Luke Howard

Luke Howard
Roczny cykl temperatury w Londynie wg Luke'a Howarda
Jedyna w Tottenham niebieska tablica na domu Luke'a Howarda (2016)
Dom Luke'a Howarda w Tottenham (2014)

Luke Howard (ur. 28 listopada 1772 w Londynie, zm. 21 marca 1864) – brytyjski chemik, farmaceuta, i meteorolog. Twórca nowoczesnej klasyfikacji chmur, którym dał nazwy cirrus, stratus i cumulus. Obserwował wpływ księżyca na stan barometru.

Życiorys

W grudniu 1802 roku przedstawił publicznie swoją klasyfikację w Londynie, a w 1803 opublikował "On the Modifications of Clouds" w czasopiśmie Philosophical Magazine. Przed jego prezentacją chmury w większości wypadków nie miały ogólnie przyjętych nazw. Słowo modifications (ang. zmienności) a nie typy było tu kluczowe, bo Howard uważał, że chmury są wiecznie zmienne. Był zwolennikiem (prawidłowej) hipotezy, że chmury złożone są z kropel wody, a nie z pęcherzy rozrzedzonego powietrza otoczonego wodą (jak wtedy uważano). Publikacja Howarda wywołała duże wrażenie w Europie. Niemiecki poeta Goethe zapoznał się z nią w przedruku w Annalen der Physik w 1815 roku i napisał Howards Ehregedächtnis (Na Honor Howarda) gdzie początkowe fragmenty publikacji Howarda zostały zamienione na poezję. Howard wprowadził też termin nubification mający oznaczać naukę o powstawaniu i rozwoju chmur. Obecnie termin "nephology" jest częściej używany, chociaż jeszcze powszechniejszą nazwą są fizyka chmur, mikrofizyka chmur, oraz dynamika chmur.

Prekursor badań nad klimatem miasta. W latach 1807–1816 jako przeprowadził pierwsze badania miejskiej wyspy ciepła w Londynie[1].

Luke Howard mieszkał i zmarł w Tottenham przy 7 Bruce Grove. Na budynku będącym zabytkiem II klasy znajduje się jedyna w mieście niebieska tablica, zaś pomimo planów renowacji ten zbudowany w stylu georgiańskim dom miejski był w tak złym stanie, że w 2015 Tottenham Civic Society zgłosiło publiczną petycję do właściciela o ratowanie budynku przed zawaleniem[2][3][4].

Klasyfikacja Howarda

Howard zaproponował 3 główne zmienności:

  • Cirrus, def. Nubes cirrata, tenuissima, quae undique crescat.
  • Cumulus, def. Nubes cumulata, densa, sursum crescens.
  • Stratus, def. Nubes strata, aquae modo expansa, deorsum crescens.

Oraz 4 pośrednie zmienności:

  • cirro-cumulus,
  • cirro-stratus,
  • cumulo-stratus,
  • cumulo-cirros-stratus.

Zobacz też

  • Nimbus - chmura po łacinie

Przypisy

  1. Landsberg H. E., The Urban Climate, Academic Press 1981.
  2. Kyra Hanson: Petition Launched To Save Former Home Of Luke Howard 'Namer Of Clouds'. Londonist.com, 22 grudnia 2015. [dostęp 2016-04-28]. (ang.).
  3. Help save the London home of Luke Howard. Cloud Appreciation Society, 9 grudnia 2014. [dostęp 2016-04-28]. (ang.).
  4. Matthew Bradby: Save 7 Bruce Grove, Tottenham. 38 degrees. [dostęp 2016-04-28]. (ang.).

Bibliografia

  • Richard Hamblin, The Invention of Clouds, How an Amateur Meteorologist Forged the Language of the Skies, 2001, New York.
  • Claus Bernet: Luke Howard, in: BBKL, 28, 2007, 827-832, online: https://web.archive.org/web/20120515235416/http://www.bautz.de/bbkl/h/howard_lu.shtml
  • ISNI: 000000006642128X
  • VIAF: 76304399
  • ULAN: 500030454
  • LCCN: n86822620
  • GND: 116006161
  • BnF: 102418521
  • SUDOC: 070447489
  • SBN: CFIV366302
  • NLA: 35674931
  • NKC: jx20090227005
  • NTA: 239854454
  • Open Library: OL518578A
  • OBIN: 13928