Ildikó Enyedi
 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 15 listopada 1955 | ||
|---|---|---|---|
| Zawód | reżyserka, scenarzystka | ||
| Współmałżonek | Wilhelm Droste (od 1989) | ||
| Lata aktywności | od 1979 | ||
| Odznaczenia | |||
 | |||
| |||
| |||
Ildikó Enyedi (ur. 15 listopada 1955 w Budapeszcie) – węgierska reżyserka i scenarzystka filmowa.
Życiorys
Jej ojciec György był geografem i ekonomistą. W 1974 studiowała na uniwersytecie w Montpellier, później w latach 1975–1978 na Uniwersytecie Ekonomicznym im. Karola Marksa, a w latach 1979–1984 na Akademii Teatralno-Filmowej w Budapeszcie[1]. W latach 1978–1984 należała do grupy artystycznej Indigo[1][2], a następnie pracowała z Balázs Béla Stúdió – jedynym niezależnym studiem filmowym w państwach bloku wschodniego, w którym też zrealizowała swoje pierwsze filmy[2][3]. Początkowo tworzyła filmy krótkometrażowe[4].
Zdobyła Złotą Kamerę za najlepszy debiut reżyserski na 42. MFF w Cannes za film Mój wiek XX (1989)[5]. Film ten był również węgierskim kandydatem do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego podczas 62. ceremonii rozdania Nagród Akademii Filmowej, jednakże nie otrzymał nominacji[6], a także znalazł się na liście 53 najlepszych węgierskich filmów XX wieku[7][8].
W 1991 otrzymała nagrodę Béli Balázsa[1], a dwa lata później zdobyła główną nagrodę Europejskiego Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Neubrandenburgu[1]. W 1989 zasiadała w jury na MFF w San Sebastián[9], w 1992 – 42. MFF w Berlinie[10], w 2007 – MFF w Moskwie[11], a w 2017 – 74. MFF w Wenecji[12].
W 2017 zdobyła Złotego Niedźwiedzia na 67. Berlinale za film Dusza i ciało[13]. Film ten został również węgierskim kandydatem do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego podczas 90. ceremonii rozdania Nagród Akademii Filmowej[14][15]. W 2018 przewodniczyła jury na MFF w Sofii[16][17].
W 2019 rozpoczęła pracę nad kolejnym filmem, The Story of My Wife[18]. Pod koniec 2020 roku film był w postprodukcji[19]. Ostatecznie premiera filmu odbyła się 23 września 2021[20], choć już w lipcu został on pokazany na festiwalu w Cannes[21]. Produkcja ukazała się w Polsce pod tytułem Historia mojej żony i jest ekranizacją powieści Milána Füsta[22].
W 1989 poślubiła Wilhelma Drostego[1], niemieckiego politologa i publicystę, z którym ma dwoje dzieci[23]: córkę Júlię (ur. 1990)[1] i syna Györgya[24]. W 2002 odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi[25]. Przez wiele lat wykładała na Akademii Teatralno-Filmowej w Budapeszcie[25].
Przewodniczyła obradom jury sekcji "Cinéfondation" na 76. MFF w Cannes (2023)[26].
Filmografia
Na podstawie[4]:
Filmy pełnometrażowe
- Vakond (1986)
- Mój wiek XX (1989)
- Magiczne kule (1994)
- A gyár (1995)
- Tamás és Juli (1997)
- Szymon Mag (1999)
- Dusza i ciało (2017)
- Historia mojej żony (2021)
Filmy i seriale telewizyjne
- Téli hadjárat (1991)
- Ország és irodalom (1999)
- Mi volt ez az egész? (dokumentalny, 2004)
- Terápia (od 2012) – węgierska wersja izraelskiego serialu BeTipul
Filmy krótkometrażowe
- Flirt (Hipnózis) (1980)
- A néző (1981)
- Rózsalovag (1984)
- Invázió (1985)
- Új könyvek (1985)
- Lidércek (1988)
- Első szerelem (2008)
Przypisy
- ↑ a b c d e f Péter Hermann, Antal Pásztor: Magyar és nemzetközi ki kicsoda 1994. Budapest: Biográf, 1994, s. 263. ISBN 978-963-7943-27-0. (węg.).
