Muchomor czerwieniejący

Muchomor czerwieniejący
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

muchomorowate

Rodzaj

muchomor

Gatunek

muchomor czerwieniejący

Nazwa systematyczna
Amanita rubescens Pers.
Tent. disp. meth. fung.: 71 (Lipsk, 1797)
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Muchomor czerwieniejący (Amanita rubescens Pers.) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Ma około 30 synonimów naukowych. Niektóre z nich[2]:

  • Amanita rubescens var. annulosulphurea Gillet
  • Amanita rubescens var. rubescens Pers.

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1992 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako muchomor czerwonawy, bedłka, muchar czerwonawy, podsadka czerwieniejąca[3].

Morfologia

Kapelusz

Cielistoczerwonawy, blado czerwonawy, brązowo-czerwonawy lub jasnobrązowy z czerwonawym odcieniem, o średnicy do 15 cm. Powierzchnia sucha, pokryta brązoworóżowymi łatkami różnej wielkości, u młodych egzemplarzy półkolisty, następnie płasko rozpostarty[4].

Blaszki

Za młodu białe, później z różowawym nalotem, do 12 mm szerokości, przyrośnięte lub zbiegające, dosyć gęsto ustawione. Uszkodzone zmieniają kolor na brązowoczerwonawy[4].

Trzon

Początkowo białawy, później brązowo czerwonawy, u podstawy bulwiasto zgrubiały, o wysokości do 15 cm, otoczony resztkami pochwy w kształcie nieregularnych wałeczków. Wyposażony jest w prążkowany pierścień[4].

Miąższ

Biały, mięsisty, uszkodzony zmienia barwę na czerwonawą, kruchy, bez zapachu, o łagodnym smaku[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki gładkie, szeroko elipsoidalne, o rozmiarach 6–7 × 8–10 μm[5]

Występowanie i siedlisko

Na półkuli północnej jest szeroko rozprzestrzeniony. Najliczniejsze opisane stanowiska znajdują się w Ameryce Północnej i Europie. Zanotowany także w Afryce[6]. W Polsce jest bardzo pospolity[3].

Występuje w lasach liściastych, iglastych i mieszanych. Rośnie na ziemi, wśród mchów, szczególnie pod brzozami, bukami, sosnami, dębami. Owocniki wytwarza od czerwca do listopada[3].

Znaczenie

Grzyb jadalny. Ze względu na swoje spore rozmiary i częste występowanie jest atrakcyjny dla grzybiarzy. Niektórzy autorzy odradzają jego spożywanie z powodu możliwości pomyłki z toksycznym muchomorem plamistym (Amanita pantherina)[7].

Gatunki podobne

Bywa mylony z trującym muchomorem plamistym (Amanita pantherina) oraz z muchomorem twardawym (Amanita excelsa). Dla muchomora czerwieniejącego charakterystyczne jest występowanie różowawego odcienia, czerwienienie miąższu po uszkodzeniu i brak wyraźnego prążkowania na kapeluszu. Ponadto u muchomora plamistego u nasady trzonu występuje pofałdowana pochwa[7].

  • Czasami występuje w grupach
    Czasami występuje w grupach
  • Powierzchnia kapelusza
    Powierzchnia kapelusza
  • Podstawa trzonu
    Podstawa trzonu
  • Blaszki i trzon
    Blaszki i trzon

Przypisy

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2012-01-02] .
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] .
  3. a b c WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1 .
  4. a b c d PavolP. Škubla PavolP., Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1 .
  5. BarbaraB. Gumińska BarbaraB., WładysławW. Wojewoda WładysławW., Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0 .
  6. Discover Life Maps [online] [dostęp 2015-12-16] .
  7. a b TillT. R.Lohmeyer TillT., UteU. Kũnkele UteU., Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie, Warszawa 2006, ISBN 83-85444-65-3 .
  • Catalana: 0173289
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 60477
  • EoL: 2865532
  • GBIF: 3329063
  • identyfikator iNaturalist: 67661, 67660
  • NCBI: 71933