Pałac w Bożkowie

Pałac w Bożkowie
niem. Schloss Eckersdorf
Symbol zabytku nr rej. A/3603/790/WŁ z 14.05.1981 r.
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Bożków

Typ budynku

pałac

Styl architektoniczny

neorenesans

Ukończenie budowy

1570 r.

Ważniejsze przebudowy

1787 i 1871 r.

Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda
Mapa konturowa gminy wiejskiej Nowa Ruda, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Bożkowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Bożkowie”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Bożkowie”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Bożkowie”
Ziemia50°30′50,7″N 16°34′33,6″E/50,514083 16,576000
Multimedia w Wikimedia Commons
Sztuczna ruina w parku
1. Epitafium. Herby: Geissler (lg), Tschischwitz (ld), von Ullersdorf (pg), Hennigsdorf (pd)
5. Epitafium. Herby: Donig (lg), Sommerfeldt (pg), Niemitz (pg), Schweinitz (pd)

Pałac w Bożkowie – zabytkowy pałac z XVI w. wzniesiony przez hrabiego von Magnisa we wsi Bożków w województwie dolnośląskim.

Historia

Pałac w XIX w.

Od około 1520 roku majątek w Bożkowie znajdował się w posiadaniu rodziny von Raueck[1]. Po wojnie czesko-palatynackiej posiadłość została skonfiskowana i oddana przybocznemu lekarzowi cesarza, Casparowi Jäschkemu von Eisenhut[1]. Następnie przeszła w ręce jezuitów, od których wykupił ją Johann Georg von Götzen, który rozbudował zamek i w znacznym stopniu przyczynił się do budowy kościoła w jego obecnym kształcie[1]. Po bezdzietnej śmierci ostatniego męskiego potomka tego rodu, hrabiego Johanna von Götzena, majątek przeszedł w 1780 w ręce syna jednej z jego sióstr, hrabiego Antona Aleksandra von Magnisa[1].

Pałac w obecnym kształcie powstał w latach 1787–1791 z przebudowy wcześniejszej budowli z fundacji Aleksandra von Magnisa[2]. Od strony północnej w 1800 roku założono park ze sztucznymi ruinami z płytami nagrobnymi i tarczami herbowymi z XVI i XVII w. oraz leśniczówkę. W 1813 na górze Grodziszcze zbudowano wieżę widokową.

Ostatnia przebudowa pałacu nastąpiła po jego wielkim pożarze w 1870 roku za hrabiego Wilhelma von Magnisa[1][3]. W 1871 przystąpiono do odbudowy pałacu. W 1930 przebudowano elewację na klasycystyczną[2]. Po 1945 pałac przeszedł na własność skarbu państwa (a od 1999 starostwa). Przez wiele lat mieściły się w nim różne szkoły agrotechniczne: od grudnia 1951 Ośrodek Szkoleniowy Kierowników Gospodarstw Rolnych, od 1956 Technikum Rolnicze i szkoła ogrodnicza, w latach 1998–2002 funkcjonujące pod nazwą Zespołu Szkół Agrotechnicznych im. Batalionów Chłopskich[3].

W 1973 roku przeprowadzono remont kapitalny pałacu, a w latach 1975–1979 przeprowadzono zabiegi konserwatorskie w pomieszczeniach pierwszego piętra[1]. Pod koniec XX wieku obiekt popadł w ruinę[4]. W 2005 starosta kłodzki sprzedał pałac spółce Fenelon Group za 2,5 mln zł. W roku 2010 kupił go inwestor z Sobótki[5]. W 2016 pałac został udostępniony do zwiedzania[6].

Wśród gości, którzy odwiedzili pałac w Bożkowie, byli m.in. John Quincy Adams[1], późniejszy prezydent USA, oraz królowie Prus Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern z małżonką Luizą i Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern.

Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 14 maja 1981 r. obiekt został wpisany do rejestru zabytków[7].

Architektura

Zaczątkiem rezydencji w Bożkowie był późnorenesansowy dwór z lat ok. 1570-1625. Dwór ten został przebudowany w stylu barokowym w 1676 r. W latach 1787-1791 dokonano dalszej przebudowy, po której Pałac w Bożkowie zyskał barokowo–klasycystyczny charakter. W 1870 roku pałac prawie kompletnie spłonął i został odbudowany w stylu neorenesansowym[8][9]. Wzniesiono wówczas wysoką wieżę i dwa skrzydła pałacowe. Przekształceniu uległa również barokowa część budowli. Założenie posiada trzy kondygnacje i zbudowane jest na planie wycinku koła, w układzie wielotraktowym[2]. Budowla posiada wewnętrzne świetliki i kilka dachów dwuspadowych z lukarnami i facjatkami. W części środkowej głównego skrzydła zachowały się mury założenia barokowego[2]. Obecnie wnętrza pałacu są w poważnej części zniszczone i zdewastowane[4].

Obok pałacu wznosi się późnobarokowy pawilon ogrodowy z ok. 1800 r., nakryty dachem mansardowym[2].

Wykorzystanie jako plan filmowy

  • Zdjęcia do filmu Dreszcze, Legenda, Brigitte Bardot cudowna[10], Ciemno, prawie noc, Władcy przygód. Stąd do Oblivio[11], Filip[12]oraz dokumentu Europa z powietrza Sezon I odc.1 kręcone były w pałacu w Bożkowie oraz teledyski do piosenek „Asylum” Tiary Lu[13] i „Cwany Lis” GrubSon[14], Me and That Man (feat. Dead Soul and Rob Caggiano) – Surrender, BeCeKa - Gryffindor[15]. Na maj 2020 roku planowana jest premiera mini-serialu wojennego Der Überläufer[16], do której część zdjęć była realizowana w pałacu.

