Dom przy ul. Górniczej 23 w Tarnowskich Górach

Dom przy ul. Górniczej 23

nr rej. A/631/66 z 28 maja 1966[1] [2]
Budynek przy ul. Górniczej 23 w 2012 roku
Państwo	Polska
Miejscowość	Tarnowskie Góry (Śródmieście-Centrum)
Adres	ul. Górnicza 23
Typ budynku	chata gwarecka
Ukończenie budowy	1821
Zniszczono	koniec XX – pocz. XXI w.
Właściciel	Adam Okraska[3]
Położenie na mapie Tarnowskich Gór Dom przy ul. Górniczej 23
Położenie na mapie Polski Dom przy ul. Górniczej 23
Położenie na mapie województwa śląskiego Dom przy ul. Górniczej 23
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego Dom przy ul. Górniczej 23
50°26′26,16″N 18°51′16,99″E/50,440600 18,854719
Multimedia w Wikimedia Commons

Dom przy ul. Górniczej 23 w Tarnowskich Górach – wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego^[1]  chałupa gwarecka z 1821 roku^[2]  znajdująca się w Tarnowskich Górach, w granicach dzielnicy Śródmieście-Centrum, przy ul. Górniczej naprzeciwko remizy strażackiej^[3] .

Budynek zbudowany na rzucie prostokąta, parterowy i dwutraktowy, elewacja pierwotnie sześcioosiowa^[4]; dwie osie od strony północnej uległy zawaleniu^[3] . W osi elewacji znajdowała się przelotowa sień, a w pomieszczeniu na prawo od niej na belkowanym drewnianym stropie była zachowana data budowy domu 1821^[5]. Budynek posiadał komin przełazowy, nakryty był dachem naczółkowym krytym papą^[4].

Chata wpisana została do rejestru zabytków ówczesnego województwa katowickiego 28 maja 1966 roku^[1] [2] .

Obiekt obecnie jest w ruinie. Zawaleniu uległa jedna z czterech ścian zewnętrznych, fragment ściany frontowej oraz dach. Do czasów współczesnych zachował się jedynie parter, część ściany szczytowej od strony południowej oraz fragmenty ściany zachodniej^[3] .

Dom przy ul. Górniczej 23 jest jedną z kilku XIX-wiecznych chałup typowych dla wiejskiego budownictwa regionu Tarnowskich Gór. Podobne budynki – w lepszym bądź gorszym stanie – zachowały się na terenie miasta jeszcze m.in. przy ul. Górniczej 39, ul. Kaczyniec 2, ul. Nałkowskiej 5 czy ul. Szymały 1 (dom z 1824 roku, który był własnością Rudolfa von Carnalla^[6])^[5][2] .

Przypisy

Bibliografia

• Gminna Ewidencja Zabytków. BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach, 2019-10-04. [dostęp 2021-07-22]. (pol.).
• Zofia Krzykowska: Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918). Zabytki architektury i sztuki. W: praca zbiorowa pod red. Jana Drabiny: Historia Tarnowskich Gór. Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000. ISBN 83-911508-3-6.Sprawdź autora:1.
• Ignacy Płazak, Jan Przała: Katalog zabytków sztuki w Polsce. red. Izabela Rejduch-Samkowa, Jan Samek. T. VI: (województwo katowickie). Cz. zeszyt 12: (powiat tarnogórski). Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk i Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach, 1968. ISBN 83-86293-37-3.
• Jacek Tarski: Zabytkowa paranoja przy Górniczej. gwarek.com.pl, 2016-09-29. [dostęp 2021-07-22]. (pol.).
• Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim (stan na 31 grudnia 2020 r.). Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2021-07-22]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).