Johannes Messenius

Johannes Messenius
Ilustracja
Data urodzenia

lipiec 1579

Data i miejsce śmierci

8 listopada 1636
Uleåborg

Narodowość

szwedzka

Język

szwedzki

Dziedzina sztuki

dramat

Multimedia w Wikimedia Commons

Johannes Messenius (ur. prawdopodobnie w lipcu 1579, zm. 8 listopada 1636 w Uleåborg (Oulu, obecnie w Finlandii) – szwedzki dramatopisarz i historyk.

Życiorys

W Braniewie Johannes Messenius w latach 1596–1603 pobierał nauki u jezuitów

Urodził się w chłopskiej rodzinie młynarza w miejscowości Motala w prowincji Östergötland w Szwecji 1579 roku. Naukę rozpoczął w katolickiej szkole w Vadstenie. Następnie został skierowany na stypendium do Seminarium Papieskiego w Braniewie, gdzie rozpoczął naukę 8 listopada 1596 roku. Odnosił sukcesy w nauce i wstąpił do Kongregacji Zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie. W 1601 roku był jednym z autorów zbioru poezji, który podczas wizytacji uczelni został wręczony biskupowi warmińskiemu, podkanclerzemu Piotrowi Tylickiemu. U jezuitów w Braniewie uczył się do 1603 roku. Przez pewien czas podróżował po Polsce, poszukując zajęcia, które by odpowiadało jego kwalifikacjom i ambicjom. Wyjechał do Krakowa, w 1604 udał się do Rzymu, a następnie do Ingolstadtu w Bawarii. Na tamtejszym uniwersytecie w 1606 roku został doktorem filozofii. Wracając zatrzymał się na dworze w Pradze, gdzie był poetą cesarza Rudolfa II. W 1607 roku ożenił się z pochodzącą z możnej rodziny Łucją Grothusen, której ojciec Arnold był ochmistrzem Zygmunta III Wazy. Licząc na mecenat króla, Messenius napisał dla niego dzieło Genealogia Sigismundi Tertii (Gdańsk 1608). Król jednak zwlekał z udzieleniem poparcia. Zawiedziony w nadziejach w 1608 powrócił do Szwecji, porzucając jednocześnie katolicyzm i powracając do luteranizmu. Starał się o protekcję króla Karola IX Wazy, publikując utwory, w których zrywał z wiarą katolicką. W 1609 został mianowany profesorem prawa i polityki na Uniwersytecie w Uppsali. Posiadając wiedzę o funkcjonowaniu licznych uczelni europejskich zebraną podczas podróży po Europie, próbował przeprowadzić reformę Uniwersytetu w Uppsali. Intensywnie pracował naukowo, spisywał dzieje Szwecji Szwecji, był. m.in. autorem pierwszego szwedzkiego herbarza. W 1616 roku miały miejsce aresztowania osób, których podejrzewano o współpracę z emigracją. Również Merssenius został oskarżony o związki z polskimi jezuitami i królem Zygmuntem III Wazą i zesłany do Finlandii[1].

Wydawał dokumenty, które później stały się cennymi źródłami historycznymi. Napisał cykl dramatów przedstawiający historię Szwecji, zatytułowany Scondia illustrata (Szwecja oświecona), wydany pośmiertnie w 15 tomach w latach 1700-1705[2].

Przypisy

  1. Rafał Zielonka, Losy studentów Alumnatu Papieskiego w Braniewie w XVI i XVII wieku, Komunikaty Mazursko-Warmińskie Olsztyn 2017 Kwartalnik nr 3 (297)
  2. Zenon Ciesielski Gdańsk i Szwecja na przestrzeni dziejów. Krótka dygresja historyczna

Bibliografia

  • Messenius Johannes, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-07-29] .
  • ISNI: 000000010912370X
  • VIAF: 69016574
  • LCCN: n86833199
  • GND: 118974343
  • LIBRIS: 42gjkw5n16hp4vz
  • BnF: 124068761
  • SUDOC: 033175667
  • BNE: XX1477015
  • NTA: 202927717
  • BIBSYS: 90356204
  • Open Library: OL2467942A
  • PLWABN: 9810529869305606
  • NUKAT: n00041050
  • PTBNP: 1684820
  • LNB: 000174960
  • LIH: LNB:CQNR;=BQ
  • PWN: 3939922
  • Treccani: johannes-messenius
  • БРЭ: 2206698
  • NE.se: johannes-messenius
  • Uppslagsverket Finland ID: MesseniusJohannes
  • SNL: Johannes_Messenius
  • DSDE: Johannes_Messenius