Jovan Rajić

Jovan Rajić
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 września 1726
Sremski Karlovci

Data i miejsce śmierci

22 grudnia 1801
Kovilj

Narodowość

serbska

Dziedzina sztuki

literatura

Multimedia w Wikimedia Commons

Jovan Rajić (ur. 21 września 1726, Sremski Karlovci, zm. 22 grudnia 1801, Kovilj) – serbski pisarz, historyk i pedagog, reprezentujący w piśmiennictwie serbskim tzw. szkołę ruskosłowiańską[1].

Życiorys

Rajić urodził się w miejscowości Sremski Karlovci w Wojwodinie i tam też uczęszczał do szkoły, założonej przez Emanuela Kozaczyńskiego, Ukraińca, który na prośbę metropolity karłowickiego Wincentego przybył z Kijowa do Karlovców, by uczyć języka łacińskiego i ruskiego[2]. Zainspirowany przez Kozaczyńskiego Rajić wyjechał do Kijowa, gdzie studiował na akademii teologicznej. Wróciwszy do Serbii pracował początkowo jako nauczyciel w szkole w Karlovcach, później w seminarium duchownym w Nowym Sadzie. Wstąpił następnie do klasztoru w Kovilju, gdzie otrzymał następnie godność archimandryty. Pod wpływem Kozaczyńskiego Rajić pisał w tzw. języku ruskosłowiańskim.

Głównym przedmiotem zainteresowań Rajicia pozostawała teologia. Jest on autorem Katechizmu, dzieł teologicznych oraz polemicznych. Najważniejszym jednak[1] dziełem Rajicia jest Historia różnych narodów słowiańskich, zwłaszcza Bułgarów, Chorwatów i Serbów (oryg. Istorija raznih slovenskih narodov, najpače Bolgar, Horvatov i Serbov), opublikowana w Wiedniu w latach 1794-1795. Jest to obszerne, czterotomowe dzieło historyczne, przedstawiające dzieje serbskiego narodu i serbskiej państwowości na tle dziejów sąsiednich narodów. Rajić pisząc swą pracę korzystał z wielu źródeł, m.in. z Kroniki Đorđe Brankovicia (1645-1711), żywotów arcybiskupa Daniły (1270–1337) i in.

Rajić jest również autorem tekstów poetyckich, m.in. alegoryczno-historycznej pieśni Walka smoka z orłami (oryg. Boj zmaja s orlovi, 1791), dramatu Tragedia czyli smutna opowieść o śmierci ostatniego cara serbskiego Uroša (oryg. Tragedija sireč pečalnaja povest o smerti poslednjago carja serbskago Uroša, 1798), będąca przeróbką utworu Kozaczyńskiego i in.

Jovan Rajić, Istorija raznih slovenskih narodov, najpače Bolgar, Horvatov i Serbov

Przypisy

  1. a b Józef Magnuszewski (red): Mały słownik pisarzy zachodniosłowiańskich i południowosłowiańskich. s. 387.
  2. Marian Jakóbiec: Literatury narodów Jugosławii. W: Dzieje literatur europejskich. s. 196.

Bibliografia

  • Józef Magnuszewski (red): Mały słownik pisarzy zachodniosłowiańskich i południowosłowiańskich. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 387.
  • Marian Jakóbiec: Literatury narodów Jugosławii. W: Dzieje literatur europejskich. T. 3. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 197-198.

Linki zewnętrzne

  • (serb.) Wydania utworów Rajicia w wersji zdigitalizowanej
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000109561400
  • VIAF: 14941534
  • LCCN: no97068905
  • GND: 118947923
  • BnF: 13578029j
  • SUDOC: 097674591
  • NKC: js2008439278
  • PLWABN: 9810688314005606
  • NUKAT: n2006003058
  • LNB: 000204859
  • PWN: 3965791
  • Treccani: jovan-rajic
  • БРЭ: 3491191
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 51658