Pehr Evind Svinhufvud

Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1861
Sääksmäki

Data i miejsce śmierci

29 lutego 1944
Luumäki

3. Prezydent Republiki Finlandii

Okres

od 1 marca 1931
do 1 marca 1937

Przynależność polityczna

Koalicja Narodowa

Poprzednik

Lauri Kristian Relander

Następca

Kyösti Kallio

17. Premier Republiki Finlandii

Okres

od 4 lipca 1930
do 18 lutego 1931

Przynależność polityczna

Koalicja Narodowa

Poprzednik

Kyösti Kallio

Następca

Juho Sunila

Przewodniczący Senatu Królestwa Finlandii

Okres

od 27 listopada 1917
do 27 maja 1918

Przynależność polityczna

Partia Fińska

Poprzednik

Eemil Nestor Setälä

Następca

Juho Paasikivi

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Pehr Evind Svinhufvud (ur. 15 grudnia 1861 w Sääksmäki, zm. 29 lutego 1944 w Luumäki) – fiński polityk, regent w (1918), premier (1930–1931) i prezydent Finlandii (1931–1937)^[1].

Życiorys

Urodził się w Sääksmäki w należącej do szwedzkojęzycznej mniejszości fińskiej rodzinie staroszlacheckiej Svinhufvud af Qvalstad.. Studiował na uniwersytecie w Helsinkach historię Rosji i Skandynawii, a następnie także prawo. Pracował następnie w Sądzie Apelacyjnym w Turku. W 1892 wybrano go do komisji Senatu opracowującej ustawy, lecz po kilku latach zdecydował powrócić do pracy w sądzie w Turku. W 1902 zaangażował się w procesy sądowe wytaczane przeciw rosyjskiemu gubernatorowi generalnemu Bobrikowowi, na skutek czego został zwolniony z pracy razem z 15 innymi urzędnikami sądowymi.

Od roku 1907 pełnił funkcję przewodniczącego senatu fińskiego. Od listopada 1917 do maja 1918 został premierem pierwszego rządu niepodległej Finlandii. Od maja do grudnia 1918 był tymczasowym szefem państwa („Posiadaczem najwyższej władzy”), a następnie regentem i zwolennikiem współpracy z Niemcami, reprezentując poglądy monarchizmu. W latach 1930–1931 premier Finlandii, a w latach 1931–1937 prezydent kraju.

Był odznaczony m.in. Orderem Orła Białego (1935)^[2].

Przypisy

↑ Pehr Evind Svinhufvud, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-12-15] (ang.).
↑ Order Orła Białego dla Göringa?. moremaiorum.pl. [dostęp 2017-12-15]. (pol.).

Władcy Finlandii

Księstwo Finlandii
panowanie szwedzkie
(1249-1581)
(księstwo od 1284)

Erykidzi	Eryk XI (1249–1250)
Folkungowie	Waldemar Birgersson (1250–1275) Birger jarl (regent 1250–1266) Magnus I Birgersson (1275–1290) Benedykt Birgersson (1284-1291) Birger I Magnusson (1290–1318) Waldemar (1302-1318) Mats Kettilmundsson (regent 1318–1319) Magnus II Eriksson (1319–1364) Eryk XII Magnusson (1356–1359) Haakon Magnusson (1362–1364) Benedykt (1353-1356)
Dynastia Meklemburska	Albrecht Meklemburski (1364–1389)
okres unii kalmarskiej	Małgorzata (1389–1412) Eryk XIII Pomorski (1396–1439) Engelbrekt Engelbrektsson (regent 1435–1436) Karol Knutsson Bonde (regent 1438–1440) Krzysztof Bawarski (1440–1448) Bengt Jönsson i Nils Jönsson (regenci 1448) Karol VIII (II) Knutsson Bonde (1448–1457) Jöns Bengtsson i Eryk Axelsson (regenci 1457) Chrystian I Oldenburg (1457–1464) Kettil Karlsson Waza (1464 regent) Karol VIII (II) Knutsson Bonde (1464–1465) Kettil Karlsson Waza (1465 regent) Jöns Bengtsson (1465–1466 regent) Eryk Axelsson (1466–1467 regent) Karol VIII (II) Knutsson Bonde (1467–1470) Sten Sture Starszy (1470–1497 regent) Jan II Oldenburg (1497–1501) Sten Sture Starszy (1501–1503 regent) Svante Nilsson Sture (1504–1512 regent) Eryk Trolle (regent 1512) Sten Sture Młodszy Svantesson (regent 1512–1520) Chrystian II Oldenburg (1520–1521) Gustaw Waza (regent 1521–1523)
Wazowie	Gustaw I (1523–1560) Jan (1556-1563) Eryk XIV (1560–1568) Jan III (1569–1581)

