Język ibu

Ibu
Obszar

wyspa Halmahera (Moluki Północne, Indonezja)

Liczba mówiących

3 (2018)

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
UNESCO 5 krytycznie zagrożony↗
Ethnologue 8b prawie wymarły↗
Kody języka
ISO 639-3 ibu
IETF ibu
Glottolog ibuu1240
Ethnologue ibu
BPS 0705 3
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język ibu (a. ibo, iboe)[1][2][3]język zachodniopapuaski, który był używany w pobliżu ujścia rzeki Ibu na wyspie Halmahera w Indonezji (kecamatan Ibu, kabupaten Halmahera Barat). Należy do grupy języków północnohalmaherskich[4].

Prawdopodobnie nigdy nie miał dużej społeczności użytkowników. Pod koniec XIX w. jego użytkownicy zamieszkiwali wsie Gamici, Gamlamo i Tobae (miejscowości Tewatewa i Ligua już nie istniały). W Gamici i Gamlamo był wypierany przez język ternate, a w Tobae – przez język tabaru (tobaru), do czego przyczyniły się konwersje na islam oraz małżeństwa mieszane (Tabaru, Waioli). W 1980 r., w miejscowości Gamlamo, pewną jego znajomość mieli już tylko niektórzy najstarsi mieszkańcy[2]. W 1984 r. cała społeczność etniczna liczyła 50 osób[4]. W 2018 r. znały go tylko trzy osoby w podeszłym wieku[1][5].

Zróżnicowanie etniczne regionu i mniejszościowy charakter grupy etnicznej Ibu sprzyjają wielojęzyczności[6]. W 2018 r. odnotowano, że miejscowa ludność posługuje się trzema językami: ternate, lokalnym malajskim oraz indonezyjskim[7]. W pobliżu używane są języki waioli, gamkonora i tabaru[5].

Bywa klasyfikowany jako jeden z dialektów języka sahu (wraz z waioli i gamkonora)[2][8].

Został opisany w postaci dwujęzycznego słownika (Kamus dwibahasa Indonesia-Ibo, 2014)[3].

Przypisy

  1. a b Preserving Ethnic Languages. Tempo, 2018-07-13. [dostęp 2022-08-08]. (ang.).
  2. a b c Leontine E. Visser, Clemens L. Voorhoeve: Sahu-Indonesian-English dictionary and Sahu grammar sketch. Dordrecht: Foris Publications, 1987, s. 5–7, seria: Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde 126. DOI: 10.1163/9789004487574. ISBN 978-90-04-48757-4. ISBN 90-6765-222-9. OCLC 17209362. (ang.).
  3. a b Ani Lestari Amris, Mujahid Taha, Nurhayati Fokaaya, Fida Febriningsih: Kamus dwibahasa Indonesia-Ibo. Ternate: Kantor Bahasa Provinsi Maluku Utara, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan, 2014. ISBN 978-602-1048-32-0. OCLC 1028610007. [dostęp 2023-05-26]. (indonez.).
  4. a b David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Ibu, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
  5. a b Imelda 2018 ↓, s. 422.
  6. Imelda 2018 ↓, s. 431.
  7. Imelda 2018 ↓, s. 427.
  8. Clemens L. Voorhoeve: The languages of the North Halmaheran stock. W: Papers in New Guinea linguistics. No. 26. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1988, s. 181–209, seria: Pacific Linguistics A-76. DOI: 10.15144/PL-A76.181. ISBN 0-85883-370-0. OCLC 220535054. [dostęp 2022-08-08]. (ang.).

Bibliografia

  • Imelda. Bahasa Ibu Yang Kehilangan ‘Ibu’ (Kajian Sosiolinguistis Bahasa yang Terancam Punah di Maluku Utara). „Jurnal Masyarakat dan Budaya”. 19 (3), s. 419–434, 2018. DOI: 10.14203/jmb.v19i3.533. ISSN 2502-1966. [dostęp 2022-08-08]. (indonez.). 
  • p
  • d
  • e
Języki zachodniej Ptasiej Głowy
Języki północnohalmaherskie
Języki sahu
(język sahu)
Języki galela-loloda
(język północno-
wschodniohalmaherski)
Języki ternate-tidore
(język ternate-tidore)
Inne
Języki yawa (yapen)
(rozszerzona rodzina języków zachodniopapuaskich)
Języki wschodniej Ptasiej Głowy i sentani
(rozszerzona rodzina języków zachodniopapuaskich)
Języki wschodniej Ptasiej Głowy
Języki sentani i demta
Inne
Inne
(nieustalona przynależność)