Charles Bronson

Charles Bronson

Charles Bronson (1987)
Imię i nazwisko	Charles Dennis Buchinsky
Data i miejsce urodzenia	3 listopada 1921 Ehrenfeld
Data i miejsce śmierci	30 sierpnia 2003 Los Angeles
Zawód	aktor
Współmałżonek	Harriet Tendler (1949–1967; rozwód) Jill Ireland (1968–1990; jej śmierć) Kim Weeks (1998–2003; jego śmierć)
Lata aktywności	1950–1999
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Charles Bronson, właśc. Charles Dennis Buchinsky^[1] (ur. 3 listopada 1921 w Ehrenfeld k. Pittsburgha, zm. 30 sierpnia 2003 w Los Angeles) – amerykański aktor filmowy i telewizyjny.

W 1972 podczas 29. ceremonii wręczenia Złotych Globów został uhonorowany Nagrodą Henrietty (Henrietta Award) dla najbardziej popularnego aktora filmowego^[2]. 10 grudnia 1980 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6901 Hollywood Boulevard^[3][4].

Wczesne lata

Urodził się w Ehrenfeld k. Pittsburgha w rodzinie emigrantów z terenów dzisiejszej Litwy, jako dziewiąte dziecko w piętnastoosobowej rodzinie^[5]. Jego ojciec, Walter Buchinski, Tatar lipkowski^[6], wyemigrował do Ameryki z Druskienik, matka zaś, Mary (z domu Valinsky), była córką imigrantów pracujących w kopalni antracytu w Tamaqua w Pensylwanii^[7]. W szkole uznawał się, czy też był uznawany, za Litwina i Rosjanina^[8].

Straciwszy ojca, w wieku 10 lat podjął pracę w miejscowej kopalni, równocześnie się ucząc. Wedle wspomnień Bronsona, jego rodzina była w dobie wielkiego kryzysu tak uboga, że do szkoły South Fork High School^[9] w Ehrenfeld uczęszczał w sukience po siostrze.

W 1943 wstąpił do Korpusu Powietrznego Armii Stanów Zjednoczonych i od 1945 służył jako strzelec pokładowy na bombowcach B-29 stacjonujących na Pacyfiku (Guam)^[10]. Za odniesione w wojnie rany został odznaczony orderem Purpurowego Serca.

W okresie makkartyzmu zmienił nazwisko na Bronson w obawie, że „Buchinsky” kojarzyć się może z nazwiskami rosyjskimi^[7]. Imał się różnych zawodów, był górnikiem, bokserem, kierowcą^[10].

W 1949 uczył się aktorstwa w Pasadena Community Playhouse^[11].

Kariera aktorska

Karierę aktorską rozpoczął w 1951^[11]. Początkowo odgrywał epizody, wcielając się w gangsterów i Indian. Popularność zdobył po występie w westernie Siedmiu wspaniałych (1960) oraz Wielkiej ucieczce (1963)^[12][13]. Sukces odniósł też dzięki rolom w Parszywej dwunastce (1967) i Pewnego razu na Dzikim Zachodzie (1968). Często grywał Polaków i osoby polskiego pochodzenia (Wielka ucieczka, Bitwa o Ardeny, Parszywa dwunastka, Akt zemsty).

Od lat 70. wcielał się głównie w postacie „twardych mężczyzn”, m.in. Paula Kerseya w serii Życzenie śmierci^[14].

Życie prywatne

W ostatnich latach życia ujawniły się u niego pierwsze objawy choroby Alzheimera. Zmarł 30 sierpnia 2003 w wieku 81 lat na zapalenie płuc w szpitalu Cedars-Sinai Medical Center^[15] w Los Angeles^[16].

Filmografia

Przypisy

Bibliografia

• Jan Słodowski, Andrzej Roman: Gwiazdy światowego kina. Leksykon. Warszawa: Editions Spotkania, 1992, s. 38. ISBN 83-85195-83-1.
• Charles Bronson. T. 1: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., kwiecień 2009, s. 21. ISBN 978-83-252-0462-4.
• Portret na życzenie. Charles Bronson. „Film”. nr 6/1962 (1987–02–08). Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. brak numeru strony

Linki zewnętrzne

• Charles Bronson w bazie IMDb (ang.)
• Charles Bronson w bazie Filmweb
• Charles Bronson w bazie Notable Names Database (ang.)