Ke Huy Quan

Ke Huy Quan

Data i miejsce urodzenia	20 sierpnia 1971 Sajgon
Zawód	aktor

Ke Huy Quan, znany również jako Jonathan Ke Quan (ur. 20 sierpnia 1971 w Sajgonie) – amerykański aktor pochodzenia wietnamskiego. Popularność przyniosły mu zagrane w pierwszej połowie lat 80. role w filmach Indiana Jones i Świątynia Zagłady oraz Goonies. Laureat Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę w filmie Wszystko wszędzie naraz.

Życiorys

Jego rodzina po upadku Sajgonu uzyskała azyl polityczny w Stanach Zjednoczonych. Debiutował w filmie rolą chińskiego chłopca (Short Round), partnerującego Harrisonowi Fordowi w kinowej ekranizacji przygód Indiany Jonesa. Rolę tę uzyskał w wyniku otwartego castingu, na który początkowo przyszedł wyłącznie w celu towarzyszenia swojemu ubiegającemu się o nią bratu^[1]. Występ w tym filmie przyniósł mu Young Artist Award w 1984 w kategorii najlepszego aktora drugoplanowego^[2] oraz w tym samym roku nominację do Saturna dla najlepszego młodego aktora. W 1985 wystąpił w młodzieżowym przygodowym filmie Goonies w roli „Daty”.

W późniejszych latach okazjonalnie jako aktor pojawiał się w produkcjach filmowych. Ukończył Alhambra High School, a następnie szkołę kinowo-telewizyjną (School of Cinema-Television) działającą w ramach University of Southern California. Współpracował też przy efektach specjalnych w filmach X-Men oraz Tylko jeden. Zajmował się współpracą przy choreografii, był też asystentem reżysera^[3].

W 2022 zagrał w komediodramacie Wszystko wszędzie naraz, rola ta przyniosła mu m.in. nagrodę Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego^[4] oraz Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych za wybitny występ aktora w roli drugoplanowej^[5]. W 2023 za tę rolę podczas 95. ceremonii wręczenia Oscarów otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora drugoplanowego^[6].

Filmografia

1984: Indiana Jones i Świątynia Zagłady jako Short Round
1985: Goonies jako Richard Wang
1991: Breathing Fire jako Charlie Moore
1992: Jaskiniowiec z Kalifornii jako Kim
1996: Red Pirate jako Kwan Chia Chiang
2002: Second Time Around jako Sing Wong
2021: Ohana: Najcenniejszy skarb jako George Phan
2022: Wszystko wszędzie naraz jako Waymond Wang
2023: American Born Chinese jako Jamie Yao / Freddy Wong
2023: Loki jako Ouroboros „OB” / A.D. Doug

Przypisy

↑ Temple of Doom: An Oral History. empireonline.com. [dostęp 2012-05-05]. (ang.).
↑ Sixth Annual Youth in Film Awards 1983–1984. youngartistawards.org. [dostęp 2012-05-05]. (ang.).
↑ Bilge Ebiri: In Another Life, Ke Huy Quan Was a Star. vulture.com, 11 marca 2022. [dostęp 2023-03-13]. (ang.).
↑ Meredith Woerner: Ke Huy Quan Tears Up During Emotional Golden Globes Speech, Thanks Spielberg for First Movie Role. variety.com, 10 stycznia 2023. [dostęp 2023-01-11]. (ang.).
↑ Alli Rosenbloom: Ke Huy Quan makes history with SAG award win for 'Everything Everywhere All at Once'. edition.cnn.com, 26 lutego 20232023. [dostęp 2023-03-04]. (ang.).
↑ Tomasz-Marcin Wrona: Oscary 2023. Najwięksi zwycięzcy gali. Kto otrzymał statuetkę?. tvn24.pl, 13 marca 2023. [dostęp 2023-03-13].

Bibliografia

Ke Huy Quan w bazie IMDb (ang.). [dostęp 2024-02-15].

