Rządowe Centrum Studiów Strategicznych

Ten artykuł od 2018-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Rządowe Centrum Studiów Strategicznych (RCSS) – państwowa jednostka organizacyjna funkcjonująca w Polsce w latach 1997–2006, zapewniająca obsługę Prezesa Rady Ministrów i Rady Ministrów w sprawach programowania strategicznego, prognozowania rozwoju gospodarczego i społecznego oraz zagospodarowania przestrzennego kraju.

Historia RCSS

Rządowe Centrum Studiów Strategicznych zostało utworzone 1 stycznia 1997 i było jednym z urzędów organizowanych w ramach reformy centrum administracyjno-gospodarczego rządu^[1]. RCSS przejęło część uprawnień zniesionego Centralnego Urzędu Planowania. Zakres jego obowiązków określała ustawa z 8 sierpnia 1996^[2]. Zgodnie z jej przepisami Centrum (we współpracy z instytucjami naukowymi) przygotowywało i przedstawiało Radzie Ministrów następujące projekty:

• prognozy i długookresowe, strategiczne programy rozwoju gospodarczego i społecznego,
• koncepcje i programy polityki zagospodarowania przestrzennego kraju oraz programy polityki regionalnej,
• oceny międzynarodowych uwarunkowań sytuacji kraju oraz długofalowe koncepcje polityki zagranicznej,
• oceny funkcjonalności struktur państwa oraz propozycje ich przekształceń,
• analizy zgodności treści i przebiegu realizacji programów krótkookresowych i średniookresowych z programami długookresowymi,
• analizy stanu gospodarki z punktu widzenia realizacji programów strategicznych i regionalnych,
• inne zlecone analizy, prognozy i programy.

Centrum kierowane było przez Prezesa, powoływanego przez Prezydenta i wchodzącego w skład Rady Ministrów. W rządzie Włodzimierza Cimoszewicza funkcję tę pełnił Zbigniew Kuźmiuk, natomiast w rządzie Jerzego Buzka na czele RCSS stał Jerzy Kropiwnicki (początkowo jako Minister-członek Rady Ministrów, a następnie jako minister rozwoju regionalnego i Budownictwa).

Zmiana statusu Rządowego Centrum Studiów Strategicznych została dokonana z inicjatywy rządu Leszka Millera jako część działań zmierzających do zreformowania i usprawnienia administracji rządowej. 21 grudnia 2001 przyjęta została nowelizacja ustawy o Radzie Ministrów^[3], która m.in. uchylała ustawę o RCSS. Według nowych przepisów Centrum traciło rangę ministerstwa, stając się z dniem 1 stycznia 2002 jednostką podległą Prezesowi Rady Ministrów. Zakres zadań urzędu (przeniesiony do ustawy o Radzie Ministrów) pozostawał bez zmian, nowym prezesem (powoływanym od tej pory przez premiera) został Mirosław Pietrewicz.

Kolejnym krokiem SLD miało być przekształcenie Centrum w niezależną, ekspercką instytucję planowania strategicznego. Po przejęciu kierownictwa RCSS zadanie to otrzymał w lipcu 2003 Minister-członek Rady Ministrów Lech Nikolski (w rządzie Marka Belki działał jako Pełnomocnik ds. Narodowego Planu Rozwoju). W 2004 opracowano projekt ustawy o Narodowym Centrum Studiów Strategicznych, w atmosferze walki przedwyborczej został on jednak w kwietniu 2005 odrzucony przez Sejm.

Pod koniec 2005 rząd Kazimierza Marcinkiewicza zapowiedział likwidację RCSS w związku z realizacją ogłoszonego przez PiS programu „Tanie Państwo”. Pełniącym obowiązki prezesa urzędu został wtedy Piotr Tutak (sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów). Rządowe Centrum Studiów Strategicznych zakończyło swoją działalność 31 marca 2006 po wejściu w życie ustawy z 17 lutego 2006^[4], jego zadania i kompetencje przekazane zostały do zakresu działania KPRM.

Utworzenie CAS

25 kwietnia 2018 premier Mateusz Morawiecki podpisał zarządzenie w sprawie powołania pełnomocnika ds. utworzenia i kierowania Centrum Analiz Strategicznych. Według planów rządu CAS ma być jednostką wchodzącą w skład KPRM^[5]. 31 grudnia 2018 zarządzenie to zostało zmienione i prof dr hab. Waldemar Paruch został oficjalnie szefem Centrum Analiz Strategicznych^[6].

Przypisy