Intonacja (językoznawstwo)
Intonacja – w trakcie wypowiadania tekstu nadawanie mu pewnego rodzaju melodii, poprzez zmianę modulacji głosu, w celu wyrażenia emocji lub tylko dla oddania specyficznego charakteru danej wypowiedzi.
Intonacja umożliwia rozpoznanie zakończenia zdań i fraz, a także pomaga rozróżnić zdania pytające, rozkazujące i oznajmujące. Z formalnego punktu widzenia intonacja jest jedną z dominant segmentacyjnych tekstu. Tzw. porządek intonacyjny dysponuje dwoma intonemami - antykadencyjnym (wznoszącym) i kadencyjnym (opadającym). Na ton modalny mają wpływ emocje. Osoba przygnębiona bądź zdezorientowana zazwyczaj używa niższego tonu. Ekscytacja i radość są natomiast często okazywane przy użyciu wyższego tonu[1].
Intonacja w językach tonalnych
W językach tonalnych istotną rolę odgrywa intonacja poszczególnych samogłosek morfemu – jest ona jedną z cech fonologicznych relewantnych (samogłoski wypowiadane z różną intonacją stanowią realizację różnych fonemów). Najczęściej spotykane rodzaje tonów (sposobów intonowania samogłosek), to:
- ton wznoszący (tzw. antykadencja)
- ton opadający (tzw. kadencja)
- ton opadająco-wznoszący
- ton wznosząco-opadający
- ton neutralny.
Zobacz też
Informacje w projektach siostrzanych |
Cytaty w Wikicytatach |
Definicje słownikowe w Wikisłowniku |
- intonacja (muzyka)
Przypisy
- ↑ Intonacja, ton modalny głosu. [dostęp 2013-01-15].
- LCCN: sh85067605
- GND: 4129204-2
- BNCF: 66816
- J9U: 987007558021705171
- Britannica: topic/intonation
- БРЭ: 2015289
- SNL: intonasjon_-_språkvitenskap
- Catalana: 0103132