Dżdżownica ziemna

Dżdżownica ziemna
Lumbricus terrestris
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

pierścienice

Gromada

siodełkowce

Podgromada

skąposzczety

Rząd

Haplotaxida

Rodzina

dżdżownicowate

Rodzaj

Lumbricus

Gatunek

dżdżownica ziemna

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Rosówka

Dżdżownica ziemna, dżdżownica zwykła, rosówka (Lumbricus terrestris) – gatunek skąposzczeta z rodziny dżdżownicowatych (Lumbricidae). Jest gatunkiem synantropijnym, o pierwotnie palearktycznym zasięgu. Został introdukowany w wielu regionach świata. W Polsce jest gatunkiem pospolitym na obszarze całego kraju[1].

Jej ciało jest złożone z 110–180 metamerów (pierścieni), osiąga długość 90–300 mm przy średnicy 6–8 mm. Najczęściej można ją spotkać w wilgotnej glebie łąk i pól, ale także lasów, szczególnie liściastych. Dżdżowniceobojnakami, z zapłodnieniem krzyżowym. Zwierzęta te drążą korytarze, do których wciągają części roślin i ściółkę, przyczyniając się do spulchniania gleby, do zwiększenia ilości zawartego w niej powietrza i wody, przemieszczania jej składników, a wydalane przez nie substancje organiczne i mineralne również ją użyźniają. W sprzyjających warunkach występują bardzo licznie, do 700 osobników w 1 m³ gleby[2].

Dżdżownice ziemne (podobnie jak inne dżdżownicowate, (zwłaszcza kompostowiec różowy) są wykorzystywane do tzw. wermikompostowania komunalnych odpadów organicznych. Ten typ kompostowania z udziałem dżdżownic jest popularny m.in. w ośrodkach miejskich, budynkach mieszkalnych oraz miejscach pracy w Kanadzie[3].

Etymologia

Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2015-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Wyraz „dżdżownica” pochodzi od „dżdżu”, tj. „deszczu” - zwierzęta te wychodzą po deszczu na powierzchnię ziemi, stąd nazwa[4]. Wyraz „deżdż” to pierwotna forma polskiego słowa „deszcz”[5]. W języku polskim występuje ubezdźwięcznienie spółgłosek. W wygłosie, tj. na końcu wyrazu, spółgłoski dźwięczne przechodzą w odpowiedniki bezdźwięczne [żdż] > [szcz], por. czasownik w trybie rozkazującym „gwiżdż”, który wymawiamy jak [ɡvʲiʃʧ̑]. Nazwa „rosówka” najprawdopodobniej ma podobną etymologię; w języku staropolskim „rosa” oznaczała oprócz kropelek wody, które nad ranem pojawiają się na trawie, także deszcz.

Zobacz też

Przypisy

  1. Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. I. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2004. ISBN 83-88147-04-8.
  2. Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
  3. Andrzej Wesołowski. Gąsienice do roboty!. „Recykling”. 2 (86)/2008. ISSN 1731-9927. s. 22-23. 
  4. Mirosław Bańko: Słownik Języka Polskiego PWN, Sekcja "Ciekawostki". [dostęp 2017-04-30].
  5. Mirosław Bańko: Słownik Języka Polskiego PWN, hasło "dżdżu", porady językowe. [dostęp 2017-04-30].
  • GND: 4130770-7
  • BnF: 12303949h
  • J9U: 987007567859705171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 44029
  • EoL: 3126801
  • EUNIS: 223698
  • GBIF: 4410657
  • identyfikator iNaturalist: 81545
  • ITIS: 977384
  • NCBI: 6398