Bilişsel davranışçı terapi

Bilişsel davranışçı terapi
[Vikiveri'de düzenle]

Bilişsel davranışçı terapi (BDT) ruh sağlığını geliştirmek amacıyla yapılan bir psikososyal müdahaledir.[1][2] BDT tipi terapide, bireye fayda sağlamayan bilişsel bozulmalara (düşünceler, inançlar ve tutumlar gibi) odaklanır ve bu bilişsel bozulmalar değiştirilmeye çalışılır.[1][3] Bireyin duygusal denge haline gelmesini ve kendi günlük yaşam problemlerini çözebilmesi için kişisel başa çıkma stratejileri geliştirmesini sağlamayı hedefler. Yöntem depresyon tedavisinde kullanılmak için tasarlanmış olsa da günümüzde anksiyete dahil birçok ruh sağlığı bozukluğunda kullanılmak üzere geliştirilmiştir.[4][5] BDT bilişsel ve davranışçı psikoterapilerin kanıta dayalı teknik ve stratejilerini birlikte kullanarak psikopatolojileri tedavi etmektedir.[6][7][8]

Bilişsel davranışçı terapi "problem odaklı" ve "hareket merkezli" bir psikoterapi yöntemidir. Tanımlanmış bozukluğun sebep olduğu spesifik problemlere odaklanılır ve bunları ortadan kaldırmaya çalışılır. Terapistin görevi bireyin problemine yönelik semptomları azaltmasını sağlayacak etkili stratejiler geliştirmesine yardım etmektir.[9]

Yapılan araştırmalarda BDT'nin orta ve hafif düzey depresyon,[10] anksiyete, TSSB, tik bozukluğu,[11] madde kullanım bozuklukları, yeme bozuklukları ve borderline kişilik bozukluğunun tedavisinde psikotrop maddelerle tedaviyle kıyaslandığında tek başına etkili olduğu görülmüştür.[12] Bazı araştırmalar majör depresif bozukluk tedavisinde ilacın yanında bilişsel davranışçı terapinin en etkili iyileşme yöntemi olduğunu göstermektedir.[13] BDT çocuk ve ergenlerin öfke ve davranış bozuklukları gibi mental problemlerinde ilk önerilen terapi yöntemidir.[3][14]

