Tiếng K’iche’

Tiếng K’iche’
Quiché
Qatzijob'al
Phát âm[kʼiˈtʃeʔ]
Sử dụng tạiGuatemala
Khu vựcVùng cao nguyên
Tổng số người nóiKhoảng chừng 1,7 triệu
Dân tộcNgười K'iche'
Phân loạiMaya
  • Quiche–Mam
    • Đại Quiche
      • Quiche
        • Quiche–Achi
          • Tiếng K’iche’
Ngôn ngữ tiền thân
Tiếng K'iche' cổ điển
  • Tiếng K’iche’
Địa vị chính thức
Ngôn ngữ thiểu số được công nhận tại
Guatemala[1]
Quy định bởiAcademia de Lenguas Mayas de Guatemala (ALMG)
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3quc
Glottologkich1262[2]
ELPK'iche'
Bài viết này có chứa ký tự ngữ âm IPA. Nếu không thích hợp hỗ trợ dựng hình, bạn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì kí tự Unicode. Để biết hướng dẫn giới thiệu về các ký hiệu IPA, xem Trợ giúp:IPA.

Tiếng K’iche’ ([kʼiˈtʃeʔ], cũng gọi là Qatzijob'al "tiếng của ta"), hay tiếng Quiché, là một ngôn ngữ Maya tại Guatemala, được nói bởi người K'iche' ở miền cao nguyên trung tâm. Với hơn một triệu người nói (khoảng 7% dân số Guatemala), tiếng K'iche' là ngôn ngữ phổ biến thứ nhì tại đây sau tiếng Tây Ban Nha, ngôn ngữ này cũng hiện diện trong một số cộng đồng người K'iche' ở México. Đa số người nói tiếng K'iche' cũng biết tiếng Tây Ban Nha.

Phương ngữ Trung được sử dụng phổ biến nhất trong truyền thông và giáo dục. Tỉ lệ biết chữ ở người nói tiếng K'iche' không cao, nhưng ngôn ngữ này đang ngày một được giảng dạy phổ biến và được sử dụng trên radio. Tác phẩm nổi tiếng nhất viết bằng tiếng K'iche' cổ điển là Popol Vuh (Popol Wu'uj trong cách viết hiện đại).

Chú thích

  1. ^ Congreso de la República de Guatemala. “Decreto Número 19-2003. Ley de Idiomas Nacionales”. Truy cập ngày 22 tháng 6 năm 2009.
  2. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “K'iche'”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  • x
  • t
  • s
Huastec
Yucatec
Ch'ol–Tzeltal
  • Ch'ol
    • Chontal
    • Ch'ol
    • Ch’olti’
    • Ch’orti’
  • Tzeltal
    • Tzeltal
    • Tzotzil
Q'anjobal–Chuj
  • Chuj
    • Chuj
    • Tojolab'al
  • Q'anjob'al–Jakaltek
    • Akatek
    • Jakaltek
    • Q'anjob'al
  • Mototzintleco
    • Mocho’
Mam
  • Ixil
    • Awakatek
    • Ixil
  • Mam
    • Mam
    • Tektitek
Đại Quiche
  • Q'eqchi
  • Poqomam
    • Poqomchi'
  • Quiche lõi
    • Achi
    • K'iche'
    • Kaqchikel
    • Tz'utujil
  • Sakapultek
  • Sipakapense
  • Uspantek
In nghiêng là ngôn ngữ tuyệt chủng
  • x
  • t
  • s
Guatemala Ngôn ngữ tại Guatemala
Ngôn ngữ chính thức
Ngôn ngữ
bản địa
Mam
  • Awaketek
  • Ixil
  • Mam
  • Tektitek
Q'anjobal
  • Akatek
  • Chuj
  • Jakaltek
  • Q'anjob'al
Quiche
  • Achi
  • K'iche'
  • Kaqchikel
  • Poqomam
  • Poqomchi'
  • Sakapultek
  • Sipakapa
  • Tz'utujil
  • Uspantek
Yucatec
Khác
  • Ch'orti
  • Garifuna
  • Xinca
Ngôn ngữ kí hiệu
  • Ngôn ngữ kí hiệu Guatemala
  • Ngôn ngữ kí hiệu Maya
  • x
  • t
  • s
México Ngôn ngữ tại México
Ngôn ngữ quốc gia/
bản địa
100.000+
người nói
10.000-100.000
người nói
  • Tlapanec
  • Tarahumara
  • Amuzgo
  • Chatino
  • Tojolab'al
  • Tiếng Sierra Popoluca
  • Chontal de Tabasco
  • Huichol
  • Mayo
  • Tepehuán
  • Trique
  • Cora
  • Popolocan
  • Huave
  • Cuicatec
  • Yaqui
  • Q'anjob'al
  • Tepehua
Dưới 10.000
người nói
  • Pame
  • Mam
  • Chontal của Oaxaca
  • Chuj
  • Tacuate
  • Chichimeca Jonaz
  • Huarijío
  • Chocho
  • Pima Bajo
  • Q'eqchí
  • Lacandón
  • Jakaltek
  • Matlatzinca
  • Seri
  • Ixcatec
  • K’iche’
  • Kaqchikel
  • Paipai
  • Cucapá
  • Mototzintleco
  • Kumiai
  • Pápago
  • Kikapú
  • Ixil
  • Cochimí
  • Kiliwa
  • Aguacatec
Không chính thức
Ngôn ngữ ký hiệu
  • Ngôn ngữ ký hiệu México
  • Ngôn ngữ ký hiệu Maya
Ghi: Danh sách các ngôn ngữ quốc gia/bản địa giảm dần về số người nói.
Bài viết này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
  • x
  • t
  • s