Wielkie Księstwo Finlandii
panowanie szwedzkie
(1581-1809)

Wazowie	Jan III (1581–1592) Jan (tytularny 1590-1606) Zygmunt (1592–1599) Karol, książę Sudermanii (regent 1599–1604) Karol IX (1604–1611) Gustaw II Adolf (tytularny książę od 1606, 1611–1632) Krystyna (1632–1654)
Wittelsbachowie	Karol X Gustaw (1654–1660) Karol XI (1660–1697) Karol XII (1697–1718) Ulryka Eleonora (1718–1720)
Dynastia Heska	Fryderyk I (1720–1751)
Oldenburgowie	Adolf Fryderyk (1751–1771) Gustaw III (1771–1792) Gustaw IV Adolf (1792–1809) Karol, książę Sudermanii (regent 1792–1796) Karol Gustaw (tytularny 1805)

Wielkie Księstwo Finlandii
panowanie rosyjskie
(1809-1917)

Romanowowie	Aleksander I (1809-1825) Mikołaj I (1825-1855) Aleksander II (1855-1881) Aleksander III (1881-1894) Mikołaj II (1894-1917) Michał II (1917, nie objął tronu) Rosyjski Rząd Tymczasowy (1917)

Królestwo Finlandii
(1917-1919)

władze tymczasowe	Otto Johannes Lundson (przewodniczący Eduskunty 1917) Pehr Evind Svinhufvud (przewodniczący Senatu 1917-1918, regent: 1918) Carl Gustaf Mannerheim (regent 1918-1919)
Dynastia Heska	Väinö I (król elekt 1918)

1919 - zniesienie monarchii, ustanowienie Republiki Finlandii.

Prezydenci Finlandii

Kaarlo Juho Ståhlberg (1919–1925)
Lauri Kristian Relander (1925–1931)
Pehr Evind Svinhufvud (1931–1937)
Kyösti Kallio (1937–1940)
Risto Ryti (1940–1944)
Carl Gustaf Emil Mannerheim (1944–1946)
Juho Kusti Paasikivi (1946–1956)
Urho Kekkonen (1956–1982)
Mauno Koivisto (1982–1994)
Martti Ahtisaari (1994–2000)
Tarja Halonen (2000–2012)
Sauli Niinistö (2012–2024)
Alexander Stubb (od 2024)

Premierzy Finlandii

Pehr Evind Svinhufvud (1917–1918)
Juho Kusti Paasikivi (1918)
Lauri Ingman (1918–1919)
Kaarlo Castrén (1919)
Juho Vennola (1919–1920)
Rafael Erich (1920–1921)
Juho Vennola (1921–1922)
Aimo Cajander (1922)
Kyösti Kallio (1922–1924)
Aimo Cajander (1924)
Lauri Ingman (1924–1925)
Antti Tulenheimo (1925)
Kyösti Kallio (1925–1926)
Väinö Tanner (1926–1927)
Juho Sunila (1927–1928)
Oskari Mantere (1928–1929)
Kyösti Kallio (1929–1930)
Pehr Evind Svinhufvud (1930–1931)
Juho Vennola (p.o., 1931)
Juho Sunila (1931–1932)
Toivo Mikael Kivimäki (1932–1936)
Kyösti Kallio (1936–1937)
Rudolf Holsti (p.o., 1937)
Aimo Cajander (1937–1939)
Risto Ryti (1939–1940)
Rudolf Walden (p.o., 1940–1941)
Johan Wilhelm Rangell (1941–1943)
Edwin Linkomies (1943–1944)
Antti Hackzell (1944)
Urho Castren (1944)
Juho Kusti Paasikivi (1944–1946)
Carl Enckell (p.o., 1946)
Mauno Pekkala (1946–1948)
Karl-August Fagerholm (1948–1950)
Urho Kekkonen (1950–1953)
Sakari Tuomioja (1953–1954)
Ralf Törngren (1954)
Urho Kekkonen (1954–1956)
Karl-August Fagerholm (1956–1957)
Jussi Sukselainen (1957)
Rainer von Fieandt (1957–1958)
Reino Kuuskoski (1958)
Karl-August Fagerholm (1958–1959)
Jussi Sukselainen (1959–1961)
Eemil Luukka (p.o., 1961)
Martti Miettunen (1961–1962)
Ahti Karjalainen (1962–1963)
Reino Ragnar Lehto (1963–1964)
Johannes Virolainen (1964–1966)
Rafael Paasio (1966–1968)
Mauno Koivisto (1968–1970)
Teuvo Aura (1970)
Ahti Karjalainen (1970–1971)
Teuvo Aura (1971–1972)
Rafael Paasio (1972)
Kalevi Sorsa (1972–1975)
Keijo Liinamaa (1975)
Martti Miettunen (1975–1977)
Kalevi Sorsa (1977–1979)
Mauno Koivisto (1979–1982)
Eino Uusitalo (p.o., 1981–1982)
Kalevi Sorsa (1982–1987)
Harri Holkeri (1987–1991)
Esko Aho (1991–1995)
Paavo Lipponen (1995–2003)
Anneli Jäätteenmäki (2003)
Matti Vanhanen (2003–2010)
Mari Kiviniemi (2010–2011)
Jyrki Katainen (2011–2014)
Alexander Stubb (2014–2015)
Juha Sipilä (2015–2019)
Antti Rinne (2019)
Sanna Marin (2019–2023)
Petteri Orpo (od 2023)