Kaynakça

  1. ^ a b Beck JS (2011), Cognitive behavior therapy: Basics and beyond (2.2sayfalar=19-20 bas.), New York, NY: The Guilford Press 
  2. ^ Field TA, Beeson ET, Jones LK (2015), "The New ABCs: A Practitioner's Guide to Neuroscience-Informed Cognitive-Behavior Therapy" (PDF), Journal of Mental Health Counseling, 37 (3), ss. 206-220, doi:10.17744/1040-2861-37.3.206, 15 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 6 Temmuz 2016 
  3. ^ a b Benjamin CL, Puleo CM, Settipani CA (2011), "History of cognitive-behavioral therapy in youth", Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 20 (2), ss. 179-189, doi:10.1016/j.chc.2011.01.011, PMC 3077930 $2, PMID 21440849 
  4. ^ McKay D, Sookman D, Neziroglu F, Wilhelm S, Stein DJ, Kyrios M, Matthews K, Veale D (Şubat 2015). "Efficacy of cognitive-behavioral therapy for obsessive-compulsive disorder" (PDF). Psychiatry Research. 225 (3). ss. 236-46. doi:10.1016/j.psychres.2014.11.058. PMID 25613661. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mart 2020. 
  5. ^ Zhu Z, Zhang L, Jiang J, Li W, Cao X, Zhou Z, Zhang T, Li C (Aralık 2014). "Comparison of psychological placebo and waiting list control conditions in the assessment of cognitive behavioral therapy for the treatment of generalized anxiety disorder: a meta-analysis". Shanghai Archives of Psychiatry. 26 (6). ss. 319-31. doi:10.11919/j.issn.1002-0829.214173. PMC 4311105 $2. PMID 25642106. 
  6. ^ Johansson R, Andersson G (Temmuz 2012). "Internet-based psychological treatments for depression". Expert Review of Neurotherapeutics. 12 (7). ss. 861-9; quiz 870. doi:10.1586/ern.12.63. PMID 22853793. 
  7. ^ David D, Cristea I, Hofmann SG (29 Ocak 2018). "Why Cognitive Behavioral Therapy Is the Current Gold Standard of Psychotherapy". Frontiers in Psychiatry. Cilt 9. s. 4. doi:10.3389/fpsyt.2018.00004. PMC 5797481 $2. PMID 29434552. 
  8. ^ Hofmann SG, Asmundson GJ, Beck AT (Haziran 2013). "The science of cognitive therapy". Behavior Therapy. 44 (2). ss. 199-212. doi:10.1016/j.beth.2009.01.007. PMID 23611069. 
  9. ^ Schacter DL, Gilbert DT, Wegner DM (2010), Psychology (2.2sayfalar =600 bas.), New York: Worth Pub 
  10. ^ Gartlehner, Gerald; Wagner, Gernot; Matyas, Nina; Titscher, Viktoria; Greimel, Judith; Lux, Linda; Gaynes, Bradley N; Viswanathan, Meera; Patel, Sheila (Haziran 2017). "Pharmacological and non-pharmacological treatments for major depressive disorder: review of systematic reviews". BMJ Open. 7 (6). ss. e014912. doi:10.1136/bmjopen-2016-014912. PMC 5623437 $2. PMID 28615268. 
  11. ^ McGuire, Joseph F.; Piacentini, John; Brennan, Erin A.; Lewin, Adam B.; Murphy, Tanya K.; Small, Brent J.; Storch, Eric A. (2014). "A meta-analysis of behavior therapy for Tourette Syndrome". Journal of Psychiatric Research. Cilt 50. ss. 106-112. doi:10.1016/j.jpsychires.2013.12.009. PMID 24398255. 
  12. ^ Davidson, Kate; Gumley, Andrew; Millar, Humera; Drummond, Leigh; Macaulay, Fiona; Tyrer, Peter; Seivewright, Helen; Tata, Philip; Norrie, John; Palmer, Stephen; Murray, Heather (2006). "A Randomized Controlled Trial of Cognitive Behavior Therapy for Borderline Personality Disorder: Rationale for Trial, Method, and Description of Sample". Journal of Personality Disorders. 20 (5). ss. 431-449. doi:10.1521/pedi.2006.20.5.431. ISSN 0885-579X. PMC 1847748 $2. PMID 17032157. 
  13. ^ Treatment for Adolescents With Depression Study (TADS) Team. Fluoxetine, Cognitive-Behavioral Therapy, and Their Combination for Adolescents With Depression: Treatment for Adolescents With Depression Study (TADS) Randomized Controlled Trial. JAMA. 2004;292(7):807–820. doi:10.1001/jama.292.7.807
  14. ^ Hollon SD, Beck AT. Lambert MJ (Ed.). Bergin and Garfield's Handbook of Psychotherapy. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Beck AT (1979). Cognitive Therapy and the Emotional Disorders. Plume. ISBN 978-0-45200-928-8. 
  • Butler G, Fennell M, Hackmann A (2008). Cognitive-Behavioral Therapy for Anxiety Disorders. New York: The Guilford Press. ISBN 978-1-60623-869-1. 
