Jan Zamorski
 | Ten artykuł dotyczy nauczyciela i społecznika. Zobacz też: Jan W. Zamorski – polski żeglarz i geolog. |
 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 24 maja 1874 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 22 września 1948 | ||
| Poseł I kadencji Sejmu (II RP) | |||
| Okres | od 1922 | ||
| Przynależność polityczna | |||
| poseł do Reichsratu Przedlitawii | |||
| Okres | od 1907 | ||
| poseł na Sejm Krajowy Galicji | |||
| Okres | od 1913 | ||
| |||
Jan Zamorski (ur. 24 maja 1874 w Głogowcu, zm. 22 września 1948 w Żywcu) – polski nauczyciel, społecznik, wydawca, działacz Ligi Narodowej, polityk Narodowej Demokracji. Poseł do Reichsratu Przedlitawii (1907-1918), na Sejm Krajowy Galicji (1913-1918), w II Rzeczypospolitej poseł na Sejm Ustawodawczy i Sejm I kadencji (1919-1927). Wiceprezes Rady Naczelnej Związku Ludowo-Narodowego.
Życiorys
Syn Kazimierza i Barbary z Wnęków. Po ukończeniu szkoły ludowej w Sieniawie uczył się w gimnazjum w Jarosławiu, naukę ukończył z wyróżnieniem. Ukończył romanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Rok 1897/98 dzięki stypendium rządowemu spędził w Paryżu. Od 1898 uczył w szkole realnej w Tarnopolu. Założyciel 135 czytelń Towarzystwa Szkoły Ludowej, 41 kółek rolniczych i 43 Kas Raiffeisena. Prezes Sokoła w Wiedniu i Tarnopolu (1902-1916).
Poseł do Reichsratu Przedlitawii (1907-1918) z okręgu 68 (Tarnopol-Zbaraż-Kozowa), na Sejm Krajowy Galicji (1913-1914) z okręgu Żywiec. Od 1910 członek Ligi Narodowej. Założyciel Tygodnika Podolskiego i Głosu Polskiego. Na mocy testamentu politycznego ks. Stanisława Stojałowskiego otrzymał w 1911 tygodnik Wieniec-Pszczółka i przekształcił go w pismo endeckie. Przeniósł się wówczas do Bielska.
Po wybuchu I wojny światowej internowany przez władze austriackie jako zwolennik orientacji prorosyjskiej. W 1915 wcielony do armii austro-węgierskiej jako szeregowy i wysłany na front włoski, gdzie w 1916 dostał się do niewoli. Zwolniony z obozu jenieckiego na wniosek Agencji Lozańskiej, rekrutował żołnierzy dla Armii Polskiej we Francji z Polaków - jeńców austriackich.
Po odzyskaniu niepodległości powrócił w 1919 do kraju i objął ponownie redakcję Wieńca-Pszczółki. Wszedł z do Sejmu Ustawodawczego jako poseł z mandatu wyborczego do Reichsratu w Wiedniu, wobec nieprzeprowadzenia wyborów na terenie Galicji Wschodniej w konsekwencji toczącej się tam wojny polsko-ukraińskiej. Członek komisji zagranicznej i wojskowej Sejmu. Przewodniczący Komisji Śledczej do zbadania Okrucieństw Ukraińskich w Małopolsce wschodniej. W wyborach parlamentarnych w 1922 roku wybrany na posła na Sejm I kadencji z listy Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej z okręgu nr 54 (Tarnopol).
Wiceprezes Rady Naczelnej Związku-Ludowo-Narodowego, współpracownik Gazety Warszawskiej i Myśli Narodowej.
Po przewrocie majowym nie odgrywał już poważniejszej roli w życiu politycznym. Powrócił do zawodu nauczycielskiego. Po przejściu na emeryturę (1934) zamieszkał w Żywcu. W czasie okupacji niemieckiej uczestniczył w tajnym nauczaniu, po II wojnie światowej krótko pracował w szkole jako nauczyciel języka angielskiego.
Bibliografia
- Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M.Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1 s. 485 Zamorski Jan, biogram opracował Czesław Brzoza;
- Biogram Jan Zamorski w: Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1927 pod red. Henryka Mościckiego i Włodzimierza Dzwonkowskiego, Warszawa 1928, s. 121-122
- Biogram w bazie Biblioteki Sejmowej
Linki zewnętrzne
- Rękopisy Jana Zamorskiego w serwisie Polona.pl
