Johann Friedrich Reichardt

Johann Friedrich Reichardt
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1752
Królewiec

Data i miejsce śmierci

27 czerwca 1814
Giebichenstein

Instrumenty

fortepian, skrzypce

Gatunki

pieśni, opera

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Johann Friedrich Reichardt (ur. 25 listopada 1752 w Królewcu, zm. 27 czerwca 1814 w Giebichenstein pod Halle) – niemiecki kompozytor i krytyk muzyczny, nadworny kapelmistrz królów Prus.

Biografia

Johann Friedrich Reichardt był synem Johanna Reichardta, muzyka z Królewca[1][2]. Od dziecka, za sprawą ojca, brał lekcje muzyki i już w 1762 r. koncertował na fortepianie i skrzypcach – nie otrzymał jednak kompleksowego wykształcenia muzycznego[1][2]. Jego religijna matka próbowała przerwać tę karierę i za jej sprawą Reichardt podjął w 1768 r. studia prawnicze na królewieckim uniwersytecie, ale w 1771 r. porzucił je i wrócił do muzyki, ponownie zaczynając koncertować w różnych miastach niemieckich[1][2]. Pod koniec 1775 r. został zatrudniony jako kapelmistrz nadworny króla Prus Fryderyka II Wielkiego[1][2]. Wskutek konserwatywnego gustu króla i dworskich intryg w 1777 r. rozpoczął podróże po Europie i tylko rzadko przebywał w Berlinie[1][2]. Nawiązał znajomości z licznym znanymi osobami swoich czasów (wśród nich byli filozofowie, poeci, muzycy – m.in. Johann Gottfried Herder, Friedrich Nicolai, Friedrich Schiller, Christoph Willibald Gluck, Moses Mendelssohn)[1][2]. W 1786 r. został kapelmistrzem kolejnego króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II i mógł wykonywać swą funkcję w bardziej sprzyjających warunkach[2].

W 1794 r., z powodu okazywania otwartej sympatii dla rewolucji francuskiej Reichardt został zwolniony przez króla ze swego stanowiska[1][2]. Przeniósł się wówczas do Giebichenstein pod Halle, gdzie stworzył ogród w stylu angielskim (do dziś nazywany „ogrodem Reichardta”), a w 1796 r. otrzymał posadę dyrektora salin pod Halle[3]. Jego dom w Giebichenstein stał się kwitnącym ośrodkiem romantycznej literatury i muzyki – w gościnie u Reichardta spotykali się m.in. Clemens Brentano, Ludwig Achim von Arnim, Ludwig Tieck (szwagier Reichardta), bracia Grimm, Jean Paul, Johann Gottlieb Fichte, Johann Wolfgang von Goethe, Novalis czy Johann Heinrich Voß[1][2].

Gdy w 1806 r. francuska armia zniszczyła dobra Reichardta i zmuszony został do ucieczki, stał się przeciwnikiem Napoleona[1][2]. Jednak w 1808 r. ponownie popadł w niełaskę kolejnego króla Prus, gdy na krótko objął nadzór nad teatrem i orkiestrą na dworze króla Westfalii Hieronima Bonapartego[1][2]. W 1811 r. otrzymał skromną emeryturę od króla Fryderyka Wilhelma III[1]. Trzy lata później zmarł osamotniony w Giebichenstein, pochowany został w Halle[1].

Był dwukrotnie żonaty: w 1776 r. w Poczdamie jego żoną została Juliane Benda, która zmarła w 1783 r.; w tym samym roku poślubił Johannę Hensler[1][2]. Miał pięcioro dzieci z drugiego małżeństwa[1][2].

Twórczość

Reichardt był kompozytorem, wykonawcą muzyki i pedagogiem[3]. Wśród jego kompozycji najbardziej znane są pieśni, komponował muzykę do tekstów m.in. Goethego, Herdera, Arnima czy Thiecka[4][2]. Znane stały się jego melodie Schlaf, Kindlein, schlaf i Ein Veilchen[4]. Tworzył też opery[2].

Spuściznę Reichardta tworzą także liczne listy, pisane z podróży oraz wymieniane z luminarzami filozofii i nauki swoich czasów[1]. Pisał też prace z zakresu krytyki muzyki oraz redagował czasopisma o tej tematyce[1]. Zebrał bardzo bogatą bibliotekę[4].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p Salmen 2003 ↓, s. 295.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o Hübner-Hinderling 1994 ↓.
  3. a b Salmen 2003 ↓, s. 295, 296.
  4. a b c Salmen 2003 ↓, s. 296.

Bibliografia

  • Walter Salmen: Reichardt: Johann Friedrich. W: Neue Deutsche Biographie. T. 21. Berlin: Duncker & Humblot, 2003, s. 295–296. ISBN 3-428-00290-3. [dostęp 2016-12-17].
  • Renate Hübner-Hinderling: Reichardt, Johann Friedrich. W: Biographisch-Bibliographische Kirchenlexikon. T. VII. Herzberg: Friedrich-Wilhelm Bautz, 1994, s. 1501–1504. ISBN 3-88309-048-4. [dostęp 2016-12-17].

Linki zewnętrzne

  • ISNI: 0000000121375272
  • VIAF: 66652878
  • ULAN: 500243816
  • LCCN: n81118717
  • GND: 118599100
  • NDL: 001281881
  • LIBRIS: hftws7413rgtdlj
  • BnF: 138988944
  • SUDOC: 030236746
  • SBN: MUSV054724
  • NLA: 36588407
  • NKC: jn20030819035
  • BNE: XX1629018
  • NTA: 069963797
  • BIBSYS: 14261
  • CiNii: DA08563299
  • Open Library: OL1511234A
  • PLWABN: 9810620703505606
  • NUKAT: n2002036403
  • J9U: 987007301770805171
  • PTBNP: 1637086
  • LNB: 000046279
  • NSK: 000062038
  • CONOR: 339631971
  • ΕΒΕ: 223696
  • LIH: LNB:MYO;=BR
  • RISM: people/40133
  • PWN: 3966782
  • Treccani: johann-friedrich-reichardt
  • БРЭ: 3504378
  • NE.se: johann-friedrich-reichardt
  • SNL: Johann_Friedrich_Reichardt
  • VLE: johann-friedrich-reichardt
  • Catalana: 0054740
  • DSDE: Johann_Friedrich_Reichardt
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 52286