John Barrymore

John Barrymore
Ilustracja
John Barrymore (1918)
Imię i nazwisko

John Sidney Blyth

Data i miejsce urodzenia

15 lutego 1882
Filadelfia

Data i miejsce śmierci

29 maja 1942
Los Angeles

Zawód

aktor

Współmałżonek

Katherine Corri Harris
(1910-1917; rozwód)
Blanche Oelrichs
(1920-1928; rozwód)
Dolores Costello
(1928-1934; rozwód)
Elaine Barrie
(1936-1940; rozwód)

Lata aktywności

1903–1942

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

John Barrymore, właśc. John Sidney Blyth[1] (ur. 15 lutego 1882[2] w Filadelfii, zm. 29 maja 1942 w Los Angeles[3]) – amerykański aktor, występujący w repertuarze szekspirowskim, który wsławił się rolą Hamleta.

Życiorys

Wczesne lata

Pochodził z rodziny aktorskiej. Urodził się w Filadelfii jako syn Maurice'a Barrymore i Georgiany Emmy Drew[4]. Podobnie jak jego brat Lionel i siostra Ethel, zamierzał oderwać się od rodzinnej tradycji teatralnej i stać się artystą w stylu Gustave Doré, jednak gdy ojciec zachorował na syfilis, postanowił rozpocząć karierę aktorską, upatrując w tym większej szansy na duży zarobek[5]. Gdy miał 13 lat, zaczął naukę w jezuickiej szkole w Waszyngtonie[6].

Kariera

Grał na Broadwayu w sztukach: Glad of It (1903-1904), Pantaloon / Alice Sit-by-the-Fire (1905-1906), His Excellency the Governor (1907), The Boys of Company "B" (1907), Toddles (1908), Stubborn Cinderella (1909), Łowca fortun (The Fortune Hunter, 1909-1910), Wujek Sam (Uncle Sam, 1911) czy A Slice of Life (1912)[7]. Jego najbardziej znaną rolą na Broadwayu przez wiele lat był pijany operator sieci bezprzewodowej w farsie Dyktator (The Dictator, 1904). Wsławił się na Broadwayu rolą Ryszarda III (1920) i Hamleta (1923)[8]; nawet brytyjscy widzowie okrzyknęli, że była to jedna z najlepszych, jeśli nie najlepsza interpretacja melancholii Duńczyka[9].

Jako aktor filmowy zadebiutował rolą w An American Citizen (1913), a po udanym debiucie zagrał jeszcze w dziewięciu filmach wytwórni Famous Players, m.in. w The Lost Bridegroom[10]. W kinie często kreował role, które wymagały zniekształcenia fizycznego lub groteskowego makijażu. Zagrał m.in. w filmach: Dr Jekyll i pan Hyde (1920), Don Juan (1926), The Sea Beast (1930), Svengali (1931), Ludzie w hotelu (1932), A Bill of Divorcement (1932), Romeo i Julia (1936)[11].

Od wczesnych lat młodości był uzależniony do alkoholu[12]. Przez problemy z nałogiem coraz gorzej radził sobie w pracy, m.in. miał problem z zapamiętywaniem tekstów[13]. W drugiej połowie lat 30. mieszkał w klinice dla alkoholików Kelley’s Rest Home[14]. W drugiej połowie tejże dekady występował w spektaklu Moje drogie dzieci[15]. W latach 40. zagrał m.in. w filmie The Great Profile[16].

W uznaniu zasług dla amerykańskiego przemysłu filmowego otrzymał gwiazdę w Hollywood Walk of Fame.

Życie prywatne

Utrzymywał intymne stosunki ze swoją macochą, Mamie Floyd[17]. Miał także romans z modelką i tancerką rewiową Evelyn Nesbit, aktorką Irene Frizzel, artystką rewiową Hazel Allen, kasjerką Lottą Faust, aktorką Bonnie Maginn oraz tancerką i modelką Virginie Blackburn[18]. 1 września 1910 w kościele św. Ksawerego w Nowym Jorku poślubił aktorkę Katherine Harris, z którą rozwiódł się w 1917[19]. W 1917 nawiązał romans z pisarką Blanche Thomas, którą w końcu poślubił i z którą miał córkę; małżonkowie zdecydowali się na separację, a następnie na rozwód[20]. Na planie filmu Beau Brummel nawiązał romans z młodszą o 23 lata aktorką Mary Astor[21]. 14 listopada 1928 poślubił aktorkę Dolores Costello, z którą miał syna Johna i z którą rozwiódł się 9 października 1935[22]. W 1936 wziął ślub z młodszą o 34 lata studentką dziennikarstwa Elaine Jacobs, z którą rozwiódł się cztery lata po ślubie[23].

Wybrana filmografia

Przypisy

  1. ↑ John Barrymore. Turner Classic Movies. [dostęp 2016-11-25]. (ang.).
  2. ↑ John Barrymore. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-11-25]. (ang.).
  3. ↑ John Barrymore. Listal. [dostęp 2016-11-25]. (ang.).
  4. ↑ John Sidney Barrymore Genealogia. Geni. [dostęp 2016-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-29)]. (ang.).
  5. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 79.
  6. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 77.
  7. ↑ John Barrymore. Internet Broadway Database. [dostęp 2016-11-25]. (ang.).
  8. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 89.
  9. ↑ John Barrymore. AllMovie. [dostęp 2016-11-25]. (ang.).
  10. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 83.
  11. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 95, 98, 108.
  12. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 77–78, 83–84.
  13. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 81, 99.
  14. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 108.
  15. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 113–114.
  16. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 116.
  17. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 78.
  18. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 79–82.
  19. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 82–84.
  20. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 85, 88, 93, 96.
  21. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 90–91.
  22. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 94–97, 103, 107.
  23. ↑ Cawthorne 2005 ↓, s. 101–113.

Bibliografia

  • Nigel Cawthorne: Życie erotyczne gwiazd Hollywood. Anna Nowak (tłum.). Oficyna Wydawnicza Mireki, 2005. ISBN 83-89533-37-5.

Linki zewnętrzne

  • John Barrymore w bazie IMDb (ang.)
  • John Barrymore w bazie Filmweb
  • John Barrymore w bazie Notable Names Database (ang.)
  • ISNI: 0000000121410816
  • VIAF: 79119083
  • LCCN: n80017002
  • GND: 119340933
  • LIBRIS: gdsw1fd00rzh83p
  • BnF: 12547291h
  • SUDOC: 034751726
  • NLA: 35014520
  • NKC: ola2002151965
  • BNE: XX1075442
  • NTA: 112611281
  • BIBSYS: 90914061
  • CiNii: DA12235034
  • Open Library: OL2143509A
  • PLWABN: 9810628834105606
  • NUKAT: n2004071353
  • J9U: 987007279697105171
  • CONOR: 50043235
  • BNC: 000040090
  • KRNLK: KAC2020P5474
  • LIH: LNB:BMTz;=Bz
  • WorldCat: lccn-n80017002
  • Britannica: biography/John-Barrymore
  • Universalis: john-barrymore
  • NE.se: john-barrymore
  • SNL: John_Barrymore
  • VLE: john-barrymore
  • Catalana: 0007978
  • DSDE: John_Barrymore
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 6049