Ptolemej XIII Teos Filopator
Ptolemej XIII Teos Filopator (grčki: Πτολεμαῖος Θεός Φιλοπάτωρ, Ptolemaĩos Theós Philopátōr, 62/61. pne. – 13. januar 47. pne.?) bio je jedan od posljednjih kraljeva drevnog Egipta, poznat kao mlađi brat i suparnik Kleopatre.
Biografija
Ptolemej je bio sin kralja Ptolemeja XII, a na prijestolje je došao nakon njegove smrti u proljeće godine 51. pne. Suvladarica mu je bila starija sestra Kleopatra VII, s kojom se, u skladu s tadašnjim egipatskim običajima, i oženio. Glavni pomoćnik, odnosno siva eminencija na dvoru mu je bio eunuh po imenu Potin.
Kleopatra se pokazala kao daleko sposobnija i popularnija vladarica od njih dvojice, te su je u proljeće 48. pne. pokušali svrgnuti. Kleopatra je bila prisiljena bježati iz kraljevske palače u Aleksandriji, ali je u Siriji skupila vojsku te otpočela građanski rat. Situaciju je dodatno zakompliciralo i to što se protiv Ptolemeja dignula i druga sestra Arsinoja, proglasivši se kraljicom.
Istovremeno je i u Rimu bjesnio građanski rat, te je nakon poraza u bitci kod Farsala na Ptolemejevom dvoru utočište pokušao pronaći rimski vojskovođa Pompej. Ptolemej i Potin su se pravili da će uslišati njegov zahtjev, ali su ga na prevaru 29. septembra 48. pne. ubili. Kada je nedugo potom Julije Cezar došao u Aleksandriju tražiti Pompejevo izručenje, Potin mu je na poklon dao Pompejevu odrezanu glavu, što je kod Cezara izazvalo zgražanje. Kleopatra je, pak, potajice ušla u Cezarove odaje i zavela ga, stekavši tako vrijednog saveznika.
Ne čekajući da Cezar u sporu presudi na Kleopatrinu stranu, Potin i Ptolemej su sklopili savez sa Arsinojom i započeli operacije protiv Cezara poznate kao aleksandrijski rat. Usprkos teških gubitaka, Cezar se uspio održati do dolaska pojačanja i na kraju je odnio pobjedu. Ptolemej i Arsinoja su prisiljeni napustiti grad, a Ptolemej se kasnije utopio pokušavajući prijeći Nil. Kleopatra je nakon toga sama zavladala Egiptom.
Preci
Preci Ptolemeja XIII od Egipta
| 16. Ptolemej V Epifan | ||||||||||||||||
| 8. Ptolemej VIII Fiskon | ||||||||||||||||
| 17. Kleopatra I od Egipta | ||||||||||||||||
| 4. Ptolemej IX Latir | ||||||||||||||||
| 18. Ptolemej VI Filometor (sestra od 8) | ||||||||||||||||
| 9. Kleopatra III od Egipta | ||||||||||||||||
| 19. Kleopatra II od Egipta (sestra od 8) | ||||||||||||||||
| 2. Ptolemej XII Aulet | ||||||||||||||||
| 20. =16. Ptolemej V Epifan | ||||||||||||||||
| 10. =8. Ptolemej VIII Fiskon | ||||||||||||||||
| 21. =17. Kleopatra I od Egipta | ||||||||||||||||
| 5. Kleopatra IV od Egipta | ||||||||||||||||
| 22. =18. Ptolemej VI Filometor | ||||||||||||||||
| 11. =9. Kleopatra III od Egipta | ||||||||||||||||
| 23. =19. Kleopatra II od Egipta | ||||||||||||||||
| 1. Ptolemej XIII | ||||||||||||||||
| 24. | ||||||||||||||||
| 12. | ||||||||||||||||
| 25. | ||||||||||||||||
| 6. | ||||||||||||||||
| 26. | ||||||||||||||||
| 13. | ||||||||||||||||
| 27. | ||||||||||||||||
| 3. | ||||||||||||||||
| 28. | ||||||||||||||||
| 14. | ||||||||||||||||
| 29. | ||||||||||||||||
| 7. | ||||||||||||||||
| 30. | ||||||||||||||||
| 15. | ||||||||||||||||
| 31. | ||||||||||||||||
Reference
Eksterni linkovi
- Ptolemy XIII Theos Philopator entry in historical sourcebook by Mahlon H. Smith
Ptolemej XIII Teos Filopator Rođen/a: cca. 62. pne. Umro/la: cca. 47. pne. | ||
| Prethodi: Ptolemej XII Aulet i Kleopatra VII | Faraon Egipta 51–cca. 47. pne. Kleopatra VII | Slijedi: Kleopatra VII i Ptolemej XIV |
 | Značajni stari Egipćani | | |
|---|---|---|---|
| Vladari starog carstva: Narmer | Menes | Džoser | Sneferu | Khufu | Khafra | Menkaura | Pepi II | |||
| Vladari srednjeg carstva: Mentuhotep II | Mentuhotep IV | Senusret III | Amenemhat III | Sobekneferu | |||
| Vladari novog carstva: Hatšepsuta | Tutmos III | Amenhotep III | Akhenaton | Tutankamon | Ramzes I | Ramzes II | |||
| Ostali vladari: Psametikus I | Šošenk I | Piankhi (Pije) | Taharka | Ptolemi I | Kleopatra VII | |||
| Supruzi i supruge vladara: Tetišeri | Ahmos-Nefertari | Ahmos | Tije | Nefertiti | Ankesenpaten | Nefertari | Marko Antonije | |||
| Dvorski zvaničnici: Imhotep | Veni | Ahmos, sin Ebane | Ineni | Senemut | Ija | Maja | Juni | Maneto | Potinus | |||
