Morszczuk zwyczajny

Morszczuk zwyczajny
Merluccius merluccius[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Morszczuk zwyczajny (Merluccius merluccius)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

dorszokształtne

Rodzina

morszczukowate

Rodzaj

Merluccius

Gatunek

morszczuk zwyczajny

Synonimy
  • Gadus byrkelange Walbaum, 1792
  • Gadus merluccius Linnaeus, 1758
  • Gadus ruber Lacepède, 1803
  • Hidronus marlucius Minding, 1832
  • Hydronus marlucius Minding, 1832
  • Merluccius argentatus Günther, 1862
  • Merluccius esculentus Risso, 1827
  • Merluccius linnei Malm, 1877
  • Merluccius smiridus Rafinesque, 1810
  • Merluccius vulgaris Fleming, 1828
  • Merlucius ambiguus Lowe, 1841
  • Merlucius esculentus Risso, 1827
  • Merlucius lanatus Gronow, 1854
  • Merluccius merluccius atlanticus Cadenat, 1950
  • Merluccius merluccius mediterraneus Cadenat, 1950
  • Merluccius smiridus Rafinesque, 1810
  • Merluccius vulgaris Fleming, 1828
  • Merlucius sinuatus Swainson, 1838
  • Molva byrkelange (Walbaum, 1792)
  • Onus riali Rafinesque, 1810
  • Trachinoides maroccanus Borodin, 1934
  • Trachinoides moroccanus Borodin, 1934
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

najmniejszej troski
Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Morszczuk zwyczajny[3], morszczuk[4], morszczuk europejski[5], morszczuk wielkooki[6] (Merluccius merluccius) – gatunek morskiej ryby dorszokształtnej z rodziny morszczukowatych (Merlucciidae). Jest poławiana gospodarczo.

Występowanie

Wschodni Ocean Atlantycki, szelf kontynentalny na głębokościach od 70 do 1000 m, Morze Śródziemne oraz wzdłuż południowych wybrzeży Morza Czarnego. Forma śródziemnomorska jest określana nazwą morszczuk śródziemnomorski[5] (M. merluccius mediterraneus[7]), a atlantycka – morszczuk atlantycki[5] (M. merluccius atlanticus[7]).

Opis

Ciało wydłużone, dwie płetwy grzbietowe (druga dwudzielna, długa), płetwa odbytowa o kształcie podobnym do płetwy grzbietowej, duży otwór gębowy, wyraźna linia boczna, duże oczy. Skóra pokryta drobnymi łuskami. Grzbiet stalowo-szary, boki nieco jaśniejsze, brzuch srebrzysto-biały. Osiąga przeciętną długość do 100 cm, maksymalnie 140 cm oraz masę ciała odpowiednio 10–15 kg. Młode żywią się krylem, a dorosłe – rybami i kałamarnicami. Preferowanym przez nie gatunkiem jest błękitek (Micromesistius poutassou).

Wartości odżywcze

Wartość odżywcza
Morszczuk świeży
(100 g)
Wartość energetyczna 374 kJ (89 kcal)
Białka 17,2 g
szczegółowe informacje
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 37% 37% 37% 37%
M 31% 31% 31% 31%
Węglowodany 0 g
Tłuszcze 2,2 g
szczegółowe informacje
Kwasy tł. nasycone 0,54 g
Kwasy tł. nienasycone
Jednonienasycone 0,65 g
Wielonienasycone 0,75 g
omega-3 0,64 g
α-Linolenowy (ALA) 0,04 g
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 3,6% 3,6% 3,6% 3,6%
M 2,5% 2,5% 2,5% 2,5%
omega-6 0,11 g
Linolowy (LA) 0,04 g
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,3% 0,3% 0,4% 0,4%
M 0,2% 0,2% 0,3% 0,3%
Woda 79,4 g
szczegółowe informacje
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 2,9% 2,9% 2,9% 2,9%
M 2,2% 2,2% 2,2% 2,2%
Witaminy
Witamina C 0 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
M 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
Tiamina (B1) 0,1 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 9,1% 9,1% 9,1% 9,1%
M 8,3% 8,3% 8,3% 8,3%
Ryboflawina (B2) 0,2 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 18% 18% 18% 18%
M 15% 15% 15% 15%
Niacyna (B3) 3 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 21% 21% 21% 21%
M 19% 19% 19% 19%
Witamina B6 0,18 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 14% 14% 12% 12%
M 14% 14% 11% 11%
Foliany 0,008 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 2,0% 2,0% 2,0% 2,0%
M 2,0% 2,0% 2,0% 2,0%
Kobalamina (B12) 0,001 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 42% 42% 42% 42%
M 42% 42% 42% 42%
Witamina A 0,01 mg RAE
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 1,4% 1,4% 1,4% 1,4%
M 1,1% 1,1% 1,1% 1,1%
Witamina D 0,0001 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,7% 0,7% 0,7% 0,5%
M 0,7% 0,7% 0,7% 0,5%
Witamina E 0,4 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 2,7% 2,7% 2,7% 2,7%
M 2,7% 2,7% 2,7% 2,7%
Makroelementy
Fosfor 142 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 20% 20% 20% 20%
M 20% 20% 20% 20%
Wapń 41 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 4,1% 4,1% 3,4% 3,4%
M 4,1% 4,1% 4,1% 3,4%
Magnez 23 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 7,4% 7,2% 7,2% 7,2%
M 5,8% 5,5% 5,5% 5,5%
Potas 270 mg
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 5,7% 5,7% 5,7% 5,7%
M 5,7% 5,7% 5,7% 5,7%
Sód 100 mg
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 6,7% 6,7% 7,7% 8,3%
M 6,7% 6,7% 7,7% 8,3%
Mikroelementy
Jod b.d. mg
Żelazo 0,5 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 2,8% 2,8% 6,3% 6,3%
M 6,3% 6,3% 6,3% 6,3%
Miedź 0,03 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 3,3% 3,3% 3,3% 3,3%
M 3,3% 3,3% 3,3% 3,3%
Cynk 0,3 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 3,8% 3,8% 3,8% 3,8%
M 2,7% 2,7% 2,7% 2,7%
Mangan 0,02 mg
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 1,1% 1,1% 1,1% 1,1%
M 0,9% 0,9% 0,9% 0,9%
Dane liczbowe na podstawie: [8]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[9]

Przypisy

  1. ↑ Merluccius merluccius, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. ↑ Merluccius merluccius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  3. ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  4. ↑ Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
  5. ↑ a b c Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  6. ↑ Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1638/2001 z dnia 24 lipca 2001 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 2597/95 w sprawie przekazywania przez Państwa Członkowskie prowadzące połowy na niektórych obszarach, innych niż Atlantyk Północny, danych statystycznych dotyczących połowów nominalnych. [dostęp 2012-11-07].
  7. ↑ a b RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 października 2012 [dostęp 2012-10-26]  (ang.).
  8. ↑ Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 257. ISBN 978-83-200-5311-1.
  9. ↑ Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).

Bibliografia

  • Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
  • Britannica: animal/Merluccius-merluccius
  • SNL: lysing_-_fiskeart
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 208465
  • GBIF: 2415643
  • identyfikator iNaturalist: 118603
  • ITIS: 164795
  • NCBI: 8063
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 301389