Michał Ulam

Michał Ulam

Data i miejsce urodzenia	15 marca 1879 Lwów
Data i miejsce śmierci	16 lutego 1938 Monte Carlo
Zawód, zajęcie	architekt, inżynier budowlany
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Michał Ulam (ur. 15 marca 1879 we Lwowie, zm. 16 lutego 1938 w Monte Carlo^[1]) – polski inżynier budowlany i architekt.

Życiorys

Urodził się w 1879 we Lwowie^[2] w zamożnej, zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jego rodzicami byli Bernard i Cecylia z Kollerów. Jego bratankiem był Stanisław Ulam.

Po ukończeniu w 1900 C. K. Państwowej Szkoły Przemysłowej we Lwowie pracował jako technik budowlany w mieście rodzinnym^[3]. W roku szkolnym 1902/1903 na mocy egzaminu złożonego przed komisją egzaminacyjną w c. k. Namiestnictwie otrzymał świadectwo uzdolnienia do samoistnego prowadzenia przemysłu budowlanego jako koncesjonowany budowniczy^[4][2]. Po ukończeniu lwowskiej Wyższej Szkoły Przemysłowej^{[potrzebny przypis]} wyjechał do Monachium kontynuować naukę na tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. Po powrocie do Lwowa założył z Zygmuntem Kędzierskim spółkę budowlaną^[2], która inwestowała w nieruchomości, zabudowywała je i sprzedawała gotowe kamienice. Spółka od 1918 do 1936 miała swoją filię w Krakowie^[1]. Od 1928 do 1935 był wiceprezesem, a następnie radcą w Izbie Przemysłowo-Handlowej we Lwowie. Równolegle zajmował stanowisko prezesa Centralnego Związku Kupców i Przemysłowców oraz Stowarzyszenia Rzemieślników Żydowskich i rady naczelnej Związku Żydowskich Organizacji Gospodarczych, prezesa klubu mieszczańskiego^[2]. Był autorem licznych felietonów prasowych w literaturze fachowej i dziennikach codziennych oraz broszur o tematyce gospodarczej.

1 września 1930 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi „za zasługi na polu organizacji i rozwoju Targów Wschodnich we Lwowie”^[5][2].

Wyjechał z Polski do Francji, osiadł w Fourques. Zmarł 16 lutego 1938 w Nicei^[2]. Według innej wersji na wieść o zdradzie żony z Árpádem Pleschem i o tym, że jego córka jest w ciąży z kochankiem swojej matki popełnił samobójstwo w Hotelu de Paris w Monte Carlo. Tymczasowo pochowany na cmentarzu w Nicei^[2]. Spoczął w kwaterze dla Żydów na cmentarzu w Monako.

Projekty i realizacje we Lwowie

• Państwowy Zakład dla Umysłowo Chorych w Kulparkowie^[2]
• Remiza tramwajowa na Gabryelówce^[2]
• Klinika dziecinnego szpitala św. Zofii^[2]
• Biblioteka Politechniki Lwowskiej^[2]
• Dwa gimnazja w Tarnopolu^[2]
• Fabrykę wagonów we Frysztacie^[2]
• Fabryka azotniaku w Falkenau^[2]
• Kamienica przy ulicy Zustricznej 2 (Jana Styki) róg Żółkiewskiej (Bohdana Chmielnickiego) – 1908
• Modernistyczna kamienica dla firmy bankowej „Union” z 1909 przy Prospekcie Swobody 12 (Wały Hetmańskie) – 1909
• Gmach dawnego hotelu „Elite” przy ul. Ohijenki 18/18a (Krasickich) zbudowany w 1909 według projektu Zygmunta Fedorskiego (prawdopodobnie faktycznym autorem projektu był Zygmunt Kędzierski) – 1909
• Realizacja modernistycznej kamienicy według projektu Ferdynanda Kasslera i Romana Felińskiego przy ulicy Hnatiuka 20/22 (Jagiellońska) – 1910
• Realizacja budynku z salą teatralną przy ulicy Fredry 6 według projektu Fedorskiego (projekt jest prawdopodobnie autorstwa Michała Ulama) – 1910
• Kamienica własna przy ulicy Iwana Franki 55 (Zyblikiewicza 27) – 1911
• Adaptacja budynków powięziennych na szpital żydowski przy ulicy Arsenalnej 7 (Za Zbrojownią) – 1912
• Kamienica z neorenesansowymi attykami przy ulicy Saksahańskego 13 (Romanowicza) – 1913-1921
• Bazar Braci Hrodli przy ulicy Stepana Bandery 34 (Leona Sapiehy) zburzony we wrześniu 1939 (realizacja projektu Romana Felińskiego) – 1925^[6][7];
• Pawilon usługowy w Parku Stryjskim – 1936

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprrostowania. Warszawa: 1939, s. 326. [dostęp 2021-11-24].
• Grzegorz Rąkowski: „Lwów. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej” część IV. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008. ISBN 978-83-89188-70-8.