Eidophusikon

Eidophusikon (gr. Ειδωφυσικον „obraz natury” z εἶδος „wygląd, postać, kształt” i φυσική „przyroda”) – widowisko zrealizowane przy użyciu rodzaju miniaturowego teatru, wynalezionego i skonstruowanego przez angielskiego malarza i scenografa Philipa Jamesa de Loutherbourga.

Edophusikon powstał w 1781 w Londynie. Scena miała wymiary poprzeczne ok. 2 × 1 m i 3 m głębokości, a pomieszczenie, w którym się znajdowała, mieściło naraz nawet stu widzów. Za pomocą systemu dźwigni i przekładni poruszających półprzeźroczyste płótna oraz zmieniającego się oświetlenia uzyskiwano efekt ruchu i plastyczności. Wykorzystywano barwione szkło, dym i lustra. Przedstawieniu towarzyszył akompaniament na klawesynie. Prezentowano widoki Londynu i innych miast, sceny morskie i katastroficzne.

Widowisko cieszyło się znaczną popularnością przez kilka sezonów, jednak nie przyniosło spodziewanych dochodów. Ostatecznie maszyneria została odsprzedana i prezentowano ją na prowincji. Wśród osób pozytywnie oceniających nowy wynalazek byli Joshua Reynolds i Thomas Gainsborough. Obecnie Philip James de Loutherbourg uważany jest za prekursora kinematografii.

W 2004 edophusikon zrekonstruowano w Altonaer Museum w Hamburgu. Kolejne repliki powstały później dla Yale Center for British Art i Nouveau Musée Nationale de Monaco.

Zobacz też

• fantasmagoria (spektakl)

Bibliografia

• Ian. Chilvers: Oksfordzki leksykon sztuki. Warszawa: Arkady, 2002, s. 399. ISBN 83-213-4157-8.
• Eidophusikon – artykuł w historyextra.com. [dostęp 2012-10-18]. (ang.).
• Robert Poulter's New Model Theatre: The Eidophusikon. [dostęp 2012-10-18]. (ang.).
• The Eidophusikon w Oxford Dictionary of Art. [dostęp 2012-10-18]. (ang.).