Kinezjologia edukacyjna

Ten artykuł dotyczy terapii zaburzeń ruchowych. Zobacz też: Kinezjologia –- nauka o poruszaniu się ciała człowieka.
Ten artykuł od 2023-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Ten artykuł opisuje teorie, metody lub czynności niezgodne ze współczesną wiedzą medyczną.

Kinezjologia edukacyjna – pseudonaukowa[potrzebny przypis] metoda terapii różnych zaburzeń, takich jak zaburzenia ruchowe, zaburzenia uwagi, trudności w nauce czytania i pisania, opracowana przez dra Paula E. Dennisona. Określana jest ona mianem „gimnastyki mózgu” (ang. Brain Gym), według jej twórcy i zwolenników skutecznie uczy i pokazuje w praktyce możliwości wykorzystania naturalnego ruchu fizycznego, niezbędnego do organizowania pracy mózgu i ciała w celu rozszerzania własnych możliwości. Ma korzystnie wpływać na stan równowagi psychicznej, poczucie własnej wartości, lepszą organizację wewnętrzną i zewnętrzną, komunikację ze sobą i z innymi, i w konsekwencji dawać łatwość w porozumiewaniu się, umiejętność podejmowania właściwych decyzji we właściwym czasie, redukcję stresu i naukę szybkiego sposobu rozluźniania się.

Podstawy teoretyczne metody według twórcy są związane z funkcjami ludzkiego mózgu w trzech wymiarach: lateralności (laterality), skupienia (focus) i ześrodkowania (centering).

Kinezjologia edukacyjna jest stosowana w pracy z dziećmi:

  • ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia),
  • nadpobudliwymi psychoruchowo (z zespołem ADHD),
  • w celu poprawy funkcjonowanie umysłu (m.in. pamięć, koncentracja)[1].

Krytyka

Zastrzeżenia w stosunku do kinezjologii edukacyjnej Denissona:

  • Merytoryczne:
    • brak zgodności z wiedzą o budowie i funkcjonowaniu mózgu
      • błędne założenia o skutkach lateralizacji mózgu:
        • podział półkul na „recepcyjną” i „ekspresyjną” (podział funkcji pomiędzy półkulami jest o wiele bardziej złożony)
        • podział ludzi na tzw. „lewopółkulowców” i „prawopółkulowców” (różnice indywidualne pomiędzy ludźmi w zakresie lateralizacji są o wiele bardziej złożone)
        • podział oczu lub uszu na „syntetyczno-obrazowe” lub „analityczno-językowe” (brak wiedzy o budowie i działaniu narządów zmysłu, i dróg neuronalnych związanych z nimi)
      • bezpodstawne założenie, że półkule mózgu powinny ściślej ze sobą współpracować (jakby lateralizacja była czymś złym)
      • brak dowodów na to, że ćwiczenia mogą wpływać na rozwój lub zmianę zlateralizowanych funkcji
    • brak diagnozy neuropsychologicznej
    • pseudonaukowy język
    • wątpliwa interpretacja znaczenia odruchów
    • ominięcie dostosowania terapii do wieku dziecka
    • odniesienie do filozofii wschodnich: cząstkowe i niewytłumaczone
  • Społeczne:
    • wysoka opłata
    • manipulacja rodzicami i wprowadzanie w błąd pedagogów[2][3][4]

Brakuje przekonywających dowodów na skuteczność metody[5]. Terapia nie jest zalecana przez środowisko naukowe; powiązuje się ją z innymi pseudonaukowymi metodami, jak metoda Domana[6][7][8].

Zobacz też

  • kinezjologia
  • szybkie czytanie

Przypisy

  1. ↑ ElżbietaE. Dzionek ElżbietaE. i inni, Kinezjologia edukacyjna, wyd. 2, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2007 .
  2. ↑ Z. Kułakowska, Dysharmonia rozwojowa. Fakty neuropediatryczne wobec zapewnień kinezjologii edukacyjnej.
  3. ↑ A. Grabowska, Nowe koncepcje lateralizacji funkcji w mózgu. W: Ł. Domańska, A.R. Borkowska (red.), Podstawy neuropsychologii klinicznej, wyd. UMCS, Lublin 2009
  4. ↑ Komitet NeurobiologiiK.N. PAN Komitet NeurobiologiiK.N., AnnaA. Grabowska AnnaA., Opinia dotycząca podstaw naukowych metody „Kinezjologii Edukacyjnej” oraz konsekwencji jej stosowania, 20 października 2006 [zarchiwizowane 2007-03-17] .
  5. ↑ Keith J.K.J. Hyatt Keith J.K.J., Brain Gym®: building stronger brains or wishful thinking?, „Remedial and Special Education”, 28 (2), 2007, s. 117–124, DOI: 10.1177/07419325070280020201, ISSN 0741-9325 .
  6. ↑ Scott O.S.O. Lilienfeld Scott O.S.O., RachelR. Ammirati RachelR., MichalM. David MichalM., Distinguishing science from pseudoscience in school psychology: science and scientific thinking as safeguards against human error, „Journal of School Psychology”, 50 (1), 2012, s. 7–36, DOI: 10.1016/j.jsp.2011.09.006, PMID: 22386075 .
  7. ↑ Paul A.P.A. Howard-Jones Paul A.P.A., Neuroscience and education: myths and messages, „Nature Reviews. Neuroscience”, 15 (12), 2014, s. 817–824, DOI: 10.1038/nrn3817, ISSN 1471-0048, PMID: 25315391 .
  8. ↑ Jason C.J.C. Travers Jason C.J.C. i inni, Fad, pseudoscientific, and controversial Interventions, [w:] RussellR. Lang, Terry B.T.B. Hancock, Nirbhay N.N.N. Singh (red.), Early intervention for young children with autism spectrum disorder, Cham: Springer International Publishing, 2016, s. 257–293, DOI: 10.1007/978-3-319-30925-5_9, ISBN 978-3-319-30923-1 .

Linki zewnętrzne

  • Anna Grabowska, Opinia dotycząca podstaw naukowych metody „Kinezjologii Edukacyjnej” oraz konsekwencji jej stosowania, Komitet Neurobiologii PAN, 2006. nencki.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-17)].