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszego aktora drugoplanowego

1936–1939	Walter Brennan (1936) Joseph Schildkraut (1937) Walter Brennan (1938) Thomas Mitchell (1939)
1940–1959	Walter Brennan (1940) Donald Crisp (1941) Van Heflin (1942) Charles Coburn (1943) Barry Fitzgerald (1944) James Dunn (1945) Harold Russell (1946) Edmund Gwenn (1947) Walter Huston (1948) Dean Jagger (1949) George Sanders (1950) Karl Malden (1951) Anthony Quinn (1952) Frank Sinatra (1953) Edmond O’Brien (1954) Jack Lemmon (1955) Anthony Quinn (1956) Red Buttons (1957) Burl Ives (1958) Hugh Griffith (1959)
1960–1979	Peter Ustinov (1960) George Chakiris (1961) Ed Begley (1962) Melvyn Douglas (1963) Peter Ustinov (1964) Martin Balsam (1965) Walter Matthau (1966) George Kennedy (1967) Jack Albertson (1968) Gig Young (1969) John Mills (1970) Ben Johnson (1971) Joel Grey (1972) John Houseman (1973) Robert De Niro (1974) George Burns (1975) Jason Robards (1976) Jason Robards (1977) Christopher Walken (1978) Melvyn Douglas (1979)
1980–1999	Timothy Hutton (1980) John Gielgud (1981) Louis Gossett Jr. (1982) Jack Nicholson (1983) Haing S. Ngor (1984) Don Ameche (1985) Michael Caine (1986) Sean Connery (1987) Kevin Kline (1988) Denzel Washington (1989) Joe Pesci (1990) Jack Palance (1991) Gene Hackman (1992) Tommy Lee Jones (1993) Martin Landau (1994) Kevin Spacey (1995) Cuba Gooding Jr. (1996) Robin Williams (1997) James Coburn (1998) Michael Caine (1999)
2000–2019	Benicio del Toro (2000) Jim Broadbent (2001) Chris Cooper (2002) Tim Robbins (2003) Morgan Freeman (2004) George Clooney (2005) Alan Arkin (2006) Javier Bardem (2007) Heath Ledger (2008) Christoph Waltz (2009) Christian Bale (2010) Christopher Plummer (2011) Christoph Waltz (2012) Jared Leto (2013) J.K. Simmons (2014) Mark Rylance (2015) Mahershala Ali (2016) Sam Rockwell (2017) Mahershala Ali (2018) Brad Pitt (2019)
2020–2039	Daniel Kaluuya (2020) Troy Kotsur (2021) Ke Huy Quan (2022) Robert Downey Jr. (2023)

Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego

1940–1959	Akim Tamiroff (1943) Barry Fitzgerald (1944) J. Carrol Naish (1945) Clifton Webb (1946) Edmund Gwenn (1947) Walter Huston (1948) James Whitmore (1949) Edmund Gwenn (1950) Peter Ustinov (1951) Millard Mitchell (1952) Frank Sinatra (1953) Edmond O’Brien (1954) Arthur Kennedy (1955) Earl Holliman (1956) Red Buttons (1957) Burl Ives (1958) Stephen Boyd (1959)
1960–1979	Sal Mineo (1960) George Chakiris (1961) Omar Sharif (1962) John Huston (1963) Edmond O’Brien (1964) Oskar Werner (1965) Richard Attenborough (1966) Richard Attenborough (1967) Daniel Massey (1968) Gig Young (1969) John Mills (1970) Ben Johnson (1971) Joel Grey (1972) John Houseman (1973) Fred Astaire (1974) Richard Benjamin (1975) Laurence Olivier (1976) Peter Firth (1977) John Hurt (1978) Melvyn Douglas / Robert Duvall (1979)
1980–1999	Timothy Hutton (1980) John Gielgud (1981) Louis Gossett Jr. (1982) Jack Nicholson (1983) Haing S. Ngor (1984) Klaus Maria Brandauer (1985) Tom Berenger (1986) Sean Connery (1987) Martin Landau (1988) Denzel Washington (1989) Bruce Davison (1990) Jack Palance (1991) Gene Hackman (1992) Tommy Lee Jones (1993) Martin Landau (1994) Brad Pitt (1995) Edward Norton (1996) Burt Reynolds (1997) Ed Harris (1998) Tom Cruise (1999)
2000–2019	Benicio del Toro (2000) Jim Broadbent (2001) Chris Cooper (2002) Tim Robbins (2003) Clive Owen (2004) George Clooney (2005) Eddie Murphy (2006) Javier Bardem (2007) Heath Ledger (2008) Christoph Waltz (2009) Christian Bale (2010) Christopher Plummer (2011) Christoph Waltz (2012) Jared Leto (2013) J.K. Simmons (2014) Sylvester Stallone (2015) Aaron Taylor-Johnson (2016) Sam Rockwell (2017) Mahershala Ali (2018) Brad Pitt (2019)
2020–2039	Daniel Kaluuya (2020) Kodi Smit-McPhee (2021) Ke Huy Quan (2022) Robert Downey Jr. (2023)

Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych za wybitny występ aktora w roli drugoplanowej

1994-1999	Martin Landau (1994) Ed Harris (1995) Cuba Gooding Jr. (1996) Robin Williams (1997) Robert Duvall (1998) Michael Caine (1999)
2000-2009	Albert Finney (2000) Ian McKellen (2001) Christopher Walken (2002) Tim Robbins (2003) Morgan Freeman (2004) Paul Giamatti (2005) Eddie Murphy (2006) Javier Bardem (2007) Heath Ledger (2008) Christoph Waltz (2009)
2010-2019	Christian Bale (2010) Christopher Plummer (2011) Tommy Lee Jones (2012) Jared Leto (2013) J.K. Simmons (2014) Idris Elba (2015) Mahershala Ali (2016) Sam Rockwell (2017) Mahershala Ali (2018) Brad Pitt (2019)
2020-2029	Daniel Kaluuya (2020) Troy Kotsur (2021) Ke Huy Quan (2022) Robert Downey Jr. (2023)