Jusuf ibn Taszfin

Jusuf ibn Taszfin
Ilustracja
Qirat wybity podczas jego rządów
Dane biograficzne
Dynastia

Almorawidzi

Data urodzenia

1009

Data śmierci

2 września 1106

Jusuf ibn Taszfin (arab. يوسف بن تاشفين, ur. 1009, zm. 2 września 1106) – władca Maroka z dynastii Almorawidów.

Życiorys

Jusuf ibn Taszfin był stryjem przywódcy Almorawidów Abu Bakra ibn Umara i otrzymał od niego władzę w Maroku w 1070 roku, gdy sam Abu Bakr wyjechał tłumić powstanie plemion na Saharze. Jusuf wykorzystał nieobecność Abu Bakra do organizacji własnej administracji w kraju i budowy wojska najemnego. Kiedy Abu Bakr wrócił do kraju w 1073 roku, zrezygnował z walki o władzę i wycofał się z powrotem na Saharę. Jusuf ibn Taszfin stał się w ten sposób założycielem dynastii Taszfinidów, przewodzących Almorawidom aż do 1147 roku.

W kolejnych latach Jusuf podbił plemiona Miknasa i Magrawa, w 1075 roku zajął Fez, w 1077 Tanger, a w 1083 Ceutę. W 1081 roku panował już nad całą zachodnią Algierią aż do Algieru, jednak w 1082 roku jego marsz na wschód powstrzymali Hammadydzi przy wsparciu Banu Hilal.

W 1082 roku andaluzyjscy władcy po raz pierwszy poprosili Jusufa ibn Taszfina o wsparcie przeciw chrześcijańskim królestwom na Półwyspie Iberyjskim. Dopiero jednak po ponownej prośbie ze strony Abbadytów, Aftasydów i Zyrynidów z Grenady Jusuf wylądował z wojskiem w Andaluzji i 23 października[1] 1086 rozbił wojska kastylijskiego króla Alfonsa VI w bitwie pod Sagrajas. Kiedy jednak w 1088 roku królestwa Taify odmówiły mu wsparcia, Jusuf ibn Taszfin zwrócił się przeciw nim i w 1090 roku obalił Zyrynidów z Grenady i Abbadydów z Sewilli, a do 1095 roku zaanektował prawie wszystkie pozostałe królestwa. W 1102 roku Jusufowi poddała się Walencja, broniona wcześniej przez wojska Cyda, a w 1110 roku Saragossa pod wodzą Hudydów.

Przypisy

  1. Praca zbiorowa: Historia powszechna – Od imperium Karola Wielkiego do kryzysu XIV wieku. T. 8. Mediaset Group SA, 2007, s. 167. ISBN 978-84-9819-815-7.

Bibliografia

  • Ulrich Haarmann: Geschichte der Arabischen Welt. C.H. Beck, München 2001, ISBN 3-406-38113-8.
  • Stephan und Nandy Ronart: Lexikon der Arabischen Welt. Artemis Verlag, Düsseldorf 1972, ISBN 3-7608-0138-2.
  • p
  • d
  • e
Idrysydzi
  • Idris I (788–791)
  • Idris II (791–826)
  • Muhammad ibn Idris (828–836)
  • Ali ibn Idris (836–848)
  • Jahja I (848–864)
  • Jahja II (864–874)
  • Ali ibn Umar (874–883)
  • Jahja III (883–904)
  • Jahja IV (904–925)
  • Hassan I al-Hadżam (925–927)
  • Al-Kasim Kannun (937–948)
  • Abu al-Aisz Ahmad (948–954)
  • Hassan II (954–974)
Fatymidzi
Almorawidzi
Almohadzi
Marynidzi
Sułtani
  • Abu Jahja Abu Bakr (1248–1258)
  • Umar ibn Jahja (1258–1259)
  • Abu Jusuf Jakub (1259–1286)
  • Abu Jakub Jusuf (1286–1307)
  • Abu Sabit (1307–1308)
  • Abu ar-Rabi (1308–1310)
  • Abu Said Usman II (1310–1331)
  • Abu al-Hassan Ali I (1331–1351)
  • Abu Inan Faris (1350–1358)
  • Muhammad II as-Said (1358–1359)
  • Abu Salim Ali II (1359–1361)
  • Abu Umar Taszfin (1361)
  • Abu Zajjan Muhammad III (1361–1366)
  • Abu al-Faris Abd al-Aziz I (1366–1372)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1372–1384)
  • Abu Zajjan Muhammad IV (1384–1386)
  • Muhammad V (1386–1387)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1387–1393)
  • Abd al-Aziz II (1393–1396)
  • Abu Amir Abdullah (1396–1398)
  • Abu Said Usman III (1398–1421)
  • Abdulhak II (1421–1465)
  • okres anarchii (1465–1472)
Wattasydzi
Sułtani
Sadyci
Sułtani
Pierwszy okres
Linia z Fezu
  • Muhammad asz-Szajch al-Mamun (1604–1613)
  • Abd Allah II (1613–1623)
  • Abd al-Malik (1623–1627)
Linia z Marrakeszu
  • Zidan Abu Maali (1603–1627)
  • Abu Marwan Abd al-Malik II (1627–1631)
  • Al-Walid ibn Zidan (1631–1636)
  • Muhammad asz-Szajch as-Saghir (1636–1655)
  • Ahmad al-Abbas (1655–1659)
Alawici
Sułtani Maroka
Królowie Maroka
  • Muhammad V (1957–1961)
  • Hassan II (1961–1999)
  • Muhammad VI (od 1999)
  • Britannica: biography/Yusuf-ibn-Tashufin
  • NE.se: yusuf-ibn-tashufin
  • Catalana: 0073025