Wodospad Kamieńczyka

Wodospad Kamieńczyka
Ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Typ

kaskadowy

Wysokość

27 m

Liczba strug

3

Rzeka zasilająca

Kamieńczyk

Położenie na mapie Sudetów
Mapa konturowa Sudetów, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Wodospad Kamieńczyka”
Ziemia50°48′50,24″N 15°29′48,09″E/50,813956 15,496692
Multimedia w Wikimedia Commons

Wodospad Kamieńczyka (846 m n.p.m.) – najwyższy wodospad w polskich Sudetach[1], położony na trasie ze Szklarskiej Poręby na grzbiet główny Karkonoszy. Wodospad miał status pomnika przyrody[2], obecnie jest to obszar ochrony ścisłej, wchodzący w skład Karkonoskiego Parku Narodowego[1].

Wodospad

Woda potoku Kamieńczyk spada trzema kaskadami z wysokości 27 m i wpada do Wąwozu Kamieńczyka. Kaskada środkowa początkowo tworzy jeden strumień, który półtora metra niżej rozdziela się na półkach skalnych[2]. Szerokość wąwozu przy wodospadzie wynosi około 15 m, a niżej zmniejsza się nawet do 3 metrów[3]. Ściany mają wysokość do 30–35 metrów[4][2]. Za środkową kaskadą znajduje się niewielka jaskinia, nazywana Złotą Jamą, sztucznie wykuta przez walończyków, którzy przed wiekami znajdowali tu ametysty i pegmatyt[1]. U stóp wodospadu znajduje się pięciometrowy kocioł eworsyjny, wypełniony blokami skalnymi[2]. Poniżej wodospadu znajduje się kanion długości 100 m[5], zwany Wąwozem Kamieńczyka.

Historia

Już na przełomie XVIII i XIX w., na fali zainteresowania turystyką górską, wodospad stał się atrakcję turystyczną. John Quincy Adams, późniejszy prezydent Stanów Zjednoczonych, odwiedził go podczas swej podróży po Śląsku w 1800 r. W opublikowanych wkrótce „Listach o Śląsku” pod datą 1 sierpnia 1800 r. pisał on:

  • Żeby się nie męczyć, postanowiliśmy zadowolić się tego dnia wycieczką do wodospadu Kamieńczyka. Położenie jego jest tak dzikie i romantyczne jak Szklarki, ale jest on trzy razy wyższy, ma sto pięćdziesiąt stóp wysokości. Wydaje się tutaj, jak w wielu miejscach w tej okolicy, że jakiś gwałtowny wstrząs rozerwał głazy i utworzył te gigantyczne przepaści, ziejące wśród skał.[6]

W ciągu XIX w. popularność wodospadu rosła, zwłaszcza dzięki kolejnym ułatwieniom w dostępie do niego. Tak było po wybudowaniu w latach 1848-1849 drogi prowadzącej od Piechowic przełomem rzeki Kamiennej do huty "Józefina" w Szklarskiej Porębie, a następnie brukowanej drogi wzdłuż doliny Kamieńczyka na Halę Szrenicką[6].

W roku 1890 Riesengebirgsverein udostępniło wodospad do zwiedzania poprzez wybudowanie zejścia do Wąwozu Kamieńczyka od strony hotelu górskiego. Z powodu nieszczęśliwych wypadków po II wojnie światowej ściany gardzieli przykryto siatką, która miała zapobiec spadaniu obrywających się odłamków skalnych[2]. Wodospad był jedną ze scenerii filmu Opowieści z Narnii: Książę Kaspian[5].

Legenda

Z wodospadem związana jest legenda, jakoby w skład wody wchodzą łzy siedmiu rusałek opłakujących jedną z nich, Łabudkę[5], która poszukując swego ukochanego Kamieńczyka Bronisza zginęła w przepaści. Rusałka była wielokrotnie ostrzegana przez siostry, by trzymała się z daleka od śmiertelnika; ta jednak powierzyła mu swoje klejnoty, które ukochany miał sprzedać, a zdobyte w ten sposób pieniądze miały być przeznaczone na leczenie chorej matki ukochanego. Gdy oblubieniec nie wracał, rusałka wyruszyła spod Łabskiego Szczytu, po drodze widząc Kamieńczyka. Pośliznęła się jednak i spadła w przepaść[1].

Turystyka

Schronisko przy Wodospadzie Kamieńczyka

Zwiedzanie wodospadu jest płatne i odbywa się w określonych godzinach[1]. Dojście do stóp wodospadu odbywa się stalowymi podestami, umocowanymi do lewej (orograficznie) ściany Wąwozu Kamieńczyka. W ramach zakupionego biletu każdy zwiedzający otrzymuje wypożyczony kask, który zapewnia ochronę przed ewentualnymi okruchami skalnymi, jakie na skutek naturalnej erozji mogą odpadać od skał powyżej. Niedaleko wodospadu znajdują się schronisko „Kamieńczyk” i „Szałas Sielanka"[5]. Z tarasu obok nich również można podziwiać wodospad.

Szlaki turystyczne:

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Wodospad Kamieńczyka – Szklarska Poręba. [w:] Rzuć i jedź [on-line]. [dostęp 2017-12-30].
  2. ↑ a b c d e MaciejM. Gontarek MaciejM., AndrzejA. Paczos AndrzejA., Ścieżka przyrodnicza na Szrenicę, Karkonoski Park Narodowy, s. 27 .
  3. ↑ Tadeusz Steć: Szklarska Poręba i okolice. Warszawa: Sport i Turystyka, 1963, s. 40-41, seria: Turystyka, uzdrowiska, wczasy.
  4. ↑ Tablica informacyjna obok wejścia do Wodospadu Kamieńczyka [online], 14 sierpnia 2017 [dostęp 2017-08-16] .
  5. ↑ a b c d Atrakcje i zabytki Wodospad Kamieńczyka. [w:] Szklarska Poręba [on-line]. [dostęp 2018-01-09].
  6. ↑ a b Schronisko Kamieńczyk. Historia. [dostęp 2024-05-25].
  7. ↑ Mapa szlaków turystycznych. [dostęp 2020-09-25].

Linki zewnętrzne

  • Wodospad Kamieńczyka - Zackelfall, Zackenfall na portalu polska-org.pl
  • Archiwalne widoki wodospadu w bibliotece Polona