Krško

Krško
Panorama grada na Savi Panorama grada na Savi

Koordinate: 45°57′N 15°29′E / 45.950°N 15.483°E / 45.950; 15.483
Država	Slovenija
Pokrajina	Dolenjska
Statistička regija	Donjoposavska

Površina
- Ukupna	6 km²^[1]
Visina	163 m

Stanovništvo (2013)
- Urbano područje	7219^[1]
- Urbana gustoća	1203.2 st/km²^[1]

Vremenska zona	UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj	8270
Pozivni broj	(+386) 07
Službene stranice www.krsko
Karta
Krško

Krško (njemački: Gurkfeld) je grad od 7219 stanovnika^[1] i administrativni centar istoimene općine u istočnoj Sloveniji. Krško je poznato po NE Krško, jedinoj nuklearnoj elektrani u bivšoj Jugoslaviji.^[2] Ime grada je derivat njemačkog imena za rijeku Krku (Gurk).

Geografija

Krško leži na istoku Slovenije u pokrajini Dolenjskoj, u kraju gdje se rijeka Sava izljeva u istoimenu prostranu dolinu.^[2] Krško je udaljeno 100 km istočno od Ljubljane i 50 km od Zagreba.^[2]

Historija

Kraj oko Krškog bio je naseljen još od kamenog doba (Ajdovska jama). Za rimskih vremena tu se nalazila riječna luka Neviodunum (lokalitet kod sela Drnove).^[2]

Zbog svog strateškog položaja na ulazu u savsku kotlinu, iznad mjesta na brdu Gora u 12. vijeku podignuta je utvrda Grad Krško, koja je još u 17. vijeku bila cijela (tad ju je nacrtao Valvasor), no u 19. vijeku bila je hrpa kamenja. Za protureformacije između 1640. i 1644. izgrađen je kapucinski samostan, pa je Krško ponovno postao katolički kraj, a ne više protestanski kao do tada. Između 1953. i 1964. gradu je promjenjeno ime, pa se zvao Videm Krško.

Znamenitosti

Najveća znamenitost grada je valvasorova biblioteka i kapucinski samostan iz 17. vijeka.

Dvorci

Dvorci u općini Krško:

Dvorac Raka
Dvorac Šrajbarski turn
Dvorac Rajhenburg
Dvorac Reštajn
Dvorac Turn
Krški dvorac

Privreda

Svojevremeno je Krško bilo poznato po tvornici celuloze i papira podignutoj 1937.^[3] koja je bila svojevremeno najveća takva tvornica na Balkanu i rasadnik kadrova tog profila za evropski jugoistok. Kako je tvornica bankrotirala, danas je poznato po energetici jer se u njegovoj okolici nalaze Nuklearna elektrana Krško, Termoelektrarna Brestanica i Hidroelektrarna Krško na Savi, izgrađena 2013. godine.^[2]

Poznati sugrađani

Adam Bohorič, jedan od stvaraoca slovenske pismenosti i jezika iz 16. vijeka.
Jurij Dalmatin, slovenski protestantski teolog i pisac iz 16. vijeka.

Izvori

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „Slovenia: Spodnjeposavska” (engleski). City population. Pristupljeno 8. 4. 2014.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 „O Občini Krško” (slovenski). Občina Krško. Arhivirano iz originala na datum 2013-12-05. Pristupljeno 14. 4. 2014.
↑ „Vipap” (slovenski). Vipap Videm Krško d.d.. Arhivirano iz originala na datum 2014-05-06. Pristupljeno 14. 4. 2014.