NC-18608/G-AGCA - Berwick
- NC-18610/G-AGCB - Bangor
Przypisy
- ↑ a b c Boeing 314 Clipper - So luxuriös waren Flugreisen früher. www.stern.de. [dostęp 2021-11-21].
- ↑ Samoloty niezapomniane modele 2013 ↓, s. 145.
- ↑ CRASH OF A BOEING 314A CLIPPER OFF LISBON: 24 KILLED. www.baaa-acro.com. [dostęp 2021-11-21].
- ↑ a b How The Pan Am Clippers Crossed The Oceans. simpleflying.com. [dostęp 2021-11-21].
Bibliografia
- Samoloty niezapomniane modele. Warszawa: Grupa Wydawn. Foksal, 2013. ISBN 978-83-280-0077-3. OCLC 881384238.
- Boeing 314 na stronie The Flying Clippers (ang.)
- p
- d
- e
Samoloty pasażerskie produkcji Boeing
Kontrola autorytatywna (rodzina statków powietrznych):
- SNL: Boeing_314
