Peter Weiss (pisarz)

Ten artykuł dotyczy niemieckiego pisarza. Zobacz też: inne osoby o tym imieniu.
Peter Weiss
Ilustracja
Data urodzenia

8 listopada 1916

Data i miejsce śmierci

10 maja 1982
Sztokholm

Narodowość

niemiecka

Dziedzina sztuki

literatura

Multimedia w Wikimedia Commons

Peter Weiss (ur. 8 listopada 1916, zm. 10 maja 1982 w Sztokholmie) – niemiecki dramatopisarz.

Studiował malarstwo i grafikę w Pradze. Od 1934 roku przebywał na emigracji w Wielkiej Brytanii i Czechosłowacji, a od 1939 roku w Szwecji. W 1945 roku przyjął szwedzkie obywatelstwo. Od 1960 roku pisał po szwedzku. Był związany z literacką Grupą 47. Było to ugrupowania pisarzy austriackich, szwajcarskich i zachodnioniemieckich, którzy wspólnie protestowali przeciwko faszyzmowi i postulowali literaturę zaangażowaną społecznie. Był autorem powieści wspomnieniowej Ucieczka z domu rodzinnego; Azyl (1962) oraz dokumentalnego dramatu-oratorium Dochodzenie o Auschwitz i zbrodni Holocaustu. W swojej głośnej sztuce Męczeństwo i śmierć Jean Paul Marata przedstawione przez zespół aktorski przytułku w Charenton pod kierownictwem pana de Sade (1964), łączącej elementy teatru epickiego, ekspresjonistycznego i pantomimy, ukazał różnorodne postawy współczesnego człowieka wobec rewolucji[1]. Poza Dochodzeniem stworzył dramaty Pieśń o luzytańskim straszydle oraz Viet-Nam Diskurs, które są uznawane za klasyczne przykłady teatru faktu[2]. W 1975 roku dokonał pierwszej adaptacji scenicznej powieści Proces Franza Kafki, z inspiracji Ingmara Bergmana. Dziełem życia Weissa była monumentalna powieść o antyfaszystowskim ruchu oporu Die Ästhetik des Widerstands (t. 1-3. 1975-81), w której łączył dokumentację historyczną z artystyczną wizją epoki, esejem i subtelną analizą dzieł sztuki. Pisał też dramaty wspierające ruchy wolnościowe ludów Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej[1].

W 1966 został laureatem Nagrody Heinricha Manna[3].

Przypisy

  1. a b Pisarze świata. Słownik encyklopedyczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. ISBN 83-01-12776-7.
  2. Małgorzata Semil, Elżbieta Wysińska: Słownik współczesnego teatru. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 349. ISBN 83-221-0444-8.
  3. Heinrich Mann Prize. adk.de. [dostęp 2019-09-29]. (niem.).
  • ISNI: 0000000110332349
  • VIAF: 116044321
  • ULAN: 500109695
  • LCCN: n80013064
  • GND: 118630539
  • NDL: 00460520
  • LIBRIS: 20dgh25l1z2kzp0
  • BnF: 12024939b
  • SUDOC: 028408861
  • SBN: CFIV006999
  • NLA: 35220276
  • NKC: jn20000703395
  • BNE: XX1046042
  • NTA: 068939892
  • BIBSYS: 10080106
  • CiNii: DA01167089
  • Open Library: OL396053A
  • PLWABN: 9810598454005606
  • NUKAT: n98040379
  • J9U: 987007586384805171
  • PTBNP: 35982
  • CANTIC: a1161657x
  • LNB: 000164171
  • NSK: 000035422
  • CONOR: 6567267
  • BLBNB: 000334661
  • KRNLK: KAC199629596
  • LIH: LNB:V*143105;=BA
  • PWN: 3994612
  • Britannica: biography/Peter-Weiss
  • Universalis: peter-weiss
  • БРЭ: 1894387
  • NE.se: peter-weiss
  • SNL: Peter_Weiss
  • Catalana: 0071974
  • DSDE: Peter_Weiss
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 65956