Gajnik lśniący

Gajnik lśniący
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

mchy

Klasa

prątniki

Rząd

rokietowce

Rodzina

gajnikowate

Rodzaj

gajnik

Gatunek

gajnik lśniący

Nazwa systematyczna
Hylocomium splendens (Hedw.) Schimp.
Bryol. Eur. 5: 173 (fasc. 49–51. Monogr. 5) 1852.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Gajnik lśniący (Hylocomium splendens (Hedw.) Schimp.) – gatunek mchu należący do rodziny gajnikowatych (Hylocomiaceae M. Fleisch.). W Polsce gatunek pospolity.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje pospolicie w całej Europie (w tym także na Islandii, Wyspach Owczych, na Kaukazie), w Azji (Tybet, Ałtaj, Syberia, Chiny, Japonia), w Maroku, w Ameryce Północnej i Nowej Zelandii. W Polsce pospolity na całym obszarze, w Tatrach do wysokości 2400 m n.p.m.[4]

Morfologia

Pokrój
Gatunek tworzy charakterystyczne lśniące darnie z wyraźną piętrową (warstwową) budową, która powstaje w wyniku pierzastego podwójnego lub potrójnego rozdzielania się łodyg.
Budowa gametofitu
Rośliny są wzniesione, barwy żółto-zielonej. Liście wydłużone w pokroju jajowate z ostrym, zwężającym się szczytem; na brzegach piłkowane. Żebro podwójne.
Budowa sporofitu
Puszka krótka, zgięta.
  • Listek gametofitu
    Listek gametofitu
  • Puszki
    Puszki
  • Zarodniki
    Zarodniki

Ekologia

Gatunek naziemny, pospolity w całej Polsce, zwłaszcza na niżu w borach iglastych i mieszanych. Występuje również w piętrze regla górnego w borach świerkowych Karpat i Sudetów. Preferuje gleby ubogie w składniki mineralne, o odczynie kwaśnym i słabo kwaśnym.

Ochrona

Roślina objęta częściową ochroną gatunkową w Polsce na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin[5].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26]  (ang.).
  2. B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-02-07]  (ang.).
  3. Hylocomium splendens (Hedw.) Schimp.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-09-03]. (ang.).
  4. Bronisław Szafran: Mchy (Musci). T. II. Warszawa: PWN, 1961, s. 346.
  5. Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin

Bibliografia

  • Bronisław Szafran: Mchy (Musci). T. II. Warszawa: PWN, 1961, s. 345-346.
Encyklopedia internetowa (takson):
  • Britannica: plant/stair-step-moss
  • SNL: etasjemose
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 91111
  • EoL: 926221
  • EUNIS: 198272
  • Flora of North America: 200002578
  • GBIF: 2679696
  • identyfikator iNaturalist: 122555
  • ITIS: 16375
  • NCBI: 53007
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): tro-35164501
  • identyfikator Tropicos: 35164501
  • USDA PLANTS: HYSP70