Galeria

  • Widok z północnego zachodu (2014)
    Widok z północnego zachodu (2014)
  • Widok z południa (2014)
    Widok z południa (2014)
  • 2014
    2014
  • Skrzydło południowe (2014)
    Skrzydło południowe (2014)
  • Skrzydło południowe (2014)
    Skrzydło południowe (2014)
  • Wieża wschodnia (2014)
    Wieża wschodnia (2014)
  • Wejście (2014)
    Wejście (2014)
  • Wejście zbliżenia (2014)
    Wejście zbliżenia (2014)
  • Wieża zachodnia (2014)
    Wieża zachodnia (2014)
  • 2014
    2014
  • Park przy pałacu (2014)
    Park przy pałacu (2014)
  • Park przy pałacu (2014)
    Park przy pałacu (2014)
  • Park przy pałacu (2014)
    Park przy pałacu (2014)
  • Mała wieża wschodnia (2017)
    Mała wieża wschodnia (2017)
  • 2017
    2017
  • Kamienny medalion
    Kamienny medalion
  • Widok z lotu ptaka (2018)
    Widok z lotu ptaka (2018)
  • 2018
    2018
  • widok z zachodniej wieży (2018)
    widok z zachodniej wieży (2018)
  • W Minieurolandzie[17]
    W Minieurolandzie[17]
  • Pałac w Parku Miniatur
  • Gabinet w pałacu
    Gabinet w pałacu
  • Sala balowa pałacu
    Sala balowa pałacu
  • Sala kominkowa pałacu
    Sala kominkowa pałacu

Przypisy

  1. a b c d e f g Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 33–39. ISBN 978-83-89102-63-8.
  2. a b c d e Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, s. 30. ISBN 83-213-4366-X.
  3. a b Anna Czarna: Zaniedbana piękność z Bożkowa. Fundacja Idea • Kubara Lamina S.A., 2019-09-01. [dostęp 2020-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-02)]. (pol.).
  4. a b Gazeta.pl. [dostęp 2014-04-05].
  5. Gazeta Wrocławska. [dostęp 2017-03-16].
  6. BarbaraB. Adamska BarbaraB., Pałac w Bożkowie udostępniony do zwiedzania [online], naszesudety.pl, 23 sierpnia 2016 [dostęp 2016-09-08] .
  7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  8. Pałac w Bożkowie. zabytek.pl. [dostęp 2022-09-09].
  9. Zaniedbana piękność z Bożkowa. Świdnicki Portal Historyczny. [dostęp 2022-09-09].
  10. Brigitte Bardot w... Wałbrzychu? [online], film.interia.pl [dostęp 2019-02-18]  (pol.).
  11. Władcy przygód. Stąd do Oblivio – zwiastun – nr 1 – Filmweb. [dostęp 2019-03-22].
  12. FILIP - SPACER (w kinach od 3 marca 2023). [dostęp 2023-03-21].
  13. Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Ziemia Kłodzka. Przewodnik, Wydawca: Rewasz, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, s. 103.
  14. GrubSon – Cwany Lis. GrubSon Official 2017-12-06. [dostęp 2019-04-24].
  15. BeCeKa - Gryffindor prod. HVZX (Official Video). [dostęp 2023-03-21].
  16. ''Der Überläufer'' – Dreh – ARD | Das Erste [online], www.daserste.de [dostęp 2019-07-10]  (niem.).
  17. Kłodzko

Bibliografia

  • Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
  • JózefJ. Pilch JózefJ., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077 .
  • Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Ziemia Kłodzka. Przewodnik, Wydawca: Rewasz, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, s. 103
  • p
  • d
  • e
Dwory, pałace, wieże i zamki powiatu kłodzkiego
Dwory
Pałace
Sztuczne ruiny
Wieże
Zamki

  • p
  • d
  • e
powiat bolesławiecki
dwory
pałace
zamki
powiat dzierżoniowski
dwory
pałace
zamki
powiat głogowski
dwory
pałace
zamki
powiat górowski
dwory
pałace
zamki
powiat jaworski
dwory
pałace
zamki
Jelenia Góra
dwory
pałace
powiat kamiennogórski
dwory
pałace
zamki
powiat karkonoski
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat kłodzki
dwory
pałace
sztuczne ruiny
wieże
zamki
powiat legnicki,
Legnica
dwory
pałace
zamki
powiat lubański
dwory
pałace
zamki
powiat lubiński
dwory
pałace
zamki
powiat lwówecki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat milicki
dwory
pałace
zamki
powiat oleśnicki
dwory
pałace
zamki
powiat oławski
dwory
pałace
zamki
powiat polkowicki
dwory
pałace
zamki
powiat strzeliński
dwory
pałace
zamki
powiat średzki
dwory
pałace
zamki
powiat świdnicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat trzebnicki
dwory
pałace
zamki
powiat wałbrzyski,
Wałbrzych
dwory
pałace
zamki
powiat wołowski
dwory
pałace
zamki
powiat wrocławski,
Wrocław
dwory
pałace
zamki
powiat ząbkowicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat zgorzelecki
dwory
mauzolea
pałace
zamki
powiat złotoryjski
dwory
pałace
zamki