Eduard Wirths

Ten artykuł od 2011-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Eduard Wirths

SS-Sturmbannführer
Data i miejsce urodzenia	4 września 1909 Würzburg
Data i miejsce śmierci	20 września 1945 Hövelhof
Przebieg służby
Lata służby	1939–1945
Formacja	Schutzstaffel
Stanowiska	lekarz w Dachau, Neuengamme, Auschwitz-Birkenau, Bergen-Belsen
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Eduard Wirths (ur. 4 września 1909 w Würzburgu, zm. 20 września 1945 w Hövelhof) – zbrodniarz hitlerowski, doktor medycyny, lekarz SS w obozach koncentracyjnych Dachau, Neuengamme, Auschwitz-Birkenau, Mittelbau-Dora i Bergen-Belsen oraz SS-Sturmbannführer.

Według swojego osobistego sekretarza obozowego w Auschwitz:

Kierował selekcjami niezdolnych do pracy więźniów do komór gazowych i nadzorował akcję 14f13. Wybierał również więźniów do pseudoeksperymentów medycznych. Samodzielnie natomiast Wirths prowadził od marca 1943 badania doświadczalne nad rakiem szyjki macicy^[1]. Polegały one na wziernikowym badaniu szyjki, przy użyciu płynu Lugola i kwasu octowego, które miało na celu wykrywanie stanów przedrakowych. Jeśli przypadek wydawał się mu podejrzany, Wirths dokonywał rodzaj stożkowej amputacji szyjki, odsyłając materiał do pracowni histopatologicznej w Monachium. Doświadczenia te przeprowadzane były bez żadnego planu naukowego, na chybił trafił. Wirths kazał sobie pomagać niemieckiemu lekarzowi-więźniowi dr Samuelowi, którego polecił później zgładzić na krótko przed ewakuacją obozu. Z drugiej strony wiódł ciągłe spory z wydziałem II – politycznym (Abteilung II – Politische Abteilung) obozu (obozowej ekspozyturze Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy w Auschwitz).

Życiorys

Od 1 maja 1933 do 1 sierpnia 1934 członek SA, NSDAP (nr partyjny 3 139 549) oraz SS (nr identyfikacyjny 311 594), z przydziałem do 13. pułku Allgemeine-SS w Stuttgarcie, a następnie 32. pułku tej formacji w Heidelbergu.

W dniu 1 września 1939 wcielono go do czynnej służby w Oddziałach Dyspozycyjnych SS (SS-Verfügungstruppen). Służył w nich do 15 lutego 1940, po czym przeniesiono go na stanowisko naczelnego lekarza 16. pułku SS-Totenkopfverbände, stacjonującego w Dachau. Następnie brał udział w działaniach bojowych różnych jednostek Waffen-SS, m.in. specjalnego pułku SS-Kirkenes, z którym brał udział w walkach na froncie wschodnim.

Wirths był lekarzem obozowym (SS-Lagerarzt) w Dachau od 22 kwietnia 1942 do 14 lipca 1942, a następnie został naczelnym lekarzem garnizonowym (SS-Standortarzt) w Neuengamme. 1 września 1942 – przeniesiono go na takie samo stanowisko do Auschwitz-Birkenau, które piastował do 27 stycznia 1945. Następnie Wirths został naczelnym lekarzem garnizonowym w Mittelbau-Dora (Nordhausen) między 28 stycznia 1945 a kwietniem 1945, po czym objął taką samą funkcję w Bergen-Belsen. Został odznaczony m.in. Krzyżem Żelaznym II Klasy (Eisernes Kreuz II Klasse) oraz Wojennym Krzyżem Zasługi II i I Klasy z Mieczami (Kriegsverdienstkreuz II und I Klasse mit Schwertern).

W 1944 został ostrzeżony o istnieniu na terenie Auschwitz organizacji konspiracyjnej. Wirths oddawał tejże organizacji liczne usługi. Nakazał także zaprzestania selekcji w szpitalu, czym przyczynił się do uratowania jednego z członków kierownictwa ruchu oporu.

W lecie 1945 Wirths oddał się w ręce Brytyjczyków i we wrześniu tego roku popełnił samobójstwo w więzieniu^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Autobiografia Rudolfa Hössa, komendanta obozu oświęcimskiego, Warszawa 1989, s. 322
• Klee Ernst, Auschwitz. Medycyna III Rzeszy i jej ofiary, Kraków 2001, s. 54
• Langbein Hermann, Ludzie w Auschwitz, Oświęcim 1994, passim
• Lasik Aleksander, Eduard Wirths, [w:] „Biuletyn Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem”, nr 17, Warszawa 1993, s. 5–20
• Y. Ternon, S. Helman, Historia medycyny SS, Warszawa 1973

Linki zewnętrzne

• Zdjęcie