Türk Hava Kurumu

Türk Hava Kurumu
Kuruluş	16 Şubat 1925 (1925-02-16) (99 yıl, 93 gün önce)[1]
Kurucu	Cevat Abbas Gürer
Tür	Havacılık
Merkez	Altındağ, Ankara, Türkiye
Kayyum Heyeti Başkanı	Kemal YURTNAÇ
Resmî site	thk.org.tr

Türk Hava Kurumu veya kısaca THK, Türkiye'de havacılık sanayisini kurmak; askerî, sivil, sportif ve turistik havacılığın gelişmesini sağlamak için 16 Şubat 1925'te Mustafa Kemal Paşa'nın emriyle kurulmuş bir dernektir. Atatürk'ün işareti ile kurulduğunda Cevat Abbas Gürer kurucu ve başkan idi ve dernek "Türk Tayyare Cemiyeti" adını taşımaktaydı, 1935 yılında "Türk Hava Kurumu" adını aldı.

THK, Türkiye'nin "Havacılık Federasyonu" yetkisini taşır. 5 Ağustos 1925 tarihinden itibaren "kamu yararına çalışan dernek" statüsündedir. Merkezi Ankara’dadır. Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu THK’nın manevi koruyucularındandır. Cumhurbaşkanı, Kuvvet Komutanları, Ankara Valisi doğal üyeleri arasında bulunmaktadır.

Kurum; üye aidatları, kurban derisi, fitre, zekat toplama faaliyetleri; pul satışı, kurum işletmelerinin etkinlikleri gibi kaynaklardan gelir elde eder.

Türk Hava Kurumu, 1954’ten bu yana kesintisiz olarak Uçan Türk adlı kurum dergisini iki ayda bir ücretsiz olarak yayımlamaktadır.

Tarihçe

Türkkuşu öğretmenlerinden pilot Emrullah Ali Yıldız, 12 Haziran 1938 günü 14 saat, 20 dakika süren bir planör uçuşuyla dünya rekorunu kırdı. Öğrencisi Ziya Aydoğan, THK İnönü Eğitim Merkezi'nden Kayseri'ye kadar 466 km'lik bir mesafeyi planörle uçtu.

THK'nin planör eğitimleri için gerekli olan planörler, Kurum'un Ankara'daki Akköprü atölyesinden sağlanıyordu. Bu atölyede 1940 yılına kadar yüzlerce planör üretimi, motor ve planör onarımları yapıldı. 1940 yılı sonlarında ise Akköprü'de sınırlı bir kadroyla çalışan atölye fabrika haline getirildi ve burada İngiliz Miles Magister eğitim uçaklarının seri montajına başlandı.

1939-1941 yılları arasında II. Dünya Savaşı öncesinde Genelkurmay Başkanlığının da isteğiyle Etimesgut Uçak Fabrikası kuruldu. 1944 yılında üretime Etimesgut Uçak Fabrikası'nda, Magister uçaklarının yanı sıra THK-1, 3, 4, 7, 9, 13 planörleri ile THK-2, 5 ve 10 tiplerinde eğitim, sağlık ve nakliye uçakları üretildi.

Türkiye’deki ilk motor fabrikası THK tarafından Gazi Orman Çiftliği'nde kuruldu. Bu fabrikanın çalışmaları 1951 yılına kadar sürdü ve dönemin getirdiği koşullar nedeniyle aynı yıl Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumuna devredildi. Bu fabrika 1952'de tamamen kapatıldı, hâlen Türk Traktör Fabrikası olarak işletilmekte ve traktör üretimiyle ülke ekonomisine katkıda bulunmaktadır.

THK'nin yetiştirdiği havacı gençler, 1974 Kıbrıs Harekâtı sırasında gerçekleşen Hava İndirme Harekatına paraşütçü olarak katıldı. Harekât sırasında kurumun uçak ve pilotlarına da önemli görevler verildi.

Özellikle 1980'li yıllardan sonra THK, sportif havacılık konusunda 1990 yılından sonra da uluslararası ilişkilerinde büyük gelişmeler kaydetti. FAI, Genel Kurul ve Komisyon toplantılarında etkili bir politika izlenerek THK ve Türkiye ön plana çıkarıldı. Mevcut olan planör, paraşüt, uçuş okulu ve model uçak okuluna ilave olarak 1996 yılında bünyesinde balon, yelkenkanat ve yamaç paraşütünün bulunduğu Çok Hafif Hava Araçları Okulu kuruldu.

1995'te Dünya Paraşüt Şampiyonası, 1996'da 1. Dünya Hava Oyunları Test Yarışmaları, 1997'de 1. Dünya Hava Oyunları, Türk Hava Kurumunun ev sahipliğinde gerçekleşti.

Haziran 2000'de 6 dalda 1. Türkiye Hava Oyunları, Temmuz 2002'de ise 2. Türkiye Hava Oyunları, Haziran 2004'te 3. Türkiye Hava Oyunları gerçekleştirildi.

19 Mayıs 2002 tarihinde Ankara’da Türk Hava Kurumu Müzesi açıldı.

Türk Hava Kurumu Üniversitesi

Türk Hava Kurumu, Türkiye'de nitelikli eleman açığı olan sektörlerden biri olan havacılık sektöründeki eleman ihtiyacını karşılamak amacıyla^[2] 3 Mart 2011 tarihinde 27863 sayılı Resmî Gazete'deki 6114 sayılı Kanun ile Ankara ilinde bir üniversite kurmuştur. 2011-2012 döneminde ilk öğrencilerini kabul eden üniversite 4 fakülte, 2 yüksekokul ve 3 enstitü ile eğitim faaliyetlerine başlamıştır.

Başkanlar

• Cevat Abbas Gürer (1925)
• Ahmet Fuat Bulca (1925-1939)
• Şükrü Koçak (1939-1947)
• Seyfi Düzgören (1947-1949)
• Şükrü Sökmen Süer (1949-1950)
• Mustafa Zeren (1950-1961)
• Adnan Özsoy (1961-1962)
• Nuri Aslantaş (1962-1967)
• Cemal Engin (1967-1969)
• Lemi Tüzün (1969-1970)
• Kani Madasoğlu (1970-1975)
• Mehmet Bilir (1975)
• Şefik Aktuğlu (1975-1977)
• Abdullah Orakçılar (1979-1981)
• Yılmaz Oral (1981-1985)
• Baki Aydın (1985-1986)
• İnanç Ayas (1986-1990)
• Attila Taçoy (1990-1999)
• İbrahim Büyükyumukoğlu (1999-2000)
• Erdoğan Karakuş (2000-2002)
• Rasim Arslan (2002-2004)
• Yusuf Güngör (2004-2009)
• Osman Yıldırım (2009-2014)
• Vacit Öktem (2014^[3]-2015)
• Kürşat Atılgan (2015^[4]-2018)
• Ahmet Bertan Nogaylaroğlu (2018-2019)
• Cenap Aşcı (2019-2021)
• H. Abdullah Kaya (2021-2023)
• Ali Yüksel (2023)
• Kemal Yurtnaç (2023 -)^[5]

Ayrıca bakınız

• THK-16
• Gazi Büstü

Dış bağlantılar

• Türk Hava Kurumu Resmî Sitesi 23 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• THK Yangın Uçağı Kampanyası

Kaynakça