Goździeniec purpurowy
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | podstawczaki | ||
| Klasa | pieczarniaki | ||
| Rząd | szczeciniakowce | ||
| Rodzina | Rickenellaceae | ||
| Rodzaj | Alloclavaria | ||
| Gatunek | goździeniec purpurowy | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Alloclavaria purpurea (Fr.) Dentinger & D.J. McLaughlin Mycologia 98(5): 757 (2007) [2006] | |||
| |||
Goździeniec purpurowy (Alloclavaria purpurea (Fr.) Dentinger & D.J. McLaughlin) – gatunek grzybów z klasy pieczarniaków (Agaricomycetes)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Alloclavaria, Rickenellaceae, Hymenochaetales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Elias Fries w 1821 r. opisał ten takson jako Clavaria purpurea Fr., jednak w 2006 r. został on wyłączony z rodzaju Clavaria i włączony do odrębnego monotypowego rodzaju Alloclavaria. Rodzina i rząd nie zostały określone (incertae sedis)[2].
Polską nazwę nadali mu Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r.[3], jednak po przeniesieniu do innego rodzaju nazwa ta jest już niespójna z klasyfikacją systematyczną.
Morfologia
- Owocnik
Grzyb naziemny o wysokości 2,5–12 cm i pojedynczym owocniku koloru purpurowego, szaropurpurowego, brązowopurpurowego lub ametystowego. Starsze blakną do glinastobrązowego koloru. Podstawa jest biała. Pojedynczy owocnik ma wąsko wrzecionowaty, robaczkowaty, smukły i pałkowaty kształt. Nie rozgałęzia się. Owocniki są kruche i delikatne, wewnątrz puste i zwykle rosną w grupach. Pod mikroskopem można zobaczyć duże cystydy wystające ponad hymenium. Hymenofor gładki, pokrywający całą powierzchnię owocnika[4][5].
Bezbarwny.
Występowanie i siedlisko
Notowany jest w Ameryce Północnej, Europie, Korei i Japonii[6]. W Polsce gatunek rzadki, notowano jego występowanie tylko w Kotlinie Rabczańskiej i w Tatrach[3]. Wymieniony jest w Czerwonej liście roślin i grzybów Polski ze statusem E – zagrożony wyginięciem[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech i Anglii[3].
Siedlisko: lasy, głównie górskie i podgórskie. Zazwyczaj rośnie w miejscach świetlistych i wilgotnych, w ściółce leśnej, wśród mchów lub na gołej ziemi. Jest rzadki[5]. Najczęściej rośnie pod drzewami iglastymi, zwłaszcza świerkami, ale można go spotkać także pod olchami. Rośnie także na glebach wapiennych[4].
Znaczenie
Saprotrof[3]. Grzyb jadalny, ale zupełnie bez znaczenia użytkowego[5].
Gatunki podobne
Podobny, jaskrawofioletowy kolor ma goździeniec fioletowy (Clavaria zollingeri Lév.), ale wytwarza on oprócz owocników nierozgałęzionych również owocniki rozgałęzione[4].
Przypisy
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ a b c d WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ a b c PavolP. Škubla PavolP., Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1 .
- ↑ a b c BarbaraB. Gumińska BarbaraB., WładysławW. Wojewoda WładysławW., Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0 .
- ↑ Występowanie Clavaria purpurea na świecie (mapa) [online], Discover Life Maps [dostęp 2016-01-10] .
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5 .
