Bronisław Kirchner

Bronisław Kirchner
Ilustracja
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

17 października 1885
Poznań

Data i miejsce śmierci

15 marca 1946
Poznań

Przebieg służby
Lata służby

1914–1929

Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Wojsko Polskie

Formacja

Armia Wielkopolska

Jednostki

60 pułk piechoty

Stanowiska

dowódca batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
powstanie wielkopolskie
wojna polsko-bolszewicka

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Zasługi (II RP)
Multimedia w Wikimedia Commons

Bronisław Edmund Kirchner (ur. 17 października 1885 w Poznaniu, zm. 15 marca 1946 tamże) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 17 października 1885 w Poznaniu, w rodzinie Emila Henryka (ur. 1858), mistrza rzeźnickiego, i Agnieszki z domu Grielich (1856–1920)[1][2][a]. Był bratem Józefa (1876–1886), Klary (1884–1885), Edwarda Czesława (1888–1927), Bernarda Alfonsa Leonarda (ur. 1889) i Marty (ur. 1891).

Ukończył szkołę średnią w Poznaniu po czym pracował w drukarni Merzbacha. Następnie został kierownikiem drukarni „Kuriera Poznańskiego”. Od 2 sierpnia 1914 roku służył w armii niemieckiej. Po wybuchu powstania wielkopolskiego objął, w randze sierżanta, dowództwo batalionu jarocińskiego. Uczestniczył w walkach pod Nakłem, Mroczą i Rawiczem. W tym okresie dowodził II batalionem 11 pułku Strzelców Wielkopolskich oraz kompanią i batalionem 60 pułku piechoty. Za postawę wykazaną podczas powstania wielkopolskiego odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[2]. Nadanie to zostało następnie potwierdzone dekretem Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego L.11434.VM z 3 lutego 1922 roku (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z dnia 18 lutego 1922 r.)[3].

Podczas wojny polsko-bolszewickiej dowodził 12 kompanią oraz III i II batalionem 60 pułku piechoty, awansując w trakcie walk do stopnia porucznika. Po zakończeniu działań wojennych kontynuował karierę oficera zawodowego w Wojsku Polskim. Na dzień 1 czerwca 1921 r. pozostając w randze porucznika nadal pełnił służbę w 60 pułku piechoty[4]. Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 r. (dekret L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w tymże stopniu, ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r. i 16. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5]. Jako oficer 60 pułku piechoty zajmował w 1923 roku 14. lokatę na liście starszeństwa poruczników piechoty[6]. Do stopnia kapitana piechoty został awansowany na mocy rozporządzenia O.V.L. 8629/A. 1924 wydanego w dniu 31 marca 1924 r. przez Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego - ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 9. lokatą[7][8]. Przez kolejne lata nadal służył w 60 pułku piechoty stacjonującym w Ostrowie Wielkopolskim[9][10]. W roku 1928 zajmował 10. lokatę pośród kapitanów piechoty w swoim starszeństwie[11].

W roku 1929 został przeniesiony w stan spoczynku. Utrzymywał się z wojskowej emerytury i prowadzenia przedsiębiorstwa handlującego opałem. Był aktywny w organizacjach zrzeszających weteranów powstania wielkopolskiego i mieszkał w Poznaniu[2].

W roku 1934 jako kapitan w stanie spoczynku zajmował 1. lokatę w swoim starszeństwie w korpusie oficerów piechoty (starszeństwo z dnia 1 lipca 1923 r.)[12]. Znajdował się wówczas w ewidencji PKU Poznań Miasto i przynależał do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII (przewidziany był do użycia w czasie wojny)[13].

Podczas okupacji niemieckiej ukrywał się (od września 1939 roku)[b], wysiedlony do Generalnej Guberni pracował w Radomiu (w wytwórni octu). Po wojnie powrócił do Poznania, gdzie zmarł. Spoczął na tamtejszym cmentarzu.

Był mężem Anny z Górczyńskich (1891–1918). Bronisław przysposobił córki: Helenę (ur. 22 maja 1912) i Annę (ur. 20 marca 1914). Mieli wspólnie córkę Irenę (ur. 1913) i syna Henryka (1914–1914).

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Jedna z ulic w Jarocinie została nazwana imieniem kpt. Bronisława Kirchnera. W tamtejszym Parku im. majora Zbigniewa hr. Ostroróg-Gorzeńskiego powstał też pomnik kapitana[19].

Uwagi

  1. Z danych zawartych w kartotece personalno-odznaczeniowej udostępnionej na stronach Wojskowego Biura Historycznego wynika, że ojciec Bronisława Kirchnera miał imiona Edmund Emil. Niektóre opracowania podają, że matką Bronisława Kirchnera była Agnieszka Grielich. W Roczniku Oficerskim 1928, Roczniku Oficerskim Rezerw 1934 oraz w Spisie oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 i na Liście starszeństwa oficerów zawodowych 1922 - jako datę jego urodzenia podano dzień 17 października 1885 roku.
  2. Pomimo szykan i tortur nie przyznał się Niemcom do udziału w powstaniu wielkopolskim.

Przypisy

  1. a b Kolekcja ↓, s. 1.
  2. a b c d e f Polak (red.) 1993 ↓, s. 92.
  3. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 2 z 18 II 1922, s. 103.
  4. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 181, 688.
  5. Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922 ↓, s. 71.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 422.
  7. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 IV 1924, s. 172.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 365.
  9. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 268, 365.
  10. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 74.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 200.
  12. Rocznik oficerski rezerw 1934 ↓, s. 329.
  13. Rocznik oficerski rezerw 1934 ↓, s. 990.
  14. Smoleń 1930 ↓, s. 31.
  15. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 268.
  16. M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
  17. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 296.
  18. M.P. z 1928 r. nr 297, poz. 732 .
  19. Lidia Sokowicz: Pawlicki, Łabędzki, Basiński i Kirchner na pomnikach w parku Gorzeńskiego. jarocinska.pl, 2019-05-12. [dostęp 2024-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-01-01)].

Bibliografia

  • Kirchner Bronisław Edmund. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.23-1725 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-18].
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921: dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z dnia 24 września 1921 r.. Zbiory Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie - spis zamieszczony na stronie Małopolskiego Towarzystwa Genealogicznego, 1921. [dostęp 2020-03-08].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922: załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 1922 r.. Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1922. [dostęp 2020-03-08].
  • Bogusław Makary Smoleń: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920. 60 Pułk Piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. [dostęp 2020-03-08].
  • Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.