Chiapas çatışması

Chiapas çatışması

Chiapas Eyaleti
Tarih1 Ocak 1994 – günümüz
Bölge
Chiapas, Meksika
Sonuç Ateşkes (San Andre Anlaşması 1997)
Taraflar
 Meksika
Destekleyeni:
 İsrail[1][2]
 ABD[3]

Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELZN)


Devrimci Halk Ordusu[4]
Komutanlar ve liderler
Carlos Salinas de Gortari
Manuel Camacho Solís
Arturo Guzmán Decena (1997'ye kadar)
 ABD Bill Clinton
Subcomandante Marcos
Comandante Ramona

Chiapas çatışması (İspanyolca: Conflicto de Chiapas), 1994 Zapatista ayaklanması, 1995 Zapatista krizi ve bunların sonuçları;[5] 1990'lardan günümüze Meksika'nın Chiapas eyaletindeki yerli halklar ve geçimlik çiftçiler arasındaki gerilimlere verilen addır.

Zapatista ayaklanması Ocak 1994'te başladı ve ateşkes konusunda anlaşmaya varılmadan iki haftadan az sürdü.[6] Çatışmanın kollarının başlıca savaşçıları Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu ve Meksika hükümeti idi.[6] Hükûmet ve Zapatistalar arasındaki müzakereler anlaşmaların yapılmasına yol açtı, ancak barış süreci durgunlaştıkça uyulmamaya başlandı. Bu, hükûmetle bağları olan topluluklar ile Zapatistalar'a sempati duyan topluluklar arasında artan bir bölünme ile sonuçlandı. Sosyal gerginlikler, silahlı çatışma ve paramiliter olaylar arttı ve 1997'de Acteal köyünde 45 kişinin Zapatista karşıtı milisler tarafından öldürülmesiyle sonuçlandı.[7] Düşük düzeyde olsa da, asi faaliyetler devam etmekte ve hükûmetle birlikte Zapatista taraftarları ve Zapatista karşıtı milisler arasında bazen şiddet patlıyor. İlgili son olay, Zapatistalar'a bağlı bir öğretmenin öldürüldüğü ve Chiapas'ta 15 kişinin daha yaralandığı 2014 yılında meydana geldi.[8]

Kaynakça

  1. ^ "Rebellion in Chiapas and the Mexican Military" (PDF). National Security Archive. 19 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  2. ^ "Militares israelíes darán clases a policías de Chiapas" (İspanyolca). Excelsior. 8 Mayıs 2013. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  3. ^ "El Lazca recibió entrenamiento militar en Israel y EU" (İspanyolca). SDPnoticas. 14 Ekim 2012. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  4. ^ Ramsey, Geoffrey (9 Ocak 2012). "How Mexico's Guerrilla Army Stayed Clear of Organized Crime". InSight Crime. 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 
  5. ^ "sipaz.org/crono/proceng.htm". Sipaz.org. 1 Ocak 1994. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2013. 
  6. ^ a b "Zapatista Timeline 1994". web.eecs.utk.edu. 26 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2018. 
  7. ^ Lacey, Marc. "10 Years Later, Chiapas Massacre Still Haunts Mexico" (İngilizce). 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2018. 
  8. ^ "Zapatista teacher dead, 15 seriously wounded in deadly Chiapas ambush". Schools for Chiapas (İngilizce). 7 Mayıs 2014. 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2018. 
  • g
  • t
  • d
Yerli hakları
Haklar
Çatışma çözme · Kültürel çeşitlilik · Kültürel miras · Zorunlu asimilasyondan özgür olmak · Zorla uzaklaştırılmaktan özgür olmak · Irk ayrımından özgür olmak · Din özgürlüğü · Cinsiyet eşitliği · İnsan hakları · Yerli fikri mülkiyet hakları · Yerli dil · Toprak hakları · Arazi kullanım planlaması · Yerliliği belirleme hakkı · Self determinasyon · Geleneksel bilgi
Devlet
kuruluşları
Aboriginal Affairs and Northern Development Canada · İnsan ve Halkların Hakları Üzerine Afrika Komisyonu · Arktik Konseyi · Kızılderili İşleri Bürosu · Yerli Halklar Konseyi · Fundação Nacional do Índio · Yerli Halkların Kalkınması için Ulusal Komisyon · Yerli Halklar Üzerine Ulusal Komisyonu (Filipinler) · Birleşmiş Milletler Yerli Sorunları Daimi Forumu
Hükümet dışı ve
siyasi örgütler
Amazon Watch · Assembly of First Nations · Confederación de Nacionalidades Indígenas del Ecuador · Congress of Aboriginal Peoples · Coordinadora de las Organizaciones Indígenas de la Cuenca Amazónica · Cultural Survival · Friends of Peoples Close to Nature · Indigenous Peoples Council on Biocolonialism · International Work Group for Indigenous Affairs · Organización Nacional Indígena de Colombia · Native American Rights Fund · Survival International · Temsil Edilmeyen Milletler ve Halklar Organizasyonu  · Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu · (devamı ...)
Konular
Hukuki temsil
Yerli ve Kabile Halkları Sözleşmesi, 1989 · Yerli Halkların Hakları Bildirgesi, 2007
Tarihi hadiseler
2009 Peru siyasi krizi · Chiapas çatışması · Diego Garcia'da nüfus azaltımı · Awa’uq Katliamı · Yüksek Arktik Tehciri · Kızılderili Tehciri · Mapuche çatışması · Oka krizi · Rubber boom · San olayı · Çalınmış Kuşaklar
Kategori:Yerli hakları · Kategori:Yerli halklar
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • LCCN: sh94005637
  • NLI: 987007546887505171