Vittoria Colonna

Vittoria Colonna
Ilustracja
Vittoria Colonna (rysunek Michała Anioła)
Data i miejsce urodzenia

kwiecień 1490
Marino, Włochy

Data i miejsce śmierci

25 lutego 1547
Rzym, Włochy

Teksty w Wikiźródłach

Vittoria Colonna (ur. w kwietniu 1490 w Marino, zm. 25 lutego 1547 w Rzymie) – markiza Pescary, włoska poetka, przyjaciółka Michała Anioła[1].

Życiorys

Córka Fabrizia Colonny (magnata z królestwa Neapolu) i Agnese da Montefeltro, już w wieku 4 lat została zaręczona z Fernandem Franceskiem D'Avalosem, a ślub wzięli, gdy miała 19 lat. Otrzymała wszechstronne wykształcenie i wcześnie objawiła zamiłowanie do literatury. Gdy jej mąż (kapitan w armii Karola V) dostał się do niewoli w 1512, nawiązała się między małżonkami korespondencja wierszem i prozą, która świadczy o ich wielkiej wzajemnej miłości. Ferrante zmarł w listopadzie 1525 a Vittoria pogrążyła się w głębokiej żałobie i zaczęła szukać pociechy w religii. Napisała cykl poezji religijnych Rime spirituali. Od 1529 zaczęła podróżować po Włoszech, w 1537 wraz z zakonnikiem Bernardinem Ochinem (przyszłym działaczem reformacji) założyła klasztor kapucynów.

W 1536, podczas pobytu w Rzymie, wzbudzała szacunek swoją pobożnością. Zaprzyjaźniła się z kardynałami: Pole'em i Contarinim, a szczególna przyjaźń połączyła ją z Michałem Aniołem, który napisał dla niej kilka sonetów i narysował kilka jej portretów[2].

Wspólne zainteresowanie literaturą połączyło ją z wybitnymi pisarzami włoskiego odrodzenia m.in. Pietrem Bembem, Luigim Alamannim i Baldassare Castiglionem. Przyjaźniła się także z wieloma protestantami, skupionymi wokół Juana de Valdésa, m.in. Pietrem Carnesecchim. Umarła, zanim włoska Inkwizycja rozpoczęła prześladowania innowierców, dlatego sama nie była oskarżona o herezję i chociaż popierała tolerancję religijną to najprawdopodobniej nigdy nie była protestantką.

Napisała cykl poematów elegijnych (opublikowane w 1538 w Parmie) oraz poezje religijne Rime Spirituali (wydane w Wenecji w 1544).

Vittoria Colonna była i jest nadal uważana za najwybitniejszą renesansową poetkę włoską[3].

Vittoria Colonna była cioteczną siostrą Bony Sforzy[4], późniejszej żony Zygmunta I Starego i królowej Polski[5].

Przypisy

  1. Vittoria Colonna, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-07-09]  (ang.).
  2. CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Vittoria Colonna [online], www.newadvent.org [dostęp 2020-07-09] .
  3. Porównaj: https://www.lib.uchicago.edu/efts/IWW/BIOS/A0011.html.
  4. Adam Leszczyński: Trucizna królowej Bony. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2016-09-07]. (pol.).
  5. Kto otruł królową Bonę - Papilot.pl [online], www.papilot.pl [dostęp 2017-11-27]  (pol.).
  • ISNI: 0000000117743087
  • VIAF: 90639203
  • ULAN: 500316062
  • LCCN: n82255120
  • GND: 118669818
  • LIBRIS: tr5774jc5jf5grj
  • BnF: 120325912
  • SUDOC: 028502655
  • SBN: CFIV023417
  • NLA: 61539906
  • NKC: xx0015154
  • DBNL: colo018
  • BNE: XX4952289
  • NTA: 07040934X, 329240609
  • BIBSYS: 14027642
  • Open Library: OL5201465A, OL302199A
  • PLWABN: 9810650444605606
  • NUKAT: n00051307
  • J9U: 987007259934305171
  • PTBNP: 133430
  • CANTIC: a10943195
  • NSK: 000072519
  • BNC: 000450682
  • ΕΒΕ: 167222
  • LIH: LNB:BwCs;=B/
  • PWN: 3887371
  • Britannica: biography/Vittoria-Colonna
  • Treccani: vittoria-colonna
  • БРЭ: 2081938
  • NE.se: vittoria-colonna
  • SNL: Vittoria_Colonna
  • VLE: vittoria-colonna
  • Catalana: 0018872
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 12276