Ogończyk kolumbijski
| Synallaxis fuscorufa[1] | |||
| Sclater,PL, 1882 | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ptaki | ||
| Podgromada | Neornithes | ||
| Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
| Rząd | |||
| Podrząd | tyrankowce | ||
| Rodzina | garncarzowate | ||
| Podrodzina | ogończyki | ||
| Rodzaj | Synallaxis | ||
| Gatunek | ogończyk kolumbijski | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
| |||
| |||
Ogończyk kolumbijski[4] (Synallaxis fuscorufa) – gatunek małego ptaka z rodziny garncarzowatych (Furnariidae). Występuje w północno-zachodniej części Ameryki Południowej i jest endemitem Kolumbii. W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN klasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (NT, ang. Near Threatened)[5].
Systematyka
Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał angielski przyrodnik Philip Lutley Sclater w 1882 roku na łamach „Proceedings of the Zoological Society of London”. Autor nadał mu nazwę Synallaxis fusco-rufa, a jako miejsce typowe podał San Sebastian w Sierra Nevada de Santa Marta w Kolumbii[2][6]. Jest to gatunek monotypowy[7][8][9][10].
Etymologia
- Synallaxis: gr. συναλλαξις sunallaxis, συναλλαξεως sunallaxeōs „wymiana, zamiana”[11].
- fuscorufa: łac. fuscus – ciemny, przydymiony, łac. rufus – rudy, ryży[12].
Morfologia
Mały ptak o czerwonobrązowych tęczówkach, od szarych do niebieskoszarych nogach i stopach. Nie występuje dymorfizm płciowy. Dziób dosyć długi i cienki, górna szczęka czarna, dolna niebieskoszara, górna szczęka nieco zakrzywiona w końcowej części. Ptak jest głównie jasnoczerwonaworudy oprócz czarniawej plamki w okolicach dzioba i oka. Obie płcie mają matowy szaro-oliwkowy grzbiet, oliwkowe boki. Ogon długi, stopniowany, o podobnej długości jak tułów ptaka. Nieznacznie różni się od ogończyka jednobarwnego (Synallaxis unirufa). Młode osobniki są nieco ciemniejsze, mają delikatne pręgi na brzuchu, jasnobrązowe oczy i żółtawo-różową żuchwę[5][10].
Długość ciała 16–18 cm, masa ciała 15–17 g[10].
Zasięg występowania
Ogończyk kolumbijski występuje tylko w górach Sierra Nevada de Santa Marta w północnej Kolumbii. Zasięg występowania (EOO, Extent of Occurrence) według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje około 5280 km², występuje przeważnie w zakresie wysokości od 2000 do 3000 m n.p.m., lokalnie niżej – do 760 m n.p.m.[10][13]
Ekologia i zachowanie
Jego głównym habitatem są dolne warstwy obrzeży wilgotnych lasów górskich, krzaczaste obszary wtórnego wzrostu i zarośnięte polany[10]. Długość pokolenia jest określona na 3,11 roku[13]. Ptak ten żeruje zazwyczaj w parach. Raczej nie spotyka się go pojedynczo. Ogończyk kolumbijski ma niezróżnicowaną dietę składającą się ze stawonogów. Zaobserwowano, że podejmuje pokarm z liści i niewielkich gałęzi na wysokości 1–2 m nad poziomem gruntu[10].
Rozmnażanie
Prawie nie ma informacji o rozmnażaniu i gniazdowaniu tego gatunku. Ptaki z powiększonymi gonadami obserwowano w okresie od stycznia do czerwca[10].
Status
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN ogończyk kolumbijski jest uznawany za gatunek bliski zagrożenia (NT, ang. Near Threatened)[3]. Wielkość populacji jest oszacowana na więcej niż 2500, a mniej niż 9999 dorosłych osobników. BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako stabilny ze względu na adaptację ogończyka kolumbijskiego do zmieniającego się habitatu[13].
Przypisy
- ↑ Synallaxis fuscorufa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b DenisD. Lepage DenisD., Rusty-headed SpinetailSynallaxis fuscorufa [online], Avibase [dostęp 2024-05-31] (ang.).
- ↑ a b Synallaxis fuscorufa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Furnariidae Gray,GR, 1840 – garncarzowate – Horneros, foliage-gleaners and spinetails (Wersja: 2023-12-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-05-31].
- ↑ a b Handbook of the Birds of the World. Josep del Hoyo, Andrew Elliott & Jordi Sargatal (red.). T. 8: Broadbills to Tapaculos. Barcelona: Lynx Edicions, 2003, s. 281. ISBN 84-87334-50-4. (ang.).
- ↑ P.L.P.L. Sclater P.L.P.L., On two apparently new Species of the Genus Synallaxis, „Proceedings of the Zoological Society of London”, Part 3, 1882, s. 578 (ang.).
- ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 8.1 [online], styczeń 2024 [dostęp 2024-05-11] .
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ovenbirds, woodcreepers. IOC World Bird List (v14.1). [dostęp 2024-05-31]. (ang.).
- ↑ Alan P.A.P. Peterson Alan P.A.P., PASSERIFORMES THRAUPIDAE, Wersja 5.012 (2021.12.25) [online], Zoonomen Nomenclatural data [dostęp 2024-05-31] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Remsen, Jr., J.V: Rusty-headed Spinetail Synallaxis fuscorufa, version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2024-05-31]. (ang.).
- ↑ Synallaxis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2024-05-31] (ang.).
- ↑ fuscorufa, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2024-05-31] (ang.).
- ↑ a b c Species factsheet: Synallaxis fuscorufa [online], BirdLife International, 2024 [dostęp 2024-05-31] (ang.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Nagrania głosów. [w:] xeno-canto [on-line].