- ↑ a b Enyedi Ildikó. mafab.hu. [dostęp 2017-11-28]. (węg.).
- ↑ Enyedi, Ildikó. berliner-kuenstlerprogramm.de. [dostęp 2017-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-11)]. (ang.).
- ↑ a b Enyedi Ildikó. port.hu. [dostęp 2017-11-28]. (węg.).
- ↑ Festival de Cannes 1989 – All Awards. festival-cannes.com. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).
- ↑ Foreign Language Film Submissions to the 62nd Academy Awards held in 1990 to get an Oscar Nomination in the Best Non-English Movie Category. imdb.com. [dostęp 2017-11-29]. (ang.).
- ↑ 53 magyar film – Enyedi Ildikó: Az én XX. századom – vendég: Máthé Tibor operatőr. mma.hu, 2014-01-14. [dostęp 2018-12-01]. (węg.).
- ↑ 53 magyar film. mma-tv.hu. [dostęp 2018-12-01]. (węg.).
- ↑ Awards and Jury Members – 1989. 37th Edition. sansebastianfestival.com. [dostęp 2017-12-06]. (ang. • hiszp. • bask.).
- ↑ Juries 1992. berlinale.de. [dostęp 2017-11-28]. (ang.).
- ↑ 2007 год. moscowfilmfestival.ru. [dostęp 2017-11-28]. (ros. • ang.).
- ↑ The International Juries of Venezia 74. labiennale.org, 2017-08-30. [dostęp 2017-12-05]. (ang.).
- ↑ Prizes & Honours 2017. berlinale.de. [dostęp 2017-11-28]. (ang.).
- ↑ Zsófia Angyal: Enyedi Ildikó filmjével megyünk az Oscar-versenyre. origo.hu, 2017-09-05. [dostęp 2017-11-28]. (węg.).
- ↑ Fabien Lemercier: On Body and Soul to be the Hungarian candidate for the Oscars. cineuropa.org, 2017-09-06. [dostęp 2017-11-28]. (ang.).
- ↑ Jury 2018. siff.bg. [dostęp 2018-10-25]. (ang. • bułg.).
- ↑ Ildikó Enyedi - Chairman of the International Jury at the the 22nd Sofia Film Fest!. siff.bg, 2018-01-17. [dostęp 2018-10-25]. (ang. • bułg.).
- ↑ Fabien Lemercier: Ildikó Enyedi shooting The Story of My Wife. cineuropa.org, 2019-04-09. [dostęp 2020-07-10]. (ang.).
- ↑ Denes Varga: Ildikó Enyedi Completes Hungarian/Italian/French/Dutch The Story of My Wife. filmneweurope.com, 2020-12-04. [dostęp 2021-05-20]. (ang.).
- ↑ A feleségem története. mafab.hu. [dostęp 2023-11-24]. (węg.).
- ↑ A Feleségem története (The Story of My Wife): Ildikó Enyedi from a man’s point of view. festival-cannes.com, 2021-07-14. [dostęp 2023-11-24]. (ang.).
- ↑ Janusz Wróblewski: „Historia mojej żony”. Jak pozwolić życiu płynąć. polityka.pl, 2022-03-18. [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Die ungarische Autorin und Regisseurin Ildikó Enyedi. welt.de, 2017-02-18. [dostęp 2017-12-05]. (niem.).
- ↑ András Bajtai: Ebbe az ismert íróba szeretett bele Enyedi Ildikó – 28 éve imádják egymást. femina.hu, 2017-06-12. [dostęp 2017-12-05]. (węg.).
- ↑ a b Enyedi Ildikó Balázs Béla-díjas filmrendező, forgatókönyvíró, érdemes művész 60 éves. mtva.hu. [dostęp 2017-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-01)]. (węg.).
- ↑ FNE at Cannes 2023: Hungarian Filmmaker Ildikó Enyedi to Preside over Cannes’ Short Film and La Cinef Juries. Film New Europe, 25.04.2023. [dostęp 2023-06-22]. (ang.).