  • Dattilio FM, Freeman A, (Ed.) (2007). Cognitive-Behavioral Strategies in Crisis Intervention (3.3yer= New York bas.). The Guilford Press. ISBN 978-1-60623-648-2. 
  • Fancher RT (1995). "The Middlebrowland of Cognitive Therapy". Cultures of Healing: Correcting the image of American mental healthcare. ss. 195-250. 
  • Dobson KS (2009). Handbook of Cognitive-Behavioral Therapies (Third bas.). Guilford Press. ss. 74-88. ISBN 978-1-60623-438-9. 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2020. 
  • Hofmann SG (2011). "An Introduction to Modern CBT.". Psychological Solutions to Mental Health Problems. Chichester, UK: Wiley-Blackwell. ISBN 978-0-470-97175-8. 
  • Willson R, Branch R (2006). Cognitive Behavioural Therapy for Dummies. ISBN 978-0-470-01838-5. 
  • g
  • t
  • d
Bilişsel davranışçı terapi ( liste )
  • g
  • t
  • d
Genel
Psikoloji temel bilimi
Uygulamalı psikoloji
Yöntemler
Psikologlar
Listeler
  • g
  • t
  • d
okullar
Psikodinamik
Bilişsel ve
davranışsal
  • Duygusal odaklı terapi
  • Varoluşçu terapi
  • Odaklanma
  • Gestalt terapisi
  • Logoterapi
  • Kişi merkezli terapi
Diğer
Bütünleştirici
  • Eklektik psikoterapi
  • Multimodal terapi
  • Transteorik model
Yaklaşımlar
Araştırma
  • Klinik formülasyon
  • Klinik çoğulculuk
  • Ortak faktörler teorisi
  • Bırakma
  • Tarih
  • Uygulayıcı-bilgin modeli
teknikler
Davranış terapisi
Diğer bireysel terapi
Grup psikoterapisi
Kişiler
  • Philippe Pinel (1745–1826)
  • Josef Breuer (1842–1925)
  • Sigmund Freud (1856–1939)
  • Pierre Janet (1859–1947)
  • Alfred Adler (1870–1937)
  • Sándor Ferenczi (1873–1933)
  • Carl Jung (1875–1961)
  • Ludwig Binswanger (1881–1966)
  • Melanie Klein (1882–1960)
  • Otto Rank (1884–1939)
  • Karen Horney (1885–1952)
  • Harry Stack Sullivan (1892–1949)
  • Fritz Perls (1893–1970)
  • Anna Freud (1895–1982)
  • Donald Winnicott (1896–1971)
  • Wilfred Bion (1897–1979)
  • Wilhelm Reich (1897–1957)
  • Milton H. Erickson (1901–1980)
  • Jacques Lacan (1901–1981)
  • Erik Erikson (1902–1994)
  • Carl Rogers (1902–1987)
  • Viktor Frankl (1905–1997)
  • George Kelly (1905–1967)
  • Elisabeth Geleerd (1909–1969)
  • Rollo May (1909–1994)
  • Virginia Axline (1911–1988)
  • Carl Whitaker (1912–1995)
  • Albert Ellis (1913–2007)
  • Silvano Arieti (1914–1981)
  • James Bugental (1915–2008)
  • Joseph Wolpe (1915–1997)
  • Virginia Satir (1916–1988)
  • Aaron Beck (1921–2021)
  • Salvador Minuchin (1921–2017)
  • Hans Herrman Strupp (1921–2006)
  • Paul Watzlawick (1921–2007)
  • Haim Ginott (1922–1973)
  • Ogden Lindsley (1922–2004)
  • Arthur Janov (1924–2017)
  • Eugene Gendlin (1926–2017)
  • R. D. Laing (1927–1989)
  • Jean Baker Miller (1927–2006)
  • Otto F. Kernberg (b. 1928)
  • Nathan Azrin (1930–2013)
  • Irvin D. Yalom (b. 1931)
  • Arnold Lazarus (1932–2013)
  • Lorna Smith Benjamin (b. 1934)
  • Marsha M. Linehan (b. 1943)
  • Vittorio Guidano (1944–1999)
  • Les Greenberg (b. 1945)
  • William R. Miller (b. 1947)
  • Steven C. Hayes (b. 1948)
  • Michael White (1948–2008)
  • Jeffrey Young (b. 1950)
  • Peter Fonagy (b. 1952)
Dernekler
  • Psikoterapiyi Geliştirme Derneği
  • Uygulamalı Psikofizyoloji ve Biofeedback Derneği
  • Davranışsal ve Bilişsel Terapiler Derneği
  • Uluslararası Davranış Analizi Derneği
  • Avrupa Psikoterapi Derneği
  • Psikoterapi Araştırmaları Derneği
  • Dünya Psikoterapi Konseyi
  • g
  • t
  • d
Bağımlılık
Madde
Davranışsal
Hücresel
mekanizmalar
  • Epigenetik
    • EHMT2
    • EHMT1
    • HDAC1
    • HDAC2
    • HDAC3
    • HDAC4
    • HDAC5
    • HDAC9
    • HDAC10
    • SIRT1
    • SIRT2
    • ...
Bağımlılık
Kavramlar
Ayrıca bakınız
  • Kategori:Bağımlılık
  • Bilişsel davranış terapisi
  • Hasar azaltma
  • Destek grupları
    • Bağımlılıktan kurtarma grupları
    • 12 adımlı grupların listesi
    • NoFap
Taslak simgesiPsikoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin