Marianna Kijanowska

Marianna Kijanowska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 listopada 1973
Nesterow

Narodowość

ukraińska

Dziedzina sztuki

literatura

Odznaczenia
Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
Nagrody

Narodowa Nagroda im. Tarasa Szewczenki
Europejski Poeta Wolności

Multimedia w Wikimedia Commons

Marianna Kijanowska (Маріанна Ярославівна Кіяновська, ur. 17 listopada 1973 w Żółkwi[1][2]) – ukraińska poetka, prozaiczka, tłumaczka i badaczka literatury[3].

Życiorys

Ukończyła ukrainistykę na Uniwersytecie Lwowskim[4]. W okresie studiów[5] wraz z m.in. Natalią Śniadanko i Marjaną Sawką należała do grupy literackiej MMÛNNA TUGA(inne języki)[6]. Autorka dwunastu tomików poezji oraz dzieł prozatorskich[7], zadebiutowała w 1997 roku[8].

Trzykrotnie (2003, 2009 i 2016) otrzymała stypendium w ramach programu Gaude Polonia Narodowego Centrum Kultury[9]. W 2007 roku zyskała także CEI Fellowship For Writers In Residence na Międzynarodowym Festiwalu Literackim Vilenica. W 2011 roku zdobyła nagrodę Międzynarodowego Festiwalu Literackiego Laury Kijowskie[3], a także znalazła się w finale Nagrody literackiej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego[4]. Tego samego roku zainicjowała powstanie nagrody Welykyj Jiżak (Duży Jeż): pierwszego niepaństwowego wyróżnienia[4] dla ukraińskich twórców literatury dla dzieci[4][5]. W 2014 roku została wyróżniona odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”[4]. W 2020 roku otrzymała Narodową Nagrodę im. Tarasa Szewczenki za zbiór wierszy Babi Jar. Na głosy, w którym wybrzmiały głosy Żydów rozstrzelanych w 1943 roku w Babim Jarze[7]. Tomik ten w przekładzie Adama Pomorskiego został w 2022 roku uhonorowany nagrodą Europejski Poeta Wolności[10]. Tego samego roku Kijanowska otrzymała Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Zbigniewa Herberta[2].

Tłumaczy polską poezję na język ukraiński, w tym wiersze dla dzieci Juliana Tuwima, twórczość Bolesława Leśmiana, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego i Adama Wiedemanna[7]. Jej wiersze na język polski przełożyli Jerzy Litwiniuk, Marek Wawrzyński oraz Aneta Kamińska, Andrij Porytko[4] i Adam Pomorski[2].

Jej poezje stanowią część antologii Bohdana Zadury 100 wierszy wolnych z Ukrainy (Biuro Literackie, Kołobrzeg 2022, ISBN 978-83-67249-06-5).

Członkini Stowarzyszenia Pisarzy Ukraińskich oraz Ukraińskiego PEN Clubu[7].

Przypisy

  1. Кіяновська Маріанна Ярославівна — Енциклопедія Сучасної України [online], esu.com.ua [dostęp 2022-02-24] .
  2. a b c Laureat Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta 2022 [online], Fundacja Herberta [dostęp 2022-10-04]  (pol.).
  3. a b Intymna tanatologia serca [online], Biuro Literackie [dostęp 2022-02-24]  (pol.).
  4. a b c d e f Archiwum [online], Stolica języka polskiego [dostęp 2022-02-24]  (pol.).
  5. a b Marianna Kijanowska - Poetka metafizyczna [online], go.wroclaw.pl [dostęp 2022-02-24]  (pol.).
  6. Savka Maryana [online], PEN Ukraine [dostęp 2022-02-26]  (ang.).
  7. a b c d Marianna Kijanowska [online], Europejski Poeta Wolności [dostęp 2022-02-24]  (pol.).
  8. Kiyanovska Marianna [online], PEN Ukraine [dostęp 2022-02-26]  (ang.).
  9. Marianna Kijanowska nominowana do nagrody Europejski Poeta Wolności [online], Narodowe Centrum Kultury [dostęp 2022-02-24]  (pol.).
  10. Werdykt Jury: Marianna Kijanowska i Luljeta Lleshanaku Europejskimi Poetkami Wolności 2022! [online], Europejski Poeta Wolności, 19 maja 2022 [dostęp 2022-05-20]  (pol.).
  • ISNI: 000000040987162X
  • VIAF: 166712294
  • LCCN: nr00020955
  • GND: 1056145226
  • NKC: js2013761700
  • J9U: 987007368484505171
  • LIH: LNB:BvfK;=B5