Ndoc Nikaj

Romanopisac
katolički svećenik

OpusZnamenita djela

Shoqnia Bashkimi (Društvo za jedinstvo albanskog jezika)
Izdavačka kuća Nikaj

Ndoc Nikaj (15 June 1864 – 16. januar 1951) bio je albanski katolički svećenik, romanopisac i historičar. Prvi je albanski pisac koji je objavio izvorni albanski roman na albanskom jeziku, pod naslovom Opsjednuti Skadar (alb. Shkodra e rrethueme) 1905. godine.

Život

Rođen u Skadru 15. juna 1864. godine, Nikaj se školovao u Albanskom papinskom sjemeništu, a za svećenika je zaređen 1888. godine. Zajedno s Prengom Doçijem, bio je tvorac Tajne lige (alb. Lidhja e Mshehët), čiji je cilj bio svrgavanje Osmanskog Carstva i stvaranje neovisne Albanije. Takva je liga nadahnula albanski ustanak 1910. godine.^[1]^[2] Nikaj je bio jedan od osnivača književnog Društva za jedinstvo albanskog jezika (alb. Shoqnia Bashkimi).

Nikaj je 1909. osnovao vlastitu izdavačku kuću Shtypshkronja Nikaj (sh. Tiskara Nikaj), a zatim je osnovao i dvije novine: Koha (sh. Vrijeme) 1910. i Besa Shqyptare (sh. Albanski zalog) 1913. godine. Besa Shqyptare je trajala do 1921. godine.^[2] Tamo je tiskan kulturno-književni časopis Hylli i Dritës (sh. Zvijezda svjetlosti).^[1]

Nikaj je 1902. objavio dvije povijesne zbirke, Povijest Albanije i Povijest Turske, koje su potaknule učvršćivanje katoličkog identiteta među Albancima, usredotočujući se na Skenderbega i njegove ratove protiv Osmanlija. Njegov je rad austrijski diplomat i povjesničar Theodore Anton Ippen kritizirao kao netočan i tendenciozan.^[3]

Nikaj je 1921. godine uhićen iz nepoznatih razloga, i o njemu se malo zna do kraja Drugog svjetskog rata. Komunisti su ga uhitili 1946, a umro je 1951. u zatvoru u Skadru.^[1]^[4]

Publicistika

Nikaj je objavio ova obrazovna, vjerska i druga djela:^[1]

Vakinat e sceites kisc (sh. Povijest svete crkve) (Rim, 1888)
Bleta nner lule t'Parrizit (sh. Pčela među cvijetovima) (Skadar, 1899)
Historia e Shcypniis (sh. Povijest Albanije) (Brisel, 1902)
Historia e Turkiis (sh. Povijest Turske) (London, 1902)

Književna djela

Nikaj je pisao prozna djela, do kojih je danas većinom teško doći:

Marzia e ksctenimi n'filles t'vet (sh. Marzia i porijeklo kršćanstva) (Skadar, 1892)
Fejesa n'djep a se Ulqimni i marrun (sh. Brak u kolijevci ili zarobljeni Ulcinj)
Shkodra e rrethueme (sh. Opsjednuti Skadar) (Skadar, 1905)
Bukurosha (sh. Lijepa djeva) (Skadar, 1918)
Lulet ne Thes (sh. Cvijeće u vrećici) (Skadar, 1920)
Burbuqja (sh. Pupoljak) (Skadar, 1920)
Motra per vllàn (sh. Sestra za svog brata) (Skadar, 1921)

Reference

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Robert Elsie (2005). Albanian Literature: A Short History. I.B.Tauris. str. 88–89. ISBN 978-1-84511-031-4. Pristupljeno 13 May 2013.
↑ ^2,0 ^2,1 Hamdi Bushati (1998), Shkodra dhe motet, 1 (1 izd.), Idromeno, pp. 584–585, ISBN 9780826487889, OCLC 41096394
↑ Nathalie Clayer (2006), Aux origines du nationalisme albanais : La naissance d'une nation majoritairement musulmane en Europe, Karthala, p. 525, ISBN 978-2845868168
↑ Harold B. Segel (2012), The Walls Behind the Curtain: East European Prison Literature, 1945-1990, University of PittsburghPress, p. 17, ISBN 9780822962021