Cytral

Cytral
(Z)-3,7-dimetylookta-2,6-dienal (neral) (E)-3,7-dimetylookta-2,6-dienal (geranial)
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
mieszanina (2E)- i (2Z)-3,7-dimetylookta-2,6-dienalu
Inne nazwy i oznaczenia
mieszanina neralu i geranialu
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C10H16O

Masa molowa

152,23 g/mol

Wygląd

jasnożółta ciecz o silnym cytrynowym zapachu[1][2][3]

Identyfikacja
Numer CAS

5392-40-5 (mieszanina izomerów)
141-27-5 (geranial)
106-26-3 (neral)

PubChem

8843, 638011, 643779

SMILES
CC(=CCCC(=CC=O)C)C
InChI
InChI=1S/C10H16O/c1-9(2)5-4-6-10(3)7-8-11/h5,7-8H,4,6H2,1-3H3
InChIKey
WTEVQBCEXWBHNA-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Gęstość
0,888 g/cm³[3]; ciecz
0,891-0,897 g/cm³ (15 °C)[1]; ciecz
Rozpuszczalność w wodzie
1,34 g/l (37 °C)[4]
w innych rozpuszczalnikach
etanol: bez ograniczeń[2]
glicerol: bez ograniczeń[2]
Temperatura topnienia

−10 °C[4]
<−20 °C[3]

Temperatura wrzenia

227–229 °C[1][3][4]

logP

2,76[1]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-07-19]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[5]
Wykrzyknik
Uwaga
Zwroty H

H315, H317

Zwroty P

P280

Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[5]
Drażniący
Drażniący
(Xi)
Zwroty R

R38, R43

Zwroty S

S2, S24/25, S37

NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[6]
1
2
0
 
Temperatura zapłonu

95 °C[3]

Numer RTECS

RG5075000

Dawka śmiertelna

LD50 6,8 g/kg (szczur, doustnie)[3]

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Cytralorganiczny związek chemiczny z grupy aldehydów, produkt utlenienia geraniolu lub nerolu z grupy niepierścienowych terpenów.

Związek ten posiada intensywny zapach przypominający cytrynę. Posiada dwa izomery geometryczneE (inaczej trans), znany jako "cytral a" (lub geranial) i Z (inaczej cis) czyli "cytral b", zwany również neralem. W naturze występuje jako mieszanina izomerów. Pod wpływem kwasu siarkowego tworzy się z niego mieszanina cyklicznych alkoholi.

Występowanie

Cytral jest składnikiem wielu olejków eterycznych, znajduje się w olejku cytrynowym, w olejku lemongrasowym gdzie stanowi 80% jego składu, zaś w olejku z liści tropikalnej rośliny Backhousia citriodora jego udział przekracza 90%.

Przypisy

  1. a b c d Citral, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 8843  (ang.).
  2. a b c Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
  3. a b c d e f Cytral (nr W230308) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2018-07-19]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  4. a b c Citral, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-17]  (ang.).
  5. a b Cytral, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-03-28]  (ang.).
  6. Cytral (nr W230308) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2018-07-19]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
Encyklopedia internetowa (grupa stereoizomerów):