Przewodniczący Eduskunty

Pehr Evind Svinhufvud (1907–1913)
Oskari Tokoi (1913–1914)
Kaarlo Juho (1914–1917)
Kullervo Manner (1917)
Johannes Lundson (1917–1918)
Lauri Ingman (1918)
Ernst Nevanlinna (1918)
Lauri Ingman (1918)
Paavo Virkkunen (1918–1919)
Lauri Kristian Relander (1919–1920)
Kyösti Kallio (1920–1921)
Wäinö Wuolijoki (1921–1922)
Kyösti Kallio (1922–1922)
Wäinö Wuolijoki (1922–1923)
Paavo Virkkunen (1923–1924)
Kyösti Kallio (1924–1925)
Wäinö Wuolijoki (1925–1926)
Paavo Virkkunen (1926–1927)
Kyösti Kallio (1927–1928)
Paavo Virkkunen (1928–1929)
Kyösti Kallio (1929–1929)
Paavo Virkkunen (1929–1930)
Juho Sunila (1930–1930)
Kyösti Kallio (1930–1936)
Väinö Hakkila (1936–1945)
Karl-August Fagerholm (1945–1948)
Urho Kekkonen (1948–1950)
Karl-August Fagerholm (1950–1956)
Vieno Johannes Sukselainen (1956–1957)
Karl-August Fagerholmt (1957–1958)
Vieno Johannes Sukselainen (1958–1959)
Karl-August Fagerholm (1959–1962)
Kauno Kleemola (1962–1965)
Karl-August Fagerholm (1965–1966)
Rafael Paasio (1966–1966)
Johannes Virolainen (1966–1968)
Vieno Johannes Sukselainen (1968–1970)
Rafael Paasio (1970–1972)
Vieno Johannes Sukselainen (1972–1976)
Veikko Helle (1976–1978)
Ahti Pekkala (1978–1979)
Johannes Virolainen (1979–1983)
Erkki Pystynen (1983–1987)
Ilkka Suominen (1987)
Matti Ahde (1987–1989)
Kalevi Sorsa (1989–1991)
Esko Aho (1991)
Ilkka Suominen (1991–1994)
Riitta Uosukainen (1994–1995)
Paavo Lipponen (1995)
Riitta Uosukainen (1995–1999)
Jukka Mikkola (1999)
Riitta Uosukainen (1999–2003)
Anneli Jäätteenmäki (2003)
Paavo Lipponen (2003–2007)
Timo Kalli (2007)
Sauli Niinistö (2007–2011)
Ben Zyskowicz (2011)
Eero Heinäluoma (2011–2015)
Juha Sipilä (2015)
Maria Lohela (2015–2018)
Paula Risikko (2018–2019)
Antti Rinne (2019)
Matti Vanhanen (2019–2020)
Anu Vehviläinen (2020–2022)
Matti Vanhanen (2022–2023)
Petteri Orpo (2023)
Jussi Halla-aho (od 2023)

Polityka rusyfikacyjna na terenach okupowanych lub zaanektowanych przez Rosję w XVIII–XX wieku

Przez terytoria okupowane	Białoruś Besarabia/Mołdawia Estonia Krym Finlandia Litwa Łotwa Polska Ukraina
Organizatorzy rusyfikacji	Mikołaj I Aleksander II Michaił Murawjow Wileński Józef Siemaszko Piotr Wałujew Aleksander III Nikołaj Bobrikow Józef Stalin Nikita Chruszczow Leonid Breżniew Alaksandr Łukaszenka
Aktywiści przeciwko rusyfikacji	Konstanty Kalinowski Leo Mechelin Eduard Polón Pehr Evind Svinhufvud Oleksa Hirnyk Wasyl Makuch Albert Razin Zianon Pazniak Atner Khuzangay Romas Kalanta
Inne	Synod połocki Cyrkularz wałujewski Zakaz prasy litewskiej Ukaz emski Reforma pisowni białoruskiej w 1933 roku Pseudosobór lwowski Trasianka Surżyk Rusyfikacja we współczesnej Rosji