Irina Jusupow

Sprzątanie Wikipedii
Ten artykuł należy dopracować:
od 2022-11 → zweryfikować treść i dodać przypisy,
od 2022-11 → poszerzyć o istotne informacje.

Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Irena Aleksandrowna Romanowa
Ирина Александровна Романова
Ilustracja
1913
Herb
księżniczka krwi imperatorskiej
Dynastia

Romanowowie

Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1895
Peterhof

Data i miejsce śmierci

26 lutego 1970
Paryż

Ojciec

Aleksander Mikołajewicz Romanow

Matka

Ksenia Romanowa

Mąż

Feliks Jusupow

Dzieci

Irina Feliksowna Jusupowa

Rodzeństwo

Andrzej, Fiodor, Nikita, Dymitr, Rościsław, Wasyl

Multimedia w Wikimedia Commons

Irena Aleksandrowna Romanowa, zam. Jusupowa, ros. Ирина Александровна Романова, Юсупова (ur. 3 lipca 1895 w Peterhofie; zm. 26 lutego 1970 w Paryżu) – rosyjska arystokratka, księżniczka krwi imperatorskiej, księżna jako żona Feliksa Jusupowa.

Życiorys

Urodziła się jako najstarsze dziecko wielkich książąt Aleksandra Mikołajewicza (1866–1933) i Kseni Aleksandrownej (1875–1960) Romanowych, za panowania swojego wuja Mikołaja II. Wychowywała się w Pałacu Zimowym w Petersburgu wraz z sześcioma braćmi: Andrzejem, Fiodorem, Nikitą, Dymitrem (1901–1980), Rościsławem i Wasylem. Z powodu sporu jej ojca z carem wokół niepowodzeń wojny z Japonią, w 1906 zamieszkała wraz z rodziną na południu Francji[1]. Pomimo licznych romansów obojga ich rodziców, Irena wychowywała się szczęśliwie[2]. Otrzymała staranne wykształcenie, biegle władając językiem angielskim i francuskim.

W 1910 powróciła do Petersburga, gdzie cztery lata później wyszła za mąż za Feliksa Jusupowa. W chwili wybuchu I wojny światowej przebywała w Berlinie, będąc wraz z mężem w podróży poślubnej. Jusupowowie zostali internowani, wobec czego Irena interweniowała u swojej kuzynki Cecylii z Meklemburgii-Schwerinu.

Została zaangażowana przez męża w spisek mający na celu zamordowanie Grigorija Rasputina, jednak ostatecznie nie wzięła w nim udziału[3].

Po rewolucji rosyjskiej Irina wraz z mężem udali się do Paryża. Nie prowadzili tam tak wystawnego życia jak w Rosji, ale też nie brakowało im niczego. Założyli dom mody Irfe (akronim utworzony z pierwszych liter ich obojga), który jednak szybko podupadł, gdyż Jusupowie nie mieli zmysłu do interesów.

Rodzina

22 lutego 1914 w Pałacu Aniczkowskim wyszła za mąż za Feliksa Feliksowicza Jusupowa (1887–1967), syna Feliksa Sumarokowa-Elston (1856–1928), księcia Jusupow. Pomimo książęcego tytułu rodziny męża, małżeństwo zostało uznane za morganatyczne, wobec czego Irena zrzekła się praw do dziedziczenia tronu w imieniu własnym i swoich przyszłych potomków[4]. Para miała jedyną córkę Irinę Feliksownę zw. Bébé (1915–1983).

Genealogia

Prapradziadkowie car Rosji

Paweł

(1754-1801)

∞1776

Maria Fiodorowna

(1759–1828)

kr. Prus

Fryderyk Wilhelm III

(1770–1840)

∞ 1793

Ludwika Augusta Meklemburska

(1776–1810)

w. ks. Badenii

Karol Fryderyk

(1728–1811)

∞ 1787

Ludwika Karolina Geyer von Geyersberg

(1768–1820)

kr. Szwecji

Gustaw IV Adolf

(1778–1837)

∞1797

Fryderyka Dorota von Hochberg

(1781–1826)

car Rosji

Mikołaj I Pałkin

(1796–1855)

∞1817

Aleksandra Fiodorowna

(1798–1860)

w. ks. Hesji

Ludwik II

(1777–1848)

∞1804

Wilhelmina Ludwika Badeńska

(1788–1836)

Fryderyk Wilhelm Glücksburg(1785–1831)

∞1810

Ludwika Karolina Heska

(1789–1867)

Wilhelm Heski(1787–1867)

∞1810

Ludwika Karolina Oldenburg

(1789–1864)

Pradziadkowie car Rosji

Mikołaj I Pałkin

(1796–1855)

∞1817

Aleksandra Fiodorowna

(1798–1860)

w. ks. Badenii

Leopold

(1790–1852)

∞ 1819

Zofia Wilhelmina von Holstein-Gottorp

(1801–1865)

car Rosji

Aleksander II

(1818–1881)

∞1841

Maria Aleksandrowna

(1824–1880)

kr. Danii

Chrystian IX

(1818–1906)

∞1842

Ludwika Wilhelmina Heska

(1817–1898)

Dziadkowie Michał Nikołajewicz Romanow (1832–1909)

∞1857

Olga Fiodorowna (1838–1891)

car Rosji, Aleksander III (1845–1894)

∞1866

Maria Fiodorowna (1847–1928)

Rodzice Aleksander Michajłowicz Romanow (1866–1933)

∞1894

Ksenia Aleksandrowna Romanowa (1875–1960)

Irena Aleksandrowna Romanowa (1895–1970)

Przypisy

  1. CharlotteCh. Zeepvat CharlotteCh., The Camera and the Tsars, Cheltenham: Sutton Publishing, 2004, s. 38, ISBN 0-7509-3049-7  (ang.).
  2. GregG. King GregG., The Man Who Killed Rasputin: Prince Felix Youssoupov and the Murder That Helped Bring Down the Russian Empire, Secaucus, New Jersey: Carol Publishing Group, 1995, s. 108, ISBN 0-8065-1971-1  (ang.).
  3. EdvardE. Radzinsky EdvardE., The Rasputin File, JudsonJ. Rosengrant (tłum.), New York: Doubleday, 2000, s. 435–440, ISBN 0-385-48909-9  (ang.).
  4. FelixF. Yussupov FelixF., Lost Splendor, AnneA. Green (oprac.), NicholasN. Katkoff (tłum.), St. Petersburg: Matroushka, 2014, s. 18–34, ISBN 1-927604-10-9  (